جای بابابرقی خالی است!

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان در همایش ملی ناترازی انرژی صنعت برق و چشم‌انداز اقتصادی ایران  به مطلبی اشاره کرد که وزارت نیرو به‌اندازه بابا برقی هم در مصرف برق فرهنگ‌سازی نکرده است. این حرف های مشخص می کند که متأسفانه در دو دهه تازه قضیه فرهنگ‌سازی در مصرف به‌اختصاصی در حوزه انرژی به فراموشی سپرده شده است. بابا برقی برای تعداد بسیاری به یک نوستالژی تبدیل شده است. شخصیتی که با شعر و آهنگ جملاتی در باب افت مصرف برق گفتن می‌کرد. به‌خاطر تکرار و تازگی این نوع فرهنگ‌سازی تعداد بسیاری از خانواده‌ها با این شخصیت همراهی می‌کردند و تا زمان‌ها به افت مصرف برق بخصوص در بین مشترکان خانگی مؤثر می بود.اما در همان دهه ۸۰ و با عبور از خاموشی ها، داستان های بابابرقی هم دیگر ادامه اشکار نکرد. این که اکنون باز خلا بابابرقی و فرهنگ سازی مصرف بهینه برق حس شده نشان می دهد که وزارت نیرو و دستگاه‌های متولی دیگر آن قدر که باید و احتمالا به الزام آن واقف نیستند.ناترازی برق و انرژی در ماه‌های قبل ضربه‌های بسیاری به قسمت‌های گوناگون خانگی، تجاری و صنعتی زد. احتمالا بیشترین زیان به قسمت‌های تولیدی داخل شد. صنایعی که به‌خاطر خاموشی‌های مکرر چرخشان از حرکت ایستاد و تولیداتشان افت اشکار کرد. 

جدای از خلأ فرهنگ‌سازی و الگوی مصرف درست یکی از دلایل مهم این حجم زیاد ناترازی در سرزمین و اصفهان نبوده است برنامه مدون و جدول مصارف است. دراین‌رابطه وقتی حس افتمی‌شود که به مشکل برخورده باشیم و هیچ پیش‌بینی از مقدار اراعه و تقاضا نداریم؛ در نتیجه هر آن چه از انرژی را که تشکیل می‌کنیم به مصرف می‌رسانیم و وقتی به فکر اصلاح مصرف و فرهنگ‌سازی می‌افتیم که با ناترازی شدید روبه رو می‌شویم.

به حرف های مسئولان استان امسال با ۱۸ هزار مگاوات ناترازی در مصرف و افتتولید برق مواجهیم، در حالیکه هر سال نزدیک به ۸ درصد رشد مصرف برق به کل مصارف اضافه می‌شود.

از نظر دیگر سبد انرژی سرزمین از تنوع خوبی برخوردار نیست. کمتر از یک درصد از انرژی‌های تجدیدپذیر منفعت گیری می‌شود در حالی‌که در صورت منفعت گیری از ظرفیت‌‌های حاضر در سرزمین می‌توان از این نوع انرژی‌ها زیاد تر منفعت گیری کرد. اما تا این مدت در این عرصه اندوخته‌گذاری مناسبی انجام نشده است.

از طرفی هم ناظر آن هستیم که تعداد بسیاری از تجهیزات صنایع قدیمی است و به‌خاطر تحریم‌ها و گرانی‌ها، تولیدکننده قادر به به‌روزرسانی آنها نیست. دستگاه‌هایی که به‌مراتب انرژی بیشتری را مصرف می‌کنند و به این ناترازی‌ها دامن می‌زنند.

به هر جهت و باوجود همه این نقص‌ها، فرهنگ‌سازی و داشتن یک الگوی مصرف برای قسمت‌های گوناگون می‌تواند قسمت قابل‌توجهی از این ناترازی را از بین بردن کند. 

وزارت نیرو هم باید قضیه فرهنگ‌سازی را جدی‌تر جستوجو کند و دستگاه‌ها و رسانه‌ها بخصوص رسانه ملی را در تولیدات فرهنگی به پشتیبانی بگیرد و در این عرصه کارهای جدی صورت گیرد. تعداد بسیاری از چالش‌هایی که در او گفت و گو انرژی امروز با آن مواجهیم احتمالا در مختصر‌زمان حل نشود؛ اما فرهنگ منفعت گیری درست را می‌توان با یک برنامه‌ریزی درست و اصولی درست کرد و خانواده‌ها را به سمت افت مصرف سوق داد. 

آنگاه می‌توان امیدوار می بود که هم باز خاموشی به خانه‌ها و محل کسب و پیشه مردم برنگردد و هم چرخ تشکیل اصفهان و سرزمین بچرخد.