سهم آلاینده‌های شهر اصفهان را شفاف کنید

  چتر سیاه آلودگی هوا باز بر سر اصفهان باز شد. درست در روزهایی که نه هوای سرد و برودت هوا وجود دارد و نه اتفاق وارونگی و نه سکون هوا در کلان‌شهر اصفهان رخ‌داده مقدار آلودگی هوا تا مرز خطرناک پیش رفته است. اکنون هم که وزش بادهای بهاری هم می‌تواند به پشتیبانی پالایش هوا و سالم‌تر شدن حالت آن بیاید هم چنان می‌بینیم توده آلودگی در آسمان شهر جا خوش کرده است. سوال‌های بسیاری پیش می‌آید که علت این حجم از آلودگی آن‌هم در روزهایی که تعداد بسیاری از شهرها و کلان‌شهرهای سرزمین از هوای پاک بهاری‌شان لذت می‌برند یا لااقل مردم آن شهرها در هوای سالم نفس می‌کشند چرا اینجا در کلان‌شهر اصفهان نفس مردم بند آمده و حجم آلاینده‌ها به ریه‌هایشان سرازیر شده است؟! احتمالا بخشی از این آلودگی و غلظت ذرات در هوای اصفهان را بتوان حاصل وزش بادهای تند و خیزش ریزگردها دانست؛ اما آیا گردوغبار تنها علتی است که میانگین شاخص کیفی هوای این کلان‌شهر را تا مرز خطر برده و روی شاخص کیفی بالای ۳۵۰ و در حالت زیاد خطرناک (قهوه‌ای) ثبت کرده است یا فعالیت‌های انسانی همانند کشاورزی، گسترش صنایع، معدن، حمل‌ونقل و…، هم در تشدید غلظت ذرات گردوغبار مؤثر بوده است؟

:  چنانچه حرف های شده زیاد تر ذرات گردوغبار از سمت شرق اصفهان برخاسته؛ اما در نقشه‌ها به‌وضوح می‌توان دید حالت شمال، غرب، جنوب، مرکز و دیگر پهنه‌های شهر از تکه شرقی به‌مراتب آلوده‌تر است و با یک نگاه دقیق می‌توان پی برد که در این روزها شاخص در مناطق نزدیک به صنایع آلاینده بخصوص آنها که در شعاع ۵۰ کیلومتری شهر قرار دارند به‌مراتب بالاتر بوده است.

متأسفانه عدم شفافیت یکی از مسائلی است که مدام در او گفت و گو سهم آلاینده‌ها در هوای اصفهان نقل بوده است و تابه‌حال هیچ‌کدام از دستگاه‌های مسئول تلاش نکرده پاسخی درست به این قضیه بدهد. از خاموشی و عدم نمایش درست و واقعی دستگاه‌های شاخص کیفی در نقاط گوناگون شهر گرفته تا عدم منفعت گیری از نمایشگرها در نزدیکی مراکز صنعتی و تولیدی.

برخی صنایع هم که در ماه‌های قبل توسط محیط‌زیست استان به‌گفتن صنایع آلاینده معارفه شده‌اند و یا با هرگونه گسترش آنها در شعاع ۵۰ کیلومتری مخالفت شده با گذشت تنها چند ماه از لیست آلایندگی محیط‌زیست خارج خواهد شد و باز هیچ شفافیتی دراین‌خصوص صورت نمی‌گیرد که آیا قرار است این صنایع در همین مکان به فعالیت خود ادامه دهند یا به خارج از محدوده غیرمجاز فعالیت صنعتی منتقل شوند و از گسترش آنها جلوگیری می‌شود؟ چه اقداماتی در جهت از بین بردن آلایندگی این صنایع صورت‌گرفته که امروز می‌توان آنها را در زمره صنایع پاک یا فاقد آلایندگی شمرد؟

آن‌قدر که باید از گسترش صنایع سبز و حرکت به سمت صنعت پاک استقبال کرد می‌بایست از گسترش و بارگذاری مجدد صنایع آلاینده در محدوده شهری جلوگیری کرد. صنایعی که تنها هوای اطراف و کلان‌شهر خود را آلوده نمی‌کنند؛ بلکه خاک، آب و زیست جانوری و گیاهی را هم به مخاطره می‌اندازد. متأسفانه با بارگذاری‌هایی که قبلاً صورت‌گرفته امروز اصفهان از همه حد و مرزهایی که برای اغاز تحمل بوم‌شناختی یک مرکز شهری وجود دارد، عبور کرده و این شهر دیگر توان اکولوژیکی برای خودپالایی ندارد.

 از نظر دیگر یکی از مصائبی که صنایع آلاینده تشکیل می‌کنند آلودگی خاک و آب است که در تحقیقات و پژوهش‌های مختلفی به این نتیجه رسیده‌اند که آب‌وخاک نزدیک این صنایع به‌شدت آلوده شده‌اند و آلودگی آنها روی سلامت مردم تاثییر مستقیم دارد.

 قضیه‌ای که کاملاً اشکار است این است که او گفت و گو گسترش صنایع حتی با مراعات الزامات قانونی در محدوده شهری یک بارگذاری غیرمجاز است و این بارگذاری‌ها در صنایع گوناگون به زیان مردم این شهر است و باید جلوی آن گرفته شود.

 نباید او گفت و گو گسترش برخی صنایع در اصفهان همانند استان مرکزی و شهر اراک به حدی برسد که اصفهان همچون شازند با آلودگی‌های گوناگون زیست‌محیطی دست‌وپنجه نرم کند و باز هم اشکار نباشد سهم هر صنعت در این آلودگی چه‌قدر است. 

سازمان محیط‌زیست، شهرداری و دیگر دستگاه‌های متولی استان و کلان‌شهر اصفهان باید در او گفت و گو آلاینده‌ها زیاد تر از پیش حس مسئولیت بکنند و با این فکر که این صنایع با پرداخت مبلغی ناچیز به‌گفتن عوارض آلایندگی در روبه رو سلامت چند میلیون انسانی که به خطر می‌اندازند چشم به روی گسترش و مخاطرات آنها ببندند. به جز شفافیتی که برای سهم هر یک از آلاینده‌ها باید اشکار شود، مردم نگاهشان به تصمیم درست و قاطع این دستگاه‌ها است که در برابر هر گونه بارگذاری تازه قاطعانه بایستند و برای تسریع در خروج صنایع آلاینده به خارج از شعاع ۵۰ کیلومتری دست‌به‌دست هم دهند.

از نظر دیگر هم برای افت اثرات ریزگردها و گردوغبار محیط‌زیست و آب منطقه‌ای باید برای پرداخت آنچه سهم تالاب گاوخونی از حقابه زاینده‌رود بوده و وزارت نیرو در بازگشایی‌های قبل آب در بستر رودخانه این سهم را نادیده گرفته را مطالبه کنند.