روز عرفه چه روزی است در سال ۱۴۰۳

روز عرفه مصادف با روز نهم ذیحجه در تقویم اسلامی، دومین روز از سفر حج و روز سپس از آن عید قربان است.در ادامه این نوشته تاریخ دقیق روز عرفه در تقویم سال ۱۴۰۳ را آورده ایم.

تاریخ دقیق روز عرفه در تقویم سال ۱۴۰۳

روز عرفه چه روزی است؟

روز عرفه یک روز قبل از روز عید قربان  و اغاز مناسک حج است که در این روز حجاج از شهر مکه به صحرای عرفات آمده و در آنجا به راز و نیاز و دعا پرداخته و بعد از نماز ظهر و عصر به مکه باز میگردند. در روایات متعدد آمده است که روز عرفه روزی برای استجابت دعا و بخشش گناهان می باشد.

اعمال روز عرفه

اولین مورد غسل است که ثواب تعداد بسیاری دارد.

«زیارت حضرت سید الشّهداء»؛  که برابر هزار حج و هزار عمره و هزار جهاد و بلکه افضل از این است و روایات در کثرت فضیلت زیارت آن حضرت در این روز متواتر است و اگر فردی در این روز توفیق یابد که زیر قبّه مقدّسه آن حضرت باشد، ثوابش کمتر از فردی که در عرفات باشد نیست، بلکه زیاد تر و زیاد تر است و کیفیت زیارت آن حضرت سپس از این در «باب زیارات» تعالی می‌آید.

خواندن دو رکعت نماز؛  بعد از نماز عصر، پیش از آنکه مشغول خواندن دعاهای عرفه شود، در زیر آسمان دو رکعت نماز بجا آورد و به گناهانش نزد خداوند اعتراف و اقرار نماید تا به ثواب عرفات دست یابد و گناهانش آمرزیده گردد، آنگاه به اعمال و دعاهای عرفه که از ائمه طاهره(ع) روایت شده است مشغول شود.

روزه گرفتن؛  شیخ کفعمی در کتاب «مصباح» فرموده است برای فردی که از دعا خواندن ضعف اشکار نکند، روزه روز عرفه مستحب است.

پیشنهاد شیخ کفعمی؛  شیخ کفعمی پیشنهاد کرده است که پیش از زوال، رسیدن آفتاب به زمان شرعی ظهر، غسل استحباب کنید و این چنین زیارت امام حسین (ع) در روز و شب عرفه مستحبّ است؛

و چون زمان زوال رسید، زیر آسمان روید و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود نیکو بجا آورید و چون از نماز ظهر و عصر فارغ شدید، دو رکعت نماز بخوانید، در رکعت اول بعد از سوره «حمد» سوره «توحید» و در رکعت دوم سپس از «حمد» سوره «کافرون» بخوانید، بعد از آن چهار رکعت نماز بجا آورید؛ در هر رکعت بعد از سوره «حمد» «پنجاه مرتبه» سوره «توحید» بخوانید که حرف های شده است، این نماز همان «نماز حضرت امیرالمؤمنین(ع) است که در ضمن اعمال روز جمعه گذشت.

سپس شیخ کفعمی فرموده است این تسبیحات را که از حضرت رسول(ص) روایت شده است و سید ابن‌طاووس در «اقبال» ذکر فرموده بخوانید:

سُبْحانَ الَّذِی فِی السَّماءِ عَرْشُهُ! سُبْحانَ الَّذِی فِی الْأَرْضِ حُکْمُهُ! سُبْحانَ الَّذِی فِی الْقُبُورِ قَضاؤُهُ! سُبْحانَ الَّذِی فِی الْبَحْرِ سَبِیلُهُ! سُبْحانَ الَّذِی فِی النَّارِ سُلْطانُهُ! سُبْحانَ الَّذِی فِی الْجَنَّهِ رَحْمَتُهُ! سُبْحانَ الَّذِی فِی الْقِیامَهِ عَدْلُهُ! سُبْحانَ الَّذِی رَفَعَ السَّماءَ! سُبْحانَ الَّذِی بَسَطَ الْأَرْضَ! سُبْحانَ الَّذِی لَامَلْجَأَ وَلَا مَنْجٰا مِنْهُ إِلّا إِلَیْهِ.

سپس «صد مرتبه» بگویید:

سُبْحانَ اللّٰهِ وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَاللّٰهُ أَکْبَرُ.

