میدان نقش‌جهان یا بازار شام؟!

میدان نقش‌جهان بدون شک یکی از زیباترین و با اهمیت ترین میدان‌های تاریخی جهان است و گل سرسبد اماکن تاریخی اصفهان محسوب می‌شود. میدان نقش‌جهان را باید ویترین گردشگری اصفهان بنامیم چرا که مدیریت این میدان و اماکن تاریخی‌اش از عالی‌قاپو گرفته تا مساجد تاریخی و بدنه میدان زیر ذره‌بین گردشگران و مردم اصفهانی است. با نگاهی به نظرات گردشگران داخلی و خارجی در سایت‌های تریپ ادوایزر و گوگل مپ و سایت‌های داخلی همچون کجارو و کارناوال به دیدگاه‌های جالبی درمورد میدان نقش‌جهان برمی‌خوریم  که زیاد تر آنها زیبایی و عظمت این میدان سحرانگیز را ستایش کرده‌اند اما لابه‌لای این تعریف‌ها نقدهایی هم به میدان نقش‌جهان اصفهان وجود دارد که تامل برانگیز است، نقدهایی که احتمالا چندین دفعه از زبان اهالی اصفهان، فعالان گردشگری و دلسوزان شهر شنیده و خوانده باشید اما بد نیست این بار از دریجه نگاه گردشگران به میدان نقش‌جهان بپردازیم. در بین نظرات، اولین نقدی که به میدان نقش‌جهان نوشته شده است عدم نظارت بر قیمت‌ها و کیفیت خوراکی‌هایی همچون گز است. درحالی‌که میدان نقش‌جهان با اهمیت ترین میدان تاریخی ایران با چندین کاربری بوده است و کاربری تجاری و فرهنگی‌اش از اهداف مهم احداث میدان محسوب می‌شود اما به‌گفتن‌مثال درمورد خوراکی‌های مهم اصفهان همچون گز، هیچ‌کدام از برندهای مشهور گز اصفهان در میدان نقش‌جهان شعبه ندارند در عوض میدان پر شده از برندهای گز بی کیفیتی که حتی ارتباطی با اصفهان هم ندارند و گردشگران برای خرید سوغاتی اصفهان باید به خیابان‌های اطراف سر بزنند. مسئله دیگر این که کم‌کم فست‌فودها جانشین غذاخوری‌های سنتی و خوراکی‌های سنتی شده‌اند و میدان نقش‌جهان مخصوصا از سمت ورودی‌ها پر شده از بوی برگر و ساندویچ و سیب‌زمینی‌سرخ‌کرده به‌جای بریان و گوشت و لوبیا و غذاهای سنتی اصفهان. اما مسئله فرد دیگر که گردشگران در نظرات به آن اشاره کرده‌اند فروش صنایع‌دستی غیرایرانی در میدان است؛ دورتادور میدان را صنایع‌دستی چینی احاطه کرده است و اصالت صنایع‌دستی اصیل اصفهان را با خطر جدی مواجه کرده است. مسئله فرد دیگر که تعداد بسیاری از گردشگران ایرانی  به آن اشاره اختصاصی‌ای داشته‌اند مغازه‌های غیرمرتبط در میدان نقش‌جهان است  از اسباب‌بازی و کلیپس و گیره فروشی تا دست‌فروش‌های شال و… که میدان را احاطه کرده‌اند، مغازه‌هایی که باروح میدان تاریخی و هویت مورد قیمت نقش‌جهان و اصفهان هیچ تناسبی ندارند و اشکار نیست چطور این حجم از خنزرپنزر فروشی که به‌راستی تعبیر درستی برای این مغازه‌ها است میدان را محاصره کرده و در صدور مجوزهای کسب‌وکار و نظارت بر میدان نقش‌جهان تا این حد بی‌تفاوتی شده است که میدان نقش‌جهان از ورودی‌های مختلفش و مغازه‌های دورتادورش به بازار شام زیاد تر شباهت داشته باشد تا دومین میدان تاریخی جهان. ادامه بی تفاوتی و عدم نظارت بر این مغازه‌ها و مدیریت میدان نقش‌جهان که تنها بخشی از انتقادها را در این یادداشت نوشته‌ایم جهت می‌شود تا هویت تاریخی و فرهنگی این میدان مهم به خطر بیفتد و گردشگران را نیز از دست بدهد.