اصفهان بهگفتن قطب کشاورزی سرزمین بیشتر از ۴۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی دارد. استانی که نیمی از باغات و اراضی زراعی آن در حوزه زایندهرود قرار گرفته و از دیرباز قسمت کشاورزی این استان بهگفتن حقابه دار آن شمرده میبشود تا جایی که حتی در تدوین طومار مرسوم به شیخ بهایی این حقابهها به ثبت رسیده است.
اصفهان بهگفتن قطب کشاورزی سرزمین بیشتر از ۴۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی دارد. استانی که نیمی از باغات و اراضی زراعی آن در حوزه زایندهرود قرار گرفته و از دیرباز قسمت کشاورزی این استان بهگفتن حقابه دار آن شمرده میبشود تا جایی که حتی در تدوین طومار مرسوم به شیخ بهایی این حقابهها به ثبت رسیده است. در این طومار که امروز بهگفتن یک سند تاریخی شناخته میبشود نام کلیه مزارع و روستاهای حقابه دار زایندهرود، نظام توزیع آب، نوع کشت و شیوه مدیریت آبیاری اراضی تحت پوشش این رودخانه ذکر شده است. اما در چند دهه تازه و بهخاطر بحران خشکسالی و بیآبی در استان اصفهان، فراهم آب برای قسمت کشاورزی را با چالشهای بسیاری روبه رو کرده است و صدمه بسیاری به قسمت کشاورزی بخصوص در شرق اصفهان زده است. کم شدن شدید سطح آب زیرزمینی و خشکشدن تعداد بسیاری از چشمهها، چاهها و قنوات استان هم به افت سطح زیر کشت انواع محصولات زراعی و باغی منجر شده بهطوریکه امروز ناظر بایر شدن مزارع و اراضی کشاورزی بسیاری هستیم که بعضاً اسبق کشت هزاران ساله داشتند.
ادامه از صفحه یک: این بحران آبی آثار سوء فرد دیگر نیز برای قسمت کشاورزی داشته است. افزایش نرخ بیکاری کشاورزان و بالارفتن آمار مهاجرت از روستاها به سمت کلانشهر اصفهان و دیگر شهرهای سرزمین به جز مشکلاتی است که امنیت غذایی و تولیدات کشاورزی را دچار مخاطره کرده است. بحران کمآبی امروز به بحران اجتماعی و امنیتی هم دامن زده است که هر سال ناظر تجمع و اعتراض عدهای از کشاورزان برای دریافت حقابهشان شده است. اما موردی که در این سالها از آن غفلت شده و باید به آن دقت کرد پژوهشهایی است که در تشکیل بذرهای سازگار با کمآبی انجام شده و نتایج حاصل از آنها پیروزیآمیز بوده؛ اما عملاً به مزرعهها که میرویم نشانی از منفعت گیری از آنها دیده نمیبشود و تا این مدت تعداد بسیاری از نحوه کشتها به شکل سنتی انجام میبشود. جدای از تحول فرهنگ و نگاه کشاورزان به این دستاوردها مسئولان هم باید برای این پژوهشها قدری قیمت قائل شوند تا نتایج آن در مزرعههای آزمایشگاهی و در کتابخانههای مراکز تحقیقاتی خاک نخورد. امروز میتوان با منفعت گیری از آنچه که محققان به آن رسیدهاند از مشکلاتهای اجتماعی و امنیتی و بخصوص امنیت غذایی عبور کرد و دلواپس مشکلاتهای کمآبی و بیآبی در استان اصفهان نبوده است.