داغ گاز بر پیکر صنعت فولاد

نفیسه وقتی نژاد : 440  هزار تن از تولیدات فولاد مبارکه ، ۳۲۹هزارتن در فولاد هرمزگان و ۵۴ هزارتن هم در مجتمع فولاد سبا مقدار تولیدی است که به علت خاموشی‌های تابستانه امسال در گروه تولیدی فولاد مبارکه از دست رفت.

خسارتی  که جهت شد حتی باوجود سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و کوششهای زیاد شرکت فولاد مبارکه برای مدیریت مصرف و مدیریت بحران درراستای کنترل خسارات و افت صدمه‌های ناشی از نا ترازی برق، عدم النفع فولاد مبارکه از قطعی برق به مقدار ۵۷ هزار میلیارد ریال برسد.

واما اکنون نیز با دقت به فرارسیدن فصول سرد سال ،چالش افتگاز برای این شرکت ها ،همانند چند سال قبل حتی با شدت زیاد تر ،هم چنان پای برجا است.

در شرایطی که سرمای هوا دلیلی برای افزایش حجم مصرف انرژی می‌شود طبق معمولً نخستین وشاید آسان‌ترین، تدبیر برای گذر از این نا ترازی‌ها قطع گاز صنایعی است که به‌نوعی چرخ اقتصاد وابسته به آن‌ها است وقابل تأمل آن‌که ناترازی ها هرساله زیاد تر و درنتیجه سختی بالاتری بر صنایع به‌اختصاصی فولادی‌ها داخل می‌آید.

این در حالی است که دقت به تشکیل محصولات فولادی به معنی قیمت‌افزوده بالاتر برای سرزمین ، ارزآوری و اشتغال‌زایی است. اما باوجود نا ترازی‌ها واجبار برای قطعی گاز این صنایع نه‌تنها بر روال اهداف اشاره‌شده خلل داخل می‌آید. بلکه چشم‌انداز تشکیل ۵۵میلیون تن محصولات فولادی که برای سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته‌شده می بود هم باوجود افتانرژی‌هایی چون برق و گاز بدون تحقق خواهد ماند.

از کم شدن تشکیل تا افت صادرات

آن‌گونه که مسئولان فولادی سرزمین اظهار می‌کنند مقدار مصرف گاز این صنایع فقط ۵ درصد از کل گاز تولیدی در سرزمین است.

و شگفت آنکه باوجود همین درصد اندک، همان گونه که اشاره شد هرساله این صنایع با قطعی گاز ،روبه رو و امسال هم  مجدد دچار این چالش شده‌اند.

بنا به حرف های سلیمی، معاون منفعت برداری فولاد مبارکه اغاز فصل پاییز ،محدودیت گاز اظهار شد و این محدودیت‌ها به مقدار ۲۵ درصد برای برخی از شرکت‌های هلدینگ همانند فولاد سفید دشت و فولاد هرمزگان از همان مهر ماه اغاز وفولاد مبارکه هم با تاخیر، از آبان ماه داخل محدودیت شده است.

دراین بین،مدام پافشاری برآن بوده است با دقت به اهمیت قسمت صنعت ، در زمان افتمنابع انرژی، این صنایع ،تا حد امکان در برتری  قطع برق و گاز نباشند .چراکه وقفه تشکیل در صنعت به معنی کم شدن صادرات و متضرر شدن اقتصاد یک سرزمین است و درنهایت خسارت دهنده  مهم مردم آن خواهد شد.

حال آنکه محدودیت‌ها به میزانی است که گویا این نوع از تأکیدات و هشدارها فقط درسخن ویا بر روی کاغذ ،بدون منفعت گیری باقی می‌ماند.

حساسیت این جریان تا به حدی است که تقریباً ۲ ماه قبل هم ، با دقت به‌پیش بینی‌هایی از رخداد این شرایط برای فولادی‌ها ،انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اظهار آمادگی در خصوص فراهم گاز صنعت فولاد ،از شرکت ملی گاز خواست کرد ‌با برگزاری جلساتی، برنامه کارشناسی مشترک بین وزارتخانه‌های نفت، نیرو، صمت و شراکت این انجمن در خصوص فراهم گاز و برق تولیدکنندگان زنجیره فولاد تهیه شود که بر مطابق اخبار حاضر ،تا بحال  پاسخی از سوی شرکت ملی گاز داده نشده است.

دراین‌باره بهرام سبحانی رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد با تائید قطع گاز صنایع فولاد به اصفهان امروز می‌گوید: قطع گاز فولادی ها اغاز شده است واحتمالا تا آخر فصل سرما این شرایط  ادامه داشته باشد.همانگونه که در فصل تابستان هم صنایع فولاد با خاموشی برق روبرو بودند.

وبا اشاره به بی برنامگی این قطعی ها تصریح می‌کند : به نظر می‌رسد  باوجود نا ترازی‌ها چاره‌ای هم جز این نبوده است.

