او مباحثه باعباس‌جمشیدی‌فر به بهانه حضورش در «تمساح خونی»:جواد عزتی سختگیر است

به گزارش اتفاقات ایران و به نقل از خبرآنلاین، جمشیدی‌فر در او گفت‌وگویی که با همشهری داشته، از پیشینه دوستی و همکاری‌اش با جواد عزتی می‌گوید و این که دوستی آنها به ۲۵سال قبل برمی‌گردد. جمشیدی‌فر بازیگری است که او را به واسطه نقش‌های طنزش می‌شناسند، اما او نقش‌های جدی هم بازی کرده؛ حضورش در «تمساح خونی» نخستین توانایی‌ای است که با جواد عزتی در مقام کارگردان سینما داشته و خودش می‌گوید: در چند تئاتر که عزتی کارگردانی کرده بازی کرده است. این بازیگر تئاتر و تلویزیون، کار سینمایی خود را با «دیوار» محمدعلی طالبی اغاز کرد. بعدها روبه رو دوربین مسعود اطیابی با فیلم «خروس جنگی» حاضر شد. این بازیگر در سال‌های تازه در فیلم‌هایی چون «شیشلیک»، «کت چرمی» و «چند می‌گیری گریه‌ کنی» بازی کرده است.‌

با درام اجتماعی «دیوار» در سال۱۳۸۶ به سینما آمدید، ولی در سال‌های سپس، زیاد تر در آثار کمدی ظاهر شدید. این تحول مسیر چطور اتفاق افتاد؟
اولین فیلم سینمایی که بازی کردم، فیلم سینمایی «دیوار» به کارگردانی محمدعلی طالبی می بود. بازی در سریال‌های تلویزیونی‌ام به سال۸۴ برمی‌گردد و در ۳ یا ۴ سریالی که در تلویزیون بازی کردم، همه آنها سریال‌های طنز و کمدی بودند، اما در تئاتر فقط حضورم در نقش‌های کمدی نبوده است.
سختی‌های بسیاری کشیدم و روزهای سختی را سپری کردم. در برف و باران، گرما و سرما، در دل خیابان‌ها و پارک‌ها نمایش اجرا کردم. می‌توانم بگویم فضای باز و بوستانی در این شهر وجود ندارد که در آن نمایش خیابانی اجرا نکرده باشم.

از سال۷۹ که داخل تئاتر شدم نیمی از نقش‌هایی که بازی کردم کمدی و نیم دیگر جدی بودند، اما این که سپس از بازی در «دیوار» که فیلمی در ژانر اجتماعی می بود، تحول مسیر تشکیل شد که در این تحول، خودم نقش بسیاری نداشتم. آن موقع جوان‌تر و کم‌توانایی بودم ، قوت انتخاب آن چنانی نداشتم و زیاد تر برای کارهایی که نظر می‌شد، انتخاب می‌شدم. این گونه هم نیست که کار کمدی را دوست نداشته باشم. باید بگویم هم کار کمدی را زیاد دوست دارم و هم به نقش‌های جدی علاقه‌مندم. یک بازیگر نمی‌تواند بگوید کار کمدی یا جدی را دوست دارد، چرا که شغلش بازیگری است و برای این کار، درس خوانده و زحمت کشیده است. به این نوشته هم معتقدم فردی که کمدی کار کرده قرار نیست همیشه در نقش‌های کمدی حاضر شود یا بالعکس.
سپس از توانایی بازی در «دیوار» در کارهای کمدی بسیاری وجود داشتم؛ ازجمله توانایی بعدی‌ام بازی در «خروس جنگی» می بود و بعدها در سریال «بزنگاه» رضا عطاران و دیگر سریال‌های کمدی بازی کردم. راستش از این ماجرا رنج می‌بردم که چرا همیشه کمدی بازی می‌کنم. بعدها مجدد توسط محمدحسین مهدویان یک کار جدی انجام دادیم و سپس توانایی بازی در سریال «یاغی» و … شکل گرفت. باید بگویم جفت ژانرها را دوست دارم و هر کدام از آنها جایگاه خاص خودشان را دارند. اکنون هم با این سن و تجربیاتی که داشته و دارم، ترجیحم این است که اعتدال را بین بازی در کارهای طنز و جدی تشکیل کنم.

اکنون «تمساح خونی» را روی پرده دارید؛ کار با جواد عزتی به‌گفتن کارگردان چطور می بود؟
برای من کار کردن با جواد عزتی همیشه دوست‌داشتنی است؛ چه در کنارش همبازی باشم یا این که او کارگردان کار باشد؛ در هر دو حالت کار کردن با جواد عزتی برایم دلنشین است. شناخت و پیشینه‌ای که از عزتی دارم و تجربیاتی که کسب کردم برایم منحصر به فرد است. «تمساح خونی» نخستین کاری نبوده است که جواد عزتی کارگردانی کرده، بلکه نخستین فیلم سینمایی‌اش است، اما باید بگویم در مقام کارگردان قبل‌تر ۴نمایش کارگردانی کرده و نخستین بازی حرفه‌ای من، سال۷۹ در نمایش عزتی می بود که اتفاقا جایزه اول بازیگری را در تئاتر فجر گرفتم. به‌گفتن بازیگر همیشه نوع نگاه و کارگردانی جواد عزتی را دوست داشتم.

