تا این مدت در حال کشف خود هستم

محمد رضا پشتیبانی، متولد بهمن ۱۳۵۴  اصفهان این هفته آثارش را در نقش خانه حوزی هنری اصفهان به نمایش گذاشت. او آموزش خط را از ۱۲ سالگی اغاز کرد و در کارنامه کاری او، تجـربه ساخت فیلم کوتـاه در سینمای جوان، نویسندگی، خبرنگاری و نمایش دیده می شود. از۱۳۹۲ در محضر استاد محمد رضا شفیعی، نقاشیخط را اغاز کرده است. او درمورد نمایشگاه غیر تکراری او گفت: «این نمایشگاه حاصل دلمشغولی ها و خط نگـاری های چند سال تازه است. کلیه آثار، فی البداهه، آبستریک و انتزاعی است که بدون هیچ پیش فرضی و بدون هیچ معنی و تعریف  خاصـی خلق شـده است و حـس و حـال هـمان لحـظه را در خـود دارد. آثـار با قلـم نی و مرکب، ماژیـک وقلم مو، بر روی مقوا گـلاسه و تحـریر اجرا شده و رنگ اکرولیـک و ورق طـلا در برخی کـارها مورد اسـتفاده قـرار گرفـته است.  نوع انتخاب آثار همان گونه که از نام نمایشگاه اشکار است تلاش شده تکراری نباشد و هـر اثـر به نوبـه خـود، با دیـگری مـتفـاوت بـاشــد». وی درمورد دو صندلی حاضر در نمایشگاهش هم او گفت:« هنـر مفهـومی و جـایگاه آن در هنر مدرن تعریف شده، گاه به بعضی اوقات یـکی از دغدغه های ذهنی من بوده، و دو صندلی  اولـین تجـربـه اراعه شـده در نـمایشگاه انفـرادی اسـت. ایـده این اثـر ابتدا بـه صورت کـامل اشکار شد و اجرای فرم نویسی در مرحله سپس به ایده اضافه گردید، که با دقت بـه هـدف و مفـهـوم کلـی بر روی صـندلی ها اجرا شد .دو صندلی از مواد دور ریختنی (بازیافتی) و با رنگ اکرولیک نوشتـه شده و سـعی شده از تعـدد رنگ جلوگیری شود.  دو صندلی در حالت های گوناگون مفهوم خاص دارد و می توان با تحول در حالت و جایگاه آنها، به مفاهیم تازه رسید». این نمایشگاه بهانه ای شد تا با او گفتگویی داشته باشیم. با هم جواب های پشتیبانی را می خواتنیم:

*محمد پشتیبانی را چه مقدار می شناسید؟

در اندرون من خسته دل ندانم کیست / که من خموشم و او در فغان و در غوغاست. تا این مدت در حال کشف خود هستم. تا این مدت خود را در رنگی نیافته ام که این راهی است طویل و پر تلاش که انتهایی ندارد.

*دوران کودکی و نوجوانای شما تا چه اندازه با هنر همراه بوده است؟

اغاز کار هنری از نوجوانی و جوانی می بود، چه از دوران راهنمایی و دبیرستان در اجرای تئاتر و همایش های هنری و جشنواره کودک و دیدن فیلم چه در جوانی و ساخت فیلم مختصر و راه اندازی گروه انیمیشن و تخصصی کار کردن.

*فعالیت های شما در زیر مجموعه کدام یک از هنرها قرار می گیرد؟

فرم نویسی یکی از زیر مجموعه های هنر بین رشته ای خط و نقاشی (نقاشیخط) که هنری مدرن هست قرار دارد که با دقت به اهمیت این نوشته این نمایشگاه را اختصاصی فرم نویسی اراعه داده ام  که برای  اجرای هنر نقاشیخط زیاد تاثییر مثبت دارد.

*الگوی مطالعاتی شما چیست؟

کتاب های تاریخ هنر، هنر مدرن و کتاب های مربوط به سبک های هنری، پیدایش هنر که تبدیل شناخت بهتر از هنر می‌شود و راهنمای خوبی برای فهمیدن درست از هنر و ادامه کار هست را به گفتن کتاب انتخاب کرده و می خوانم.

*تا چه اندازه پیگیر دیدن و نقد آثار تجسمی هنرمندان گوناگون از سراسر دنیا هستید؟

قطعا دیدن آثار فاخر تاثییر خوبی در ادامه راه هنرمند دارد. همانطور که در خوشنویسی مشق نظری داریم. در هر کاری دیدن آثار برتر راهگشاست و از بی راهه رفتن جلوگیری می‌کند که به یمن فضای مجازی این کار تسهیل تر و جهانشمول تر هم شده است.

*برای خلق تاثییر هنری خود شرایط خاصی را فراهم می‌کنید؟

فضای خاصی برای خلق تاثییر برای خود تعریف نکرده ام. ولی قطعا در کنج‌خلوت و در لحظه خلق کردن زیاد تر مد نظر بوده  که زیاد تر حس و حال درون را در آن لحظه به روی تاثییر انتقال دادم.

