اصفهان؛ اشباع از فضای سبز، در تقلای آب

در شرایطی که تابستان قبل شهر اصفهان دمای هوای ۵۰ درجه را توانایی کرده که نگه داری و نگهداری تعداد بسیاری از درختان قدیمی اصفهان را با مشکل آب روبه رو کرد و خشکی زاینده‌رود و سفره‌های زیرزمینی راهکار هوشمند سازی آبیاری فضای سبز و درختان در اصفهان را به یک الزام اجتناب‌ناپذیر تبدیل کرده است؛ در شهر اصفهان ۵۷۱۴ هکتار فضای سبز اکولوژیک و سه میلیون و ۶۲۰ هزار درخت وجود دارد که برخی از گونه‌های آن همچون چنار جزو درختان با قدمت در شهر اصفهان می باشند که نیاز به مراقبت و آبیاری بیشتری دارند و در این راستا شهرداری اصفهان بناست با یک شرکت دانش‌بنیان در عرصه آبیاری هوشمند فضای سبز داخل قرار داد شود که بخشی از درختان توسط دستگاه‌های هوشمند آبیاری شوند.

-فراهم ۹ میلیون مترمکعب نیاز آبی شهر

این در حالی است که مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان حرف های است در سال‌های تازه با منفعت گیری از پساب تصفیه‌شده برای آبیاری فضای سبز موفق شدیم نزدیک به ۹ میلیون مترمکعب نیاز آبی شهر را از این طریق فراهم کنیم که گامی مهم در مدیریت منبع های آبی شهر محسوب می‌شود.

به حرف های مجتبی حق‌شناس سال جاری تابستان زیاد گرمی داشتیم و علاوه بر افزایش دما، با افت رطوبت نسبی هوا نیز روبه رو بودیم؛ از نظر دیگر به علت محدودیت منبع های آبی، نتوانستیم نیاز آبی درختان را به‌طور کامل فراهم کنیم و تنها کمتر از نصف نیاز آبی فضای سبز شهر را در اختیار داشتیم، به این علت ناچار بودیم این مقدار محدود آب را به‌خوبی مدیریت کنیم. این چنین برای افت تبخیر و منفعت گیری بهینه از منبع های آبی، آبیاری‌ها را به‌صورت شبانه انجام دادیم تا مقدار تبخیر از سطح باغچه‌ها را افت دهیم، این چنین تلاش کردیم سیستم‌های آبیاری تحت‌سختی را تا حد امکان ارتقا دهیم و همه فضاهای سبز جوان و در حال گسترش را با منفعت گیری از این سیستم‌ها آبیاری کنیم.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان اظهار کرده است در قسمت‌هایی از شهر که درختان قدیمی و ارزشمندی همچون چنارهای ۱۰۰ ساله خیابان‌های عباس‌آباد، فردوسی و مطهری قرار دارند، نمی‌توانیم از سیستم‌های آبیاری تازه منفعت گیری کنیم، چون این درختان به آبیاری سنتی عادت کرده‌اند و نیاز به مراقبت‌های اختصاصی دارند؛ از این‌رو این تکه‌ها را با راه حلهای اختصاصی‌تری نسبت به دیگر قسمت‌های فضای سبز مدیریت می‌کنیم.

اما حق‌شناس به این مسئله نیز اشاره کرد یکی از عمل های مهم شهرداری اصفهان در سال‌های تازه، منفعت گیری از پساب تصفیه‌شده برای آبیاری فضای سبز بوده است و در همین جهت او گفت: با همکاری سازمان آب و فاضلاب، توانستیم بخشی از پساب را دریافت کنیم و آن را با هزینه‌های بسیاری به استانداردهای جهانی و ملی برسانیم؛ هرچند که این مقدار پساب تا این مدت کافی نیست و باید افزایش اشکار کند، اما موفق شدیم نزدیک به ۹ میلیون مترمکعب نیاز آبی شهر را از طریق پساب فراهم کنیم که گامی مهم در مدیریت منبع های آبی شهر محسوب می‌شود.

-تنها نیمی از نیاز آبی فضای سبز فراهم است

از طرفی به حرف های رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان تنها نیمی از آب موردنیاز برای آبیاری فضای سبز این کلان‌شهر در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد و به همین علت حفاظت از پوشش گیاهی این دیار دشوار شده است. محمد نورصالحی افزود: فضای سبز اصفهان سالانه ۶۲ میلیون مترمکعب آب نیاز دارد اما مقدار آب حاضر در همه چاه‌های شهرداری به انضمام پساب مورداستفاده، کمتر از ۳۰ میلیون مترمکعب است.

او گفت: از استانداری و شرکت آب منطقه‌ای تقاضا کرده‌ایم تا در زمان‌های بازگشایی زاینده‌رود، سهم فضای سبز اصفهان را نیز در نظر بگیرند.

رئیس شورای شهر تصریح کرد: از طرف دیگر از نزدیک به ۶۰۰ لیتر در ثانیه پسابی که از شرکت آب و فاضلاب خریداری کرده‌ایم تنها ۴۰۰ لیتر آن به ما تحویل می‌شود.

نورصالحی افزود: نیاز شهر اصفهان یک هزار لیتر پساب دیگر است تا بتوان برای منفعت گیری در فضای سبز شهر، آن را تصفیه و منفعت گیری کرد.

وی از پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه (رینگ) توزیع پساب این کلان‌شهر برای آبیاری فضای سبز و افت منفعت گیری از منبع های آبی سطحی (رودخانه زاینده‌رود) و زیرسطحی، خبر داد و او گفت: این پروژه تا آخر سال جاری تکمیل می‌شود و به تشکیل اعتدال حالت آب بین مناطق گوناگون شهر پشتیبانی می‌کند.

-منفعت گیری از راه حلهای آبیاری هوشمند

در همین عرصه معاون خدمات شهری شهرداری اصفهان نیز حرف های است با دقت به افتآب، منفعت گیری از آبیاری هوشمند در دستور کار فضای سبز شهری شهرداری اصفهان قرار گرفته است.

مهدی بقایی افزود: هوشمند سازی آبیاری راهکاری جدی برای نگه داری فضای سبز آینده اصفهان است که شدت پیشرفت آن باید زیاد تر شود و مقصد‌گذاری ما برای سال ۱۴۱۰، انجام ۴۰ درصد آبیاری فضای سبز شهری اصفهان به طور هوشمند است.

معاون خدمات شهری شهرداری اصفهان تصریح کرد: نیاز آبی فضای سبز تابع شرایط محیطی، گیاه و اقلیم است اما فضای سبز اصفهان به طور میانگین سالانه به ۶۲ میلیون مترمکعب آب نیاز دارد که فقط ۳۰ درصد آن از چاه‌ها فراهم و در کل فضای سبز شهر اصفهان با نیمی از آن مقدار (۳۱ میلیون مترمکعب) آبیاری می‌شود. در این راستا منفعت گیری از پساب فاضلاب و تصفیه آن نیز در رأس برنامه‌های شهرداری اصفهان قرار گرفته است اما برای صرفه‌جویی از آب نیازمند هوشمند سازی در آبیاری فضای سبز شهری هستیم.

-فضای سبز تازه نیاز است یا خبر؟

با در نظر گرفتن همه این نکات و این که اصفهان در شرایط دشوار بی آی و به جستوجو آن افتآب و منفعت گیری از پسابی اندک برای آبیاری فضای سبز حاضر چرا باید به این فضا هرچند با گیاهان مقاوم به آب و یا آبیاری هوشومند، اضافه شود. درحالی‌که می‌توان همین فضای حاضر را با بین آب یا پساب حاضر و از طریق هوشمند نگه داری کرد و در عوض از قطع درختان به علت گسترش عمرانی شهر کاست و با آبیاری صحیح از خشکی درختان و قطع و سقوط آنها جلوگیری کرد. اصفهان به قدر کافی فای سبز دارد تنها به مدیریت صحیح برای نگه داری و نگهداری آن نیاز است نه گسترش در شرایط قحطی.