شیوه کارگردانی عزتی در «تمساح خونی» به‌گفتن نخستین کار سینمایی‌اش چطور می بود؟
با همه تعریف‌هایی که از عزتی کردم باید بگویم او کارگردان کاملا سختگیری است. بداخلاق نیست، ولی کارگردانی است که همیشه به همه صحنه‌هایی که طراحی می‌کند، پایبند است. حتی برای بازیگری هم طراحی می‌کند و هنگامی چندین دفعه یک صحنه را تمرین می‌کنیم و به یک‌درصد نهایی برای فیلمبرداری می‌رسیم در آخرین لحظه عزتی همه‌چیز را از نو به شکل فرد دیگر می‌خواهد. او کارگردانی است که‌ لزوما به یک صحنه طراحی‌شده که جزئیاتش را درآورده است، بسنده نمی‌کند. مدام در حال قیاس مطرح‌ها است تا بهترینش را انتخاب کند. عادتش این است که از زوایای دیگر به آن صحنه و میزانسنی که طراحی کرده، نگاه ‌کند. کارگردانی است که توانایی کردن را دوست دارد.

باتوجه به این که عزتی بازیگر است، آیا سر کار، صحنه‌ها را برای شما بازی می‌کرد؟
تقریبا در ۲۵سالی که با جواد عزتی کار می‌کنم، چه موقعی که همبازی بودیم و چه در مواقعی که کارگردانی کار را برعهده داشته، ندیدم به جای فردی بازی کند. به جای بازیگر، متن را می‌خواند و آکسان‌هایی را که بازیگر نادرست می‌کند، به بازیگر می‌گوید، ولی این ربطی به بازیگر بودن یا نبودنش ندارد. مسئله فرد دیگر که باید بگویم این است که او کارگردانی است که آنقدر جزئیات را دقیق تعریف می‌کند که احتیاجی به بازی کردن خودش نیست.

به ‌نظر شما «تمساح خونی» یک کمدی سیاه است؟
تعریف‌های بسیاری درمورد کمدی داریم، اصولا به‌نظرم کمدی، سیاه است. در هر تاثییر کمدی که عمیق نگاه می‌کنیم یک غم به‌ شدت عظیمی نهفته است؛ حتی کمدی چارلی چاپلین را هنگامی نگاه می‌کنیم در راستای یک اتفاق به‌شدت غم‌انگیز، این فیلم کمدی شکل می‌گیرد. ما با آن می‌خندیم، اما هنگامی عمیق نگاهش می‌کنیم، غصه می‌خوریم و غمگین می‌شویم. اصولا هنگامی کمدی شکل می‌گیرد که بخواهیم یک معضل اجتماعی یا یک اتفاق روز جامعه را به‌صورت خنده‌دار و کمدی در یک موقعیت کمیک نشان دهیم. در این صورت تماشاگر با آن راحت‌تر ربط برقرار می‌کند و معضل را راحت‌تر می‌بیند. درمورد «تمساح خونی» هم نمی‌توانم بر مبنای نگاه خودم که توضیح دادم، بگویم «کمدی سیاه» است. این فیلم یک کمدی جذابی است که توانایی‌ افرادی را مشخص می کند که به غلط یا درست انجام داده‌اند و آن را نقل می‌کنند. شکل و شمایل «تمساح خونی» با شکل و شمایل کمدی‌های دیگر متفاوت‌تر است. ما این شکل کمدی را در سینمای ایران زیاد کم داشتیم.

«تمساح خونی» را می‌شود در امتداد توانایی‌های شما در فیلم‌های «شیشلیک» و «کت چرمی» قرار داد؟
همانطور که گفتم «تمساح خونی» نمونه متغیری در کمدی‌هایی است که ساخته شده. بازی در همه این فیلم‌ها توانایی‌ای است که با یکدیگر متفاوت است. به ‌نظرم «شیشلیک» در یک ژانر خاص کمدی زیاد تلخ قرار دارد و «کت چرمی» یک تراژدی اجتماعی متفاوت است.‌
در روندی که زیاد‌ها به کندی جلو می‌روال و به ‌نظرم بد نیست، بعضی اوقات افراد بر مبنای نگاه و سلیقه خودشان باصبر و کندی اثری را خلق می‌کنند که کندی شریفی است. آقای عزتی، چون همیشه شریف فکر می‌کند، براین مبنا درکارهایی که با آقای عزتی داشتم، همینطور بوده و اجازه نمی‌دادند منِ بازیگر، شوخی‌ای انجام دهم که خوب نباشد. این نگاه اوست و قابل احترام است.

۲۲۰۵۷