قاصدان نشاط بر بالین کودکان بیمار » اصفهانیا

کودک از درد بیتابی می‌کند و صدای گریه‌اش راهروی بیمارستان را برداشته. مادر با دستی نوازشگر دستان داغ کودک معصومش است و با دست دیگرش اشک‌هایش را پاک می‌کند و پدر غمگین و خسته، ایستاده در گوشه اتاق نظاره‌گر این صحنه پردرد و رنج عزیزانش است. فردی به در می‌کوبد، در باز می‌بشود و چند نفری که لباس‌های شاد عروسکی بر تن دارند، اجازه می‌گیرند و داخل اتاق خواهد شد. برای کودک شعر می‌خوانند، قصه می‌گویند، شعبده‌بازی می‌کنند و با هنر و مهارتشان گریه او را بند می‌آورند و اتاق پر می‌بشود از صدای خنده و نشاط او. مادر و پدر هم جانی گرفته‌اند و برای لحظاتی هم که شده رنج و درد بیماری فرزندشان را از یاد برده‌اند.

اتاق‌های دیگر بیمارستان هم با کودکان بیمارشان میزبان این قاصدان نشاط و مهربانی خواهد شد تا حس اسایش را برای کودکان بیمار و خانواده‌هایشان بیافرینند.

این گروه سرزنده و پرانرژی که بیمارستان کودکان امام حسین (ع) اصفهان میزبان آنهاست، اعضای انجمن حمایتاز کودکان تحت درمان سمن‌بویان می باشند که مقصد و انگیزه مهم‌شان شاد کردن کودکان در محیط بیمارستان است تا آنها دارو و درمان را بپذیرند و بیمارستان را محیطی امن حس کنند که چند روزی قرار است مهمان آن باشند و سریع به خانه برگردند و مشکل فرد دیگر برایشان پیش نخواهد آمد. 

سمن‌بویان غبار غم چو بنشینند، بنشانند

این انجمن که از سال ۸۷ اغاز به کار کرده‌است، نامش را از این شعر خواجه حافظ شیرازی گرفته: « سمن‌بویان غبار غم چو بنشینند، بنشانند ».

میترا مرادی، مدیر جوان انجمن سمن‌بویان این مصرع را بیانگر همه نیت‌شان از وجود در بیمارستان می‌داند. «کوششمان بر این بوده که اگر در بیمارستان حاضر می‌شویم و فعالیتی می‌کنیم غمی از یک کودک و خانواده‌اش بنشانیم.»

مرادی اصرار می‌کند که مطالعه و تحقیقات علمی و منفعت‌گیری از پشتیبانی پزشکان، پرستاران و روا‌نشناسانی که به انجمن مشاوره خواهند داد، علتشده تا اعضای انجمن به این نتیجه برسند که کاری که انجام خواهند داد برای بچه‌ها سودمند است. بازخوردی که از کودکان و خانواده‌هایشان نیز گرفته‌اند این حس را در آنها تحکیم کرده که کار درستی انجام خواهند داد.

این انجمن که ۱۵ سال است بی‌حاشیه و باانگیزه فعالیت می‌کند، ازمایش ها بسیاری را پشت سرگذاشته است. «در سال‌های نخست، اعضای انجمن تنها با تن‌پوش‌های عروسکی داخل بیمارستان می‌شدند و بچه‌ها را می‌خنداندند و به آنها هدیه می‌دادند. رفته‌رفته قسمت‌های مختلفی همانند قسمت آموزش اضافه شد تا کودکانی که به‌خاطر شرایط جسمی‌شان در بیمارستان دیالیز می‌شدند و نمی‌توانستند در زمان دیالیز منظم به مدرسه بروند، درس بخوانند و حس نگرانی و عقب افتادن از همکلاسی‌هایشان را داشتند، بتوانند به درس‌های عقب افتاده‌شان برسند. انجمن سمن‌بویان برای‌ این که این حس را در کودک از بین ببرد و او را به زندگی عادی برگرداند از معلمان داوطلبی که خواهان همکاری برای پشتیبانی به بچه‌ها بودند، منفعت گیری کرد. نتایجی که در قسمت آموزش از پیشرفت تحصیل بچه‌ها گرفته‌ایم واقعاً دیدنی بوده‌است. ما حتی بچه‌ای داشتیم که رتبه بالایی در کنکور به دست آورد و این زیاد لذت‌قسمت می بود؛ یقیناً که این پیروزی در نتیجه تلاش خود او می بود اما این که معلم در ساعات دیالیز همراهش می بود و به او درس می‌داد، پشتیبانی بسیاری ‌کرد تا بتواند رتبه خوبی در کنکور کسب کند و به آنچه می‌خواست،‌ برسد.»