*اصولا روال آفریش یک تاثییر هنری برای شما از ابتدا تا انتها چه مراحلی را پشت سر می‌گذارد؟

ابتدا ایده. دوم تحلیل ذهنی قبل از اجرا با آنچه آموخته ام و سوم ادغام با اطلاعات ناخودآگاه و در نهایت تبدیل به یک تاثییر هنری می‌شود که کلیه آثار این نمایشگاه آبستریک و فی البداهه و در لحظه خلق شده است.

*تاثییر روحیات و عوامل محیطی همانند رخ دادن یک اتفاق خوشایند یا ناگوار تا چه حد می‌تواند روی آفرینش تاثییر هنریتان تاثییر بگذارد؟

قطعا اتفاقات خوب یا بد تاثییر دارد خصوصا هنرمندان برایشان صدق می کند. چون از حس بیشتری برخوردارند.

*چه مقدار برایتان مهم است که تاثییر شما همان طوری فهمیدن شود که شما می‌خواهید؟ در واقع تا چه اندازه خوانش تاثییر از جانب مخاطب را آزاد می‌دانید؟

هنرمند آزادانه خلق تاثییر می‌کند و به نظر من تماشاگر تاثییر هم آزاد است برداشت شخصی کند. چون هر کس در حس و حالی خاص خودش هست.

*در زمان وقتی که فعالیت حرفه‌ای داشته‌اید، تغییرات و روندی را که طی کرده‌اید متاثر از چه عواملی می‌دانید؟

عامل تلاش-مطالعه نظری و دیداری و اجرای متمادی و پیگیرانه.

*به گفتن یک هنرمند چه چالش‌هایی را پیش روی خود می‌بینید؟

چالشهای پیش روی هنرمند معاصر در ایران به نظر من«۱ چالش حق کپی رایت/ ۲-تکراری و سخن تازه نزدن/ ۳-اقتصاد هنر و مافیای هنر» است که برای هر کدام مقاله ها می‌توان نوشت.

*«غیر تکراری» از کجا کلید خورد ؟

غیر تکراری زیاد تر دغدغه فکری بنده بوده به آنچه در حیطه فرم نویسی می گذرد. تکراری بودن و آموزش نادرست و غیر خلاقانه.

*چند تاثییر با چه ابعاد و تکنیک هایی در مجموعه وجود دارد؟

کل آثار اراعه شده در نمایشگاه حاصل چهار سال نوشتن و نوشتن و نوشتن در سایزهای غیر متعارف و با فرمهای گوناگون و خطوط و ایده های گوناگون، به صورتی که حس غیر تکراری را به وضوح لمس کنید.

*غیر تکراری مخاطب را به چه چیزی دعوت می کند؟

غیر تکراری مخاطب را به فرمهای نو، خلاقانه و پر انرژی دعوت می‌کند و همان حس و حال زمان خلق تاثییر،که در خود نهفته دارد را هم در کنار تاثییر دریافت می‌کند.

*بهترین اتفاق غیر تکراری چه می بود؟

اتفاق خاص که نه. ولی همه انها بازدید کنندگان به اتفاق بر غیر تکراری بودن آثار با هم ..و حتی با کارهای دیگران اصرار داشتند.

*این برخورد شما با حروف برای نخستین بار است که توسط شما اراعه می شود و یا پیش از شما هنرمندان فرد دیگر نیز همین نوع توانایی ها را داشته اند؟

برخورد با حروف از قبل بوده و در هنر معاصر از جنبش سقاخانه اغاز شد که سابقه ۷۰ ساله دارد. چه در حجم. چه در نقاشی و چه در خط.

*برای نمایش این آثار در شهرها و گالری های دیگر و یا به طور مجازی برنامه ای دارید؟ مجموعه آثار این نمایشگاه کتاب هم می شود؟

بدلیل مسائل مالی اصولا پرونده نمایشگاه های این چنینی بسته می‌شود  و اگر هنرمند خود برای اراعه کتاب و… عمل‌کند.

*محلی که در آن زندگی می کنید و به عبارتی زادبوم فرهنگی آن چه مقدار در کارهای شما دیده می شود؟

قطعا اصفهان و فرهنگ بومی، آثار و ابنیه، قوس ها و مقرنس ها، آب و هوا، وجود و انرژی اساتید و اتمسفر فضا و مکان در ناخودآگاه هنرمند تاثییر دارد و مستقیم در خلق تاثییر مؤثر است.

مقدار استقبال از نمایشگاه شما و دیگر نمایشگاه های تجسمی چطور است؟ چه راهی برای افزایش این بازدید و خرید آثار هنری دارید؟

استقبال با آنچه پیش بینی می‌کردم همان می بود و زیاد تر انتظار نمی‌رود، با این که شهر تاریخی اصفهان پر از هنرمند هست و خود مردم هم کم و بیش با هنر غریبه نیستند ولی فشارهای اقتصاد قطعا در برتری‌های آنها تاثییر دارد و در سبد خانوار آثار هