امروز و فردا قرار است رئیسجمهور با سفر به چهارمحالوبختیاری طرحی را افتتاح کند که تیرخلاص به احیای زایندهرود باشد. مطرح بن-بروجن که از سال ۹۱ کلنگش بر زمین خورد همچون پتکی سخت بر بدن نحیف زایندهرود خواهد نشست.
امروز و فردا قرار است رئیسجمهور با سفر به چهارمحالوبختیاری طرحی را افتتاح کند که تیرخلاص به احیای زایندهرود باشد. مطرح بن-بروجن که از سال ۹۱ کلنگش بر زمین خورد همچون پتکی سخت بر بدن نحیف زایندهرود خواهد نشست. زایندهرودی که سالها است با رنج کمآبی دستوپنجه نرم میکند و فرونشست و آلودگی تنها سهم شهرهای گوناگون استان از جاری نبودن زایندهرود و خشکسالی تالاب گاوخونی شده است.اکنون قرار است طرحی که در دوره ریاست رئیسی بر قوه قضائیه غیرقانونی اظهار شد در دوره ریاستجمهوری او افتتاح بشود. طرحی که به حرف های تعداد بسیاری از کارشناسان و مسئولان غیرقانونی بوده و بدون هیچ توجیه زیستمحیطی و اقتصادی اجرا شده است.
سال ۹۲ شورای عالی آب در مصوبه ای۹ ماده ای هر گونه بارگذاری تازه حتی برای شرب بر روی رودخانه زاینده رود را غیرقانونی خبرداد؛ اما مطرح بن- بروجن به کار خود در ادامه گفت تا در بهمن ۱۴۰۰ اجرای این مطرح برای عدم تعیین منبع تامین آب آن ممنوع اظهار شد. سپس از اظهار ممنوعیت، تکمیل مطرح هم چنان ادامه یافت و سال قبل برای سیل و مکدر شدن آب در این قسمت مسئولان وزارت نیرو و استان همجوار بر اجرای آن اصرار کردند و برداشت از زاینده رود اغاز شد. اما در استان اصفهان مسئولان بر موقتی بودن این برداشتها اصرار کردند و انها گفتند منبع های جایگزینی برای این برداشتها دیده شده به طوری که نه خانی آمده و نه خانی رفته اما آب زایندهرود هم چنان میرفت و هیچ جایگزینی هم برای آن دیده نشد. دلنشین آنجاست که مطرحهای آبی قبلی استان که تأکیدات رهبری را هم داشت هم هم چنان بر زمینمانده و بلاتکلیف است و هیچ پیشرفتی نداشته است. رئیسجمهور در سفر قبلی خود به اصفهان حرف های می بود از نزدیک با فرونشستهای اصفهان روبه رو شده و دستور پیگیری سریع برای جلوگیری از گسترش آن را داده و او علتهای مختلفی همچون عدم جریان دائمی زایندهرود، برداشتهای بیرویه و… را جزو دلایل این فرونشست شمرد و او گفت کارشناسان و مسئولان باید سریع تر برای این نوشته جلسه بگذارند و عمل اساسی انجام بدهند.
کاری که از آن روز تابهحال تنها به اجرای یک مطرح دیگر از سد تنظیمی زایندهرود و بارگذاری زیاد تر روی حوضه آن بسنده شد تا جریان زایندهرود و احیای آن.
آبی که با مسافتی زیاد قرار است از حوضه کمآب زایندهرود به حوضه پرآب کارون منتقل بشود سالانه ۴۱ میلیون مترمکعب از بن به شهرهای سامان، فرخشهر، سفیددشت، شهرکرد، فرادنبه و بروجن پمپاژ بشود. اما این آب تنها قرار نیست برای شرب ۱۳ روستا و ۱۳ شهر منفعت گیری بشود و مقداری از این آب برای مصارف صنعتی به این منطقه میرود و این کار غیرقانونی بودن این مطرح برخلاف همان قانونهای وزارت نیرو و حکم توقف پروژه که به قبول دیوان عدل هم رسید را مشخص می کند؛ اما چهطور است که با وجود این حکم و پافشاری بر نداشتن مصوبه قانونی این مطرح قرار است توسط رئیسجمهور کلید بخورد؟!
روز قبل هم سرپرست حوضه آبریز رودخانه زایندهرود در توجیه اجرای این مطرح با گفتن این که تشکیل جانشین برای تأسیساتی که در یک نقطه از نظر مقداری و کیفی دچار مشکل شده است، به معنی کسری از منبع های آب حوضه زایندهرود نیست، او گفت: در این پروژه به علت قدیمی و فرسوده بودن خط انتقال، برداشت آب از یک محل جابهجا و به نقطه جدیدی منتقل شده است.
اما حقیقت از نگاه مسئولان استان، کارشناسان و نمایندگان استان اصفهان این نیست و آنها مطرح
بن- بروجن را برداشتی تازه از حوضه زایندهرود میدانند. آبرسانی خط فرسوده کوهرنگ اکنون با نزدیک به ۲۰ میلیون مترمکعب برای شهرکرد انجام میبشود، اما حجم آب انتقالی در مطرح بن -بروجن ۴۳ میلیون مترمکعب و در واقع بیشتر از دوبرابر خط آبرسانی جاری است، این در حالی است که دور از انتظار است بعد از راهاندازی این مطرح، خط جاری هم متوقف بشود.
از ۴۳ میلیون مترمکعب ظرفیت انتقالی آب بن -بروجن، ۱۱ میلیون مترمکعب به صنعت تخصیصدادهشده و این مشخص می کند که این مطرح نیز به نام شرب و به کام صنعت است، همانند همان اتفاقی که برای خط انتقال یزد افتاد.
همه اینها در حالی است که سد کارون ۴ نزدیک به ۲ میلیارد مترمکعب ذخیره آب دارد و آب مورد نیاز این شهرها و روستاها را می شد با هزینه زیاد کمتر و با خسارت حداقلی به محیط زیست یا از این سد یا از منبع های پرآب منطقه همانند بهشت آباد و خرسان فراهم کرد در حالی که سد زایندهرود ۴۰۰ میلیون متر مکعب ذخیره دارد و این بارگذاری تازه تیر خلاصی بر حوضه ورشکسته زایندهرود است.
اکنون اگر با همه این سخن بگوییدها این مطرح توسط رئیسجمهور افتتاح بشود باید به برخی مسئولان و نمایندگان استان اصفهان او گفت اکنون دیگر کلاهتان را بالاتر بگذارید. وقتی که بهجای پیگیری سکوت اختیار کردید و رسانههای استان را هم بهجای مطالبهگری به سکوت دعوت کردید و اجرای این مطرح را خطقرمز خود دانستید اکنون چه میکنید؟! آیا اکنون که خطقرمزتان با روبان قرمزی قیچی شد چه خواهید کرد؟ استعفا میدهید یا باز میمانید و وعده احیای زایندهرود را میدهید؟ باز هم سکوت خواهید کرد و یا چشم امید به مطرحهای آبی که تنها به کام صنعت اجرا میبشود نه برای احیای زایندهرود و تالاب گاوخونی دل میبندید؟ راستی امروز ۲۵ آبان ماه روز حماسه اصفهان هم هست. روزی که اصفهان ناظر تشییع پیکر ۳۷۰ شهید خود در دفاع مقدس می بود و قرار می بود این روز در ذهن مردم با این حماسه زنده بماند. اما اکنون همین مردم باید چشم به راه سفر رئیسجمهور باشند تا طرحی را کلید بزند که حقابه کشاورزان و محیط زیست اصفهان را کمتر از پیش میکند . حقی که امروز باز گرفته می بشود و دیگر باید با افزایش نرخ فرونشست و بحران آن فاتحه اصفهان را خواند و احتمالا سالها سپس دیگر نه از تاک نشان می بود و نه از تاک نشان.