او یادآور می‌شود: اگرچه مصرف گاز فولاد از ابتدای زنجیره که سنگ‌آهن است تا انتها چیزی نزدیک به ۴ تا ۵ درصد است وازسویی هم تولیدات فولاد سهم بالایی را در اقتصاد سرزمین دارد. اما با دقت به عدم افزایش تشکیل گاز، نسبت به قبل و مصرف زیاد تر درسطح سرزمین ،خواه‌ناخواه با افتو درنتیجه محدودیت مصرف روبرو هستیم و صنایع  هم جدای از این جریان نمی‌شوند.

مضاف برآنکه درزمان های کمبود ،اولین گزینه برای صرفه‌جویی ،فولادی‌ها می باشند که این تصمیم ، زیان سنگینی را بر صنعت فولاد و یقیناً صنایع وابسته به آن داخل می‌آورد.

این مسئول اظهارمی‌کند: چالش دیگر که پیرو قطعی برق و گاز برای صنایع فولادی‌ها به وجود می‌آید بیکاری هزاران نفری است که در این قسمت مشغول به فعالیت اما با قطعی گاز وعدم تشکیل ، پرداختی‌های آن‌ها نیز با مشکل همراه خواهد می بود.

وقابل دقت آنکه در همین شرایط دشوار ،سازمان هایی همانند امور مالیاتی، بیمه فراهم اجتماعی و … همکاری و مساعدتی با شرکت‌ها و صنایع دچار با چالش را ندارند.

سبحانی می‌افزاید: اما تأثیر منفی فرد دیگر که نا ترازی‌ها بر صنایع فولاد می‌گذارد تحت تأثیر قرار گرفتن سود موردنظر سهامداران است .به عبارتی وقفه در تشکیل ،تأثیرات منفی بر بازار اندوخته هم دارد.

او گفتن می‌کند : تا وقتی که با مشکلاتی همانند نا ترازی‌ها روبرو نبودیم در ردیف بزرگ‌ترین تولیدکنندگان  فولاد جهان قرار داشتیم. اما چند سال است که باوجود افتبرق در فصل گرم  و افتگاز در فصل سرد، تشکیل ،تحت تأثیر ورتبه ماهم تحت‌الشعاع این ماجرا قرارگرفته است.

در آخر این مسئول می‌گوید :تشکیل ۵۵ میلیون تن فولاد تا افق ۱۴۰۴ یک مقصد‌گذاری می بود که اگر موانعی همانند فراهم انرژی و این چنین چالش‌های ارزی وجود نداشت امکان دستیابی به آن آسان می بود.

عبور از نسخه‌های موقت برای از بین بردن نا ترازی‌ها

نا ترازی‌های انرژی در سرزمین، کاملاً آشکار و خبرها ،حرف های‌ها و شنیده‌ها نیز نسبت به این نوشته ،زیاد است.

از سویی محدودیت‌های برقی دربهار و تابستان و طویل شدن دوران آن وازطرفی هم محدودیت‌های گازی پاییز و زمستان که گمان می‌رود باوجود زمستان سرد و خشک امسال ، تا زمان بیشتری هم به طول انجامد.

تنگنایی که برای صنایع به‌خصوص فولادی‌ها زیاد زجرآور و صدمه‌زا است.

اما کارشناسان و فعالان این حوزه هرکدام از دلایلی نام می‌برند که این چالش را تشکیل و شدت بخشیده است. برخی اعتقاد دارند مهم‌ترین علت برای افتگاز در سرزمین به مشکلات ساختاری و مدیریتی بازمی‌گردد وتاکید برآن دارند که دولت و قسمت خصوصی در این راستا همراهی وهمیاری ملزوم و کافی را نداشته‌اند.

عده‌ای هم اندوخته‌گذاری ناکافی در پروژه‌های گسترش میدان ها گازی و نوسازی زیرساخت‌ها را عامل مهم دانسته که با تحریم ها پیوند می خورد.

قطعاً تجهیزات وقطعات فرسوده وقدیمی جهت مصرف گاز زیاد تر شده و نه‌ فقط مؤثر بر نا ترازی بلکه  تبدیل خاموشی‌ها و قطع گاز هم می‌شود.

مورد دیگر راندمان پایین نیروگاه‌ها است که نزدیک به ۳۲‌درصد و جهت اتلاف قسمت بسیاری از گاز مصرفی می‌شود.

دراین حال دیدگاه غالب آن است که قطعی‌های انرژی برای قسمت خانگی ،کشاورزی و صنعت نسخه‌های موقتی است که احتمالا در زمان اندک، چاره‌ساز باشد. برای درمان واقعی ملزوم است ضمن فراهم‌سازی شرایط موردنیاز درجهت فراهم گاز  به بهینه‌سازی مصرف و کنترل آن در همه‌روزهای سال ودر همِه قسمت‌ها از خانگی تا اداری و صنعت دقت شود. چه‌بسا این مورد ،عمده‌ترین دلیلی است که جهت ابراز نا ترازی‌ها در سرزمین ما شده است.