و سوره «توحید» را «صد مرتبه» و «آیت‌الکرسی» را «صد مرتبه» بخوان و «صد مرتبه» بر محمّد و آل محمّد صلوات فرست و «۱۰ مرتبه» بگویید:

لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِیکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ، وَلَهُ الْحَمْدُ، یُحْیِی وَیُمِیتُ، وَیُمِیتُ وَیُحْیِی، وَهُوَ حَیٌّ لَایَمُوتُ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ، وَهُوَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.

و «۱۰ مرتبه»؛

أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ الَّذِی لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ.

آمرزش می‌جویم از خدایی که معبودی جز او نیست، زنده و به خود پاینده است و به سوی او باز می‌گردم.

و «۱۰ مرتبه»؛

یَا اللَّهُ

«۱۰ مرتبه»؛

یَا رَحْمَنُ

«۱۰ مرتبه»؛

یَا رَحِیمُ

«۱۰ مرتبه»؛

یَا بَدِیعَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ یَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِکْرامِ.

«۱۰ مرتبه»؛

یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ

«۱۰ مرتبه»؛

یَا حَنَّانُ یَا مَنَّانُ

«۱۰ مرتبه»؛

یَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ

و «۱۰ مرتبه»؛

آمِینَ

اجابت فرما.

آنگاه بگویید؛  

اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا مَنْ هُوَ أَقْرَبُ إِلَیَّ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ، یَا مَنْ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ یَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلیٰ وَبِالْأُفُقِ الْمُبِینِ، یَا مَنْ هُوَ الرَّحْمٰنُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَویٰ، یَا مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَهُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ، أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ.

حاجت خود را بخواهید که به خواست خدا برآورده خواهد شد.

آنگاه این صلوات را که از امام صادق (ع) روایت شده بخوان که هرکه بخواهد محمّد و آل محمّد (ص) را در فرستادن صلوات بر ایشان مسرور کند، بگوید:

اللّٰهُمَّ یَا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطیٰ، وَیَا خَیْرَ مَنْ سُئِلَ، وَیَا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ. اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِی الْأَوَّلِینَ، وَصَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِی الْآخِرِینَ، وَصَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِی الْمَلَاَ الْأَعْلیٰ، وَصَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِی الْمُرْسَلِینَ. اللّٰهُمَّ أَعْطِ مُحَمَّداً وَآلَهُ الْوَسِیلَهَ وَالْفَضِیلَهَ وَالشَّرَفَ وَالرِّفْعَهَ وَالدَّرَجَهَ الْکَبِیرَهَ. اللّٰهُمَّ إِنِّی آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَلَمْ أَرَهُ فَلا تَحْرِمْنِی فِی الْقِیامَهِ رُؤْیَتَهُ، وَارْزُقْنِی صُحْبَتَهُ، وَتَوَفَّنِی عَلَیٰ مِلَّتِهِ، وَاسْقِنِی مِنْ حَوْضِهِ مَشْرَباً رَوِیّاً سائِغاً هَنِیئاً لَاأَظْمَأُ بَعْدَهُ أَبَداً، إِنَّکَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ. اللّٰهُمَّ إِنِّی آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَلَمْ أَرَهُ فَعَرِّفْنِی فِی الْجِنانِ وَجْهَهُ. اللّٰهُمَّ بَلِّغْ مُحَمَّداً صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ مِنِّی تَحِیَّهً کَثِیرَهً وَسَلاماً.

بعد دعای «امّ‌داود» را که بیانش در ضمن اعمال ماه رجب گذشت بخوانید.

آنگاه این تسبیح را که ثوابش در زیادتی شماره نمی‌شود و ما مقدار ثواب آن را به‌خاطر مراعات اختصار گفتن نکردیم، بگویید:

سُبْحانَ اللّٰهِ قَبْلَ کُلِّ أَحَدٍ! وَسُبْحانَ اللّٰهِ بَعْدَ کُلِّ أَحَدٍ! وَسُبْحانَ اللّٰهِ مَعَ کُلِّ أَحَدٍ! وَسُبْحانَ اللّٰهِ یَبْقیٰ رَبُّنا وَیَفْنیٰ کُلُّ أَحَدٍ! وَسُبْحانَ اللّٰهِ تَسْبِیحاً یَفْضُلُ تَسْبِیحَ الْمُسَبِّحِینَ فَضْلاً کَثِیراً قَبْلَ کُلِّ أَحَدٍ! وَسُبْحانَ اللّٰهِ تَسْبِیحاً یَفْضُلُ تَسْبِیحَ الْمُسَبِّحِینَ فَضْلاً کَثِیراً بَعْدَ کُلِّ أَحَدٍ وَسُبْحانَ اللّٰهِ تَسْبِیحاً یَفْضُلُ تَسْبِیحَ الْمُسَبِّحِینَ فَضْلاً کَثِیراً مَعَ کُلِّ أَحَدٍ؛

وَسُبْحانَ اللّٰهِ تَسْبِیحاً یَفْضُلُ تَسْبِیحَ الْمُسَبِّحِینَ فَضْلاً کَثِیراً لِرَبِّنَا الْباقِی وَیَفْنیٰ کُلُّ أَحَدٍ! وَسُبْحانَ اللّٰهِ تَسْبِیحاً لَایُحْصیٰ وَلَا یُدْریٰ وَلَا یُنْسیٰ وَلَا یَبْلیٰ وَلَا یَفْنیٰ وَلَیْسَ لَهُ مُنْتَهی! وَسُبْحانَ اللّٰهِ تَسبِیحاً یَدُومُ بِدَوامِهِ وَیَبْقیٰ بِبَقائِهِ فِی سِنِی الْعالَمِینَ وَشُهُورِ الدُّهُورِ وَأَیَّامِ الدُّنْیا وَساعاتِ اللَّیْلِ وَالنَّهارِ! وَسُبْحانَ اللّٰهِ أَبَدَ الْأَبَدِ وَمَعَ الْأَبَدِ مِمّا لَایُحْصِیهِ الْعَدَدُ، وَلَا یُفْنِیهِ الْأَمَدُ، وَلَا یَقْطَعُهُ الْأَبَدُ، وَ تَبارَکَ اللّٰهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ.

بعد بخوانید دعای علی‌بن الحسین(ع) را.

در این روز خواندن دعای «چهل‌وهفتم» صحیفه کامله نیز ثواب دارد که آن حضرت پیشنهاد کرده است را با خشوع و دل شکستگی بخوانید و دعایی است مشتمل بر همه مطالب دنیا و آخرت که درود خدا بر انشا کننده‌اش باد.

از جمله دعاهای مشهور این روز «دعای حضرت سید الشّهدا در روز عرفه» است.

به هر صورت هر که توفیق یابد و روز عرفه را در عرفات باشد، دعاها و اعمال زیاد دارد و بهترین اعمال در این روز دعاست و این روز شریف، در همه روزهای سال به‌خاطر دعا امتیاز دارد و برای برادران مؤمن از آنان‌که زنده‌اند یا دار فانی را وداع حرف های‌اند دعای زیاد باید کرد و روایت داخل در حال عبدالله‌بن جُندَب، در موقف عرفات و دعای او برای برادران خود مشهور است؛

و این چنین روایت زید نِرسی، در حال ثقه جلیل‌القدر، معاویهبن وهب در صحرای عرفات و دعا ی او درمورد فرد فرد از اشخاصی که در آفاق بودند و روایت او از امام صادق ع) در فضیلت این عمل، با لیاقت احتیاط و توّجه است و امید واثق از برادران دینی، آنکه به این بزرگواران اقتدا نموده و اهل ایمان را در دعا بر خود مقدّم دارند و این گنه‌کار روسیاه را یکی از آن اشخاص به حساب آرند و در حال حیات و مرگ از دعای خیر فراموشم نفرمایند و در این روز «زیارت جامعه سوم» را قرائت کنند؛

و در آخر روز عرفه این چنین بخوانید؛

یَا رَبِّ إِنَّ ذُنُوبِی لَاتَضُرُّکَ، وَ إِنَّ مَغْفِرَتَکَ لِی لَاتَنْقُصُکَ، فَأَعْطِنِی مَا لَایَنْقُصُکَ، وَاغْفِرْ لِی مَا لَایَضُرُّکَ.

و نیز بخوانید؛

اللّٰهُمَّ لَاتَحْرِمْنِی خَیْرَ مَا عِنْدَکَ لِشَرِّ مَا عِنْدِی، فَإِنْ أَنْتَ لَمْ‌تَرْحَمْنِی بِتَعَبِی وَنَصَبِی فَلاتَحْرِمْنِی أَجْرَ الْمُصابِ عَلَیٰ مُصِیبَتِهِ..

سید ابن‌طاووس، در ضمن دعاهای روز عرفه فرموده است چون غروب آفتاب نزدیک شود بگو،

«بِسْمِ اللّٰهِ وَ بِاللّٰهِ وَ سُبْحانَ اللّٰهِ وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ …»

تا آخر و این همان «دعای عشرات» است که پیش از این گذشت. بعد سزاوار است خواندن دعای عشرات که خواندن آن در هر صبح و شام مستحب است، در آخر روز عرفه ترک نشود و این اذکار عشراتی را که کفعمی نقل کرده، همان اذکار آخر دعای عشرات است که سید ابن‌طاووس روایت کرده است.