تحول کاربری، راه نجات بناهای تاریخی اصفهان

 اصفهان شهری با بناها و بافت تاریخی غنی است. وجب‌به‌وجب این شهر پر شده از بناهایی که قدیمی می باشند و قیمت تاریخی دارند، ساختمان‌هایی که زیاد مورد قیمت می باشند و میراث تاریخی شهر و سرزمین محسوب خواهد شد. نیاز نیست کارشناس میراث‌فرهنگی باشید با گذری مختصر در شهر، بناهای تاریخی و قدیمی ارزشمندی را می‌بینید که به حال خودشان رها شده‌اند و برخی در گیرودار اختلاف وارثان و برخی دیگر در بن‌بست کاربری خاک می‌خورند و از بین می‌روال. منظور از بن‌بست کاربری این است که مالکان اجازه ندارند بنا را برای ساخت‌وساز تازه تخریب کنند و از طرفی نمی‌دانند از بنای قدیمی و ارزشمندشان چطور محافظت و کسب درآمد کنند. این جاست که تحول کاربری و نگه داری بنای مورد قیمت تاریخی و با قدمت نقل می‌شود. تحول کاربری بناهای تاریخی در سرزمین، از یزد اغاز شد و بعد از آن به شهرهای دیگر به‌خصوص اصفهان نیز رسید. خانه‌های قدیمی و تاریخی یزد به هتل، اقامتگاه، سرای گردشگری، کافه و رستوران تبدیل شد و تعداد بسیاری از خانه‌ها از تخریب نجات اشکار کردند و هویت تاریخی شهر نیز نگه داری شده است. در اصفهان نیز در دو دهه تازه موجی از تحول کاربری‌ها، تعداد بسیاری از بناهای تاریخی را نجات داده است. حمام تاریخی که به رستوران تبدیل شده، خانه‌هایی که به کافه‌رستوران یا بوتیک هتل تحول کاربری داده‌اند و یا سرای هنرمندان شده‌اند، توانسته بخشی از بناهای تاریخی شهر را از تخریب نجات دهد و به زیبایی اصفهان نیز افزوده است. یقیناً مواردی از کاربری‌های مرتبط همانند منفعت گیری از حمام تاریخی به‌گفتن حمام سنتی  و خانه تاریخی به‌گفتن موزه نیز وجود دارد اما اکثر کاربری‌ها کافه یا رستوران است. به‌تازگی نیز چند خانه تاریخی در محدوده میدان نقش‌جهان و جلفا به کافه و رستوران تبدیل شده‌اند اتفاقی که نجات‌قسمت خانه‌های تاریخی است و می‌تواند نسل تازه را با فضاهای سنتی و بااصالت آشنا کند. مزیت اصفهان نسبت به شهرهای دیگر، تعدد خانه‌هایی است که هم قیمت تاریخی دارند و هم از نظر معماری غنی و بی‌نظیر می باشند همین نوشته به منفعت‌گیری از آنها در کاربری‌های تازه پشتیبانی بسیاری می‌کند. مسئله مهم در تشکیل کاربری‌های تازه برای بناهای با قدمت، نگه داری قیمت تاریخی و معماری و هم این چنین نظارت دقیق میراث‌فرهنگی بر شیوه مرمت آنهاست مسئله‌ای که نباید زیر سایه تحول کاربری قرار گیرد و فدای آن شود.