او نابغه فرهنگی معاصر است/ چهره‌ها در نکوداشت جلال رفیع چه انها گفتند؟

در این مراسم شخصیت هایی از جمله محمد جواد ظریف، محمد جواد حجتی کرمانی، عبدالرضا رحمانی فضلی، علی ربیعی، سید عباس صالحی، هادی خانیکی، یونس شکرخواه، فرشاد مهدی پور، محمد علی ابطحی، فاطمه راکعی، فیض الله عرب سرخی، محمد جواد حق شناس، بیژن مقدم، محسن اسماعیلی، جواد محقق، سهیل محمودی، محمد مهدی مظاهری، عباس عبدی، مجید قاسمی، اسماعیل امینی، رویا صدر، محسن حاجی میرزایی و برخی اساتید دانشگاه و حوزه، نویسندگان و اهل فرهنگ وجود داشتند.

صالحی: جلال رفیع نابغه فرهنگی است

در ابتدای این مراسم سید عباس صالحی مدیر مسول روزنامه اطلاعات با اشاره به دلایل برگزاری مراسم بزرگداشت رفیع او گفت: آقا جلال لوگو و شناسنامه موسسه اطلاعات سپس از انقلاب است. او نقطه اتکایی برای همه افراد چه نسل قبل و چه نسل سپس است. هنگامی که او نبوده است آقای دعایی به جستوجو آقا جلال می‌گشت. او این چنین حلقه وصل نیروهای قبل و سپس از انقلاب می بود.

او گفت: آقا جلال در طول این چهار دهه حلقه وصلی برای نسل های متوالی موسسه اطلاعات می بود. اگر او نبوده است گل اقا راه نمی افتاد. پشت صحنه زیاد از اتفاقات در موسسه اطلاعات آقا جلال می بود. وی در قسمت دیگر از سخن بگویید های خود جلال رفیع را نابغه فرهنگی دانست و همین طور گفت: او شخصی شورمند، آگاهی قسمت، آرمان‌خواه است و از ابتدای نوجوانی و دهه ۵۰ این عکس را همه از او سراغ دارند. در کنار پر شوری و آرمان‌خواهی او شخصیتی متین، آرام و آرمش‌قسمت دارد.

قاسم زاده: جلال رفیع مصداق معرفت و اخلاص است

ابوالقاسم قاسم‌زاده، نویسنده و تحلیل‌گر سیاسی روزنامه اطلاعات دیگر سخنران این مراسم می بود.

وی درمورد جلال رفیع او گفت: در سیر تاریخی مطبوعات شخصیت هایی را می بینیم که در تاریخ نام نیک را به میراث نبردند. این روزنامه‌نگار افزود: همه با نام علامه دهخدا آشنا هستید او روزنامه نگار و قهرمان قلم است. دهخدا قهرمان اندیشه و قلم می بود و در تاریخ مطبوعات ایران شناخته شده و جاودانه است. شاگرد برجسته او علامه معین می بود.

وی او گفت: بیشتر از ۳۰ سال است که با جلال رفیع دوست هستم. او و دوستانش در روزنامه اطلاعات با مدیریت روانشاد مرحوم دعایی گرامی مدام بر اصل تعریف معرفت و اخلاص برای آگاهی خوانندگان روزنامه قلم زده‌اند. جلال رفیع قلم را به نان نفروخت و از حریت و قداست قلم که سوگند الهی است، حراست کرد. جلال رفیع و دوست همراه او زنده یاد کیومرث صابری که به گل آقای ما معروف شده است در روزنامه اطلاعات در دوران قبل گاه کام خوانندگان را با قلم تلخ، شیرین می‌کرد. جلال در باورم مصداق معرفت و اخلاص است.

صدر: غلط نویسی تعمدی و آفرینش معانی تازه از ویژگی های رفیع است

رویا صدر، روزنامه نگار و طنزپرداز نیز در این مراسم طی سخنانی او گفت: سبک طنز جلال رفیعی را می‌توان بازی های زبانی دانست. با اهمیت ترین شگردهای او در طنز عبارتی که در آثارش از نظر سبکی تشخص می‌بخشد؛ ساختن عبارات، واژه‌ها و ابیات عربی مغلوط، دست کاری در اشعار، غلط نویسی تعمدی و آفرینش معانی تازه برای واژه‌ها است. گاه در جواب به این سوال که مردم و قسمت خصوصی کالاها را با کدام ارز داخل کنند؟ عرض معذرت را کار امد می‌داند. ارز با الف یقیناً.

او گفت: گاه مطالب را با زیاده عرضی نیست ارز با الف به آخر می‌برد. در این بین تحول شوخ تبعانه متون دینی برای آفرینش فضای طنز از ویژگی‌ها مهم و منحصر به فرد قلم اوست. او در نوشته‌ها ستون با اجازه و دیگر طنزهایی که از او انتشار شده به ابعاد گوناگون زندگی فردی و اجتماعی مسائل روز پرداخته است.

اصغری: نکوداشت جلال تقدیر از قلم و دانش است

سیدمحمد اصغری، نماینده اسبق رهبری در موسسه کیهان نیز در این مراسم او گفت: سپاس از فضلیت‌های تو در توی جلال زمان بسیاری می‌خواهد. نکوداشت جلال نکوداشت فضلیت‌ها است. و همه شما می دانید که جلال ذخیره‌ای از این نیم قرن است. نکوداشت جلال نکوداشت فضلیت، تقوا، بزرگواری، قلم و دانش است.

حجتی کرمانی: جلال آیینه جامعه فرهنگی سرزمین است

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حجتی کرمانی نیز در این مراسم با انتقاد از برخی رفتارهای غیر اخلاقی در رسانه‌ها او گفت: مقداری که من خودم با آقا جلال نشست و برخاست داشتم، جلال آیینه جامعه فرهنگی ما است یا بگویم کل جامعه ایرانی. وی در قسمت فرد دیگر از سخنان خود با اشاره به حالت جاری سرزمین او گفت: انقلاب اسلامی را خدا پشتیبانی می‌کند چرا که امام خمینی(ره) انسان بی نظیری بودند.

در آخر مراسم نیز جلال رفیع طی سخنانی از دست اندرکاران برگزاری این مراسم سپاس کرد. وی او گفت: من از این مراسم و مراسم های این این چنین مدام فراری بوده ام اما گیر افتادم! وی این چنین با ذکر خاطراتی از مرحوم سید محمود دعایی یاد و خاطره وی را گرامی داشت.

در این مراسم این چنین از ۳ جلد کتاب وی رونمایی شد.

جلال رفیع در جریان رونمایی از ۳ کتاب تازه خود به زبان طنز به وزارت ارشاد انداخت و او گفت: برای ۲ کتاب از این کتب تا این مدت مجوز از وزارت فخیمه ارشاد نگرفته ایم.وی او گفت مقداری با احتیاط بگویم که وزارت وخیمه نگفته باشم. رفیع این چنین از پروانه وکالت خود پرده برداشت.

جلال رفیع، ادیب معاصر به تازگی ۳ کتاب با عناوین «همآغوش غزل»، «طنزهای بی اجازه» و «طنز در چالش با ممنوعات» را انتشار و روانه بازار کرده است.

کتاب «همآغوش غزل» بخشی از غزل های جلال رفیع را در خود دارد.

کتاب «طنزهای بی اجازه» مجموعه ای از طنزها و طنزک‌هایی است که به طور «بلند و مختصر» و «شعر و نثر» آمده، بر تاثییر یک نوع حسن‌تصادف یا سوءتفاهم(!)ی شکل گرفت که به داستان گل‌آقا (کیومرث صابری) و روزنامۀ کیهان در زمان سردبیری مهدی نصیری مربوط می‌بشود. این داستان راستان که در عالم واقعیّت رخ داده و آغازگر طنزهای کتاب حاضر شده، در مقدمۀ همین کتاب به تفصیل شرح داده شده است.

طنزهای این کتاب که وقتی با امضای «آقاجمال» و همراهی مهدی نصیری و دکترسیدمحمد اصغری و حتی خود صابری انتشار می‌شد، مورد استقبال گستردۀ عموم خوانندگان قرار گرفت.

نظرات حسین توفیق از مسئولان مجلۀ طنز توفیق (استاد طنز قبل از انقلاب) و نیز کیومرث صابری (استاد طنز سپس از انقلاب) را در بارۀ جلال رفیع می‌توان در مقدمۀ این کتاب مطالعه کرد.

درمورد کتاب «طنز در چالش با ممنوعات» نیز می توان نوشت که در سال ۱۳۷۳ در «سالنامه گل آقا» که مخاطبانش زیاد تر خواصّ جامعه و اهل تحقیق بودند، مقاله ای به قلم جلال رفیع انتشار شد. این مقاله، نزدیک به دویست مثال و مورد را غالباً با ذکر منبع و ماخذ نقل کرده می بود که نشان می داد علما و فقها و متشرّعین و متدیّنینی هم بوده اند که از آیات و روایات و موضوعات دینی، منفعت گیری طنز آمیز کرده اند تا بدین ترتیب با لسان نرم و گرم از دیگران انتقاد کنند. مقاله مذکور، جهت سوء تفاهم شد و مطالبی بر ضدّ آن در برخی از روزنامه های آن موقع چاپ شد و حتی افرادی به برخی از فقها با این تعبیر خبر دادند که فردی حرف های است با آیات و روایات و موضوعات دینی می بشود شوخی کرد؛ یعنی آنها را به تمسخر گرفت!

در کتاب حاضر، این ماجرا (اصل مقاله، اعتراضنامه و ردّیّه، متن فتاوی، دفاع از فتاوی، جواب به اعتراضنامه، نمونه های دیگر طنز دینی، واژه های شبه طنز در آیات و روایات، نحوه گفتن طنزآمیز در قرآن، طنز به گفتن«یک نوشته مُستَحدَث»)، در ۱۴ فصل، شرح داده شده است.

۲۴۵۲۴۵