رفته‌رفته فعالیت انجمن متنوع‌تر شد: «ما به‌مرور زمان اغاز کردیم به اجرای برنامه در سالن‌های بیمارستان و سپس از آن به این نتیجه رسیدیم که اگر اتاق به اتاق برویم، بهتر می‌توانیم با کودک ربط برقرار کنیم. چندین سال است که ما با اجازه مسئولین بیمارستان داخل اتاق کودک می‌شویم؛ یقیناً پروتکل‌های بهداشتی را به خوبی مراعات می‌کنیم تا مشکلی برای کودک پیش نیاید. قصه‌گویی، شعرخوانی، شعبده‌بازی، کتا‌بخوانی، بازی و سرگرمی از جمله کارهایی است که برای کودک انجام می‌دهیم. شرایط بیماری کودک را در نظر می‌گیریم؛ برای مثال اگر ناشنواست با زبان اشاره با او سخن بگویید می‌کنیم. اگر نابیناست، اوتیسم یا بیماری خاص فرد دیگر دارد مورد دقت قرار می‌دهیم و مشابه با آن با او ربط برقرار می‌کنیم.»

داوطلبانی که با گروه سمن‌بویان همکاری می‌کنند در نزدیک به چهار تا پنج ماه آموزش می‌بینند؛ ازجمله از پشتیبانی و مشاوره پزشکان و روانشناسان منفعت‌مند خواهد شد تا فهمید همه شرایط برای روبه رو‌شدن با کودکی در شرایط خاص بشوند و بتوانند با او ربط خوبی برقرار کنند تا کودک بیمارستان را به گفتن محیطی امن بپذیرد.

مدیر انجمن سمن‌بویان به تلاششان برای ارایه کاری حرفه‌ای و اصولی که آسیبی به فکر کودکان نرساند اشاره می‌کند. مرادی این چنین به مواردی از ازمایش ها زیبایشان در ربط با کودکان که انرژی و انگیزه آنها را دوچندان می‌کند، اشاره می‌کند.« مواردی داشته‌ایم که که کودک غذا نمی‌خورده است، هنگامی ما داخل اتاق شدیم و با او سخن بگویید کردیم با ولع غذا خورده است. حتی مواردی داشته‌ایم که پرستار حرف های است که داخل شدنمان در اتاق هیچ اثری ندارد؛ چون کودک بیهوش است و فهمید چیزی نیست، ما به خاطره مادری که چشم به راه چشم بازکردن کودکش است، داخل اتاق شده‌ایم و هنگامی از اتاق بیرون آمده‌ایم صدای خوشحالی مادر را شنیده‌ایم که می‌گوید کودکش عکس العمل نشان داده و فهمید وجود ما شده‌است.»   

کار در انجمن سمن‌بویان نمک‌گیر است

انجمن سمن‌‌بویان حساسیت بسیاری در انتخاب یاران داوطلبی دارد که تصمیم همکاری با انجمن را دارند. عضوگیری آن سالانه است و اعضایی که انتخاب خواهد شد با گذراندن یک دوره آموزشی چهار تا پنج ماهه یک سال در خدمت انجمن می باشند؛ یقیناً اعضایی نیز می باشند که سال‌ها است با انجمن همکاری می‌کنند. به قول مرادی کار در انجمن آنچنان نمک‌گیر است که دلشان نمی‌آید آن را ترک کنند! نخستین و مهم‌ترین شرط پیوستن به خانواده سمن‌بویان هم دوستدار کودک بودن است و انجمن به طور رایگان همه آموزش‌های ملزوم را به اعضا اراعه می‌دهد.   

مرادی که خودش شاغل است، می‌گوید که همه اعضای انجمن شاغل می باشند و این اشتغال مانعی برای فعالیشان نشده است. فعالیت در انجمن سمن‌بویان که با فضای پرتنش بیمارستان، کودکان معصوم بیمار و خانواده‌های رنج‌دیده سروکار دارد علتصبورتر و آرام‌تر شدن اعضا و فهمیدن زیاد تر و بهتر آنها از افراد در شرایط خاص شده است. «هنگامی مادری را می‌بینیم که بالای سر کودک بیمارش  ایستاده، فهمیدن می‌کنیم که چه مقدار خسته و افسرده است و نیاز به استراحت دارد. مواردی داشته‌ایم که هنگامی داخل اتاق شده‌ایم مادر با دیدن ما اغاز به گریه کرده است؛ آن‌قدر با دیدن کودکش در بستر بیماری و در محیط بیمارستان آزاردیده و دچار سختی روحی شده است که هنگامی می‌بیند فردی برای او و کودکش با لبخند به سمت او می‌رود از خوشحالی و برای سپاس اشک می‌ریزد. فهمیدن این شرایط قبل از همکاری با سمن‌بویان به این وضوح برای ما ممکن نبوده است اما الان فهمید هستیم که مادر و پدر کودک بیمار امکان پذیر، خسته شوند و ما می‌توانیم با این افراد طوری ربط برقرار کنیم که هنگامی از اتاق بیرون می‌آییم، آرامتر شوند و باری از دوش آن خانواده برداریم.»

اعضای خانواده سمن‌بویان سال‌ها است که بی‌حاشیه، باانگیزه و صمیمانه به اتاق‌های بیمارستان کودکان امام حسین (ع) سر می‌زنند تا حس امنیت، نشاط و امید را به کودکان و خانواده‌هایشان هدیه دهند و خاطره‌ای خوش برای کودکان بیمار در روزهای بستری فراهم کنند. انجمن سمن‌بویان به امید زیاد تر شدن یاران صمیمی خود و منفعت‌مند شدن قسمت‌های کودک بیمارستان‌های دیگر اصفهان هم چنان پرتلاش به فعالیت مورد قیمت و انسانی خود ادامه می‌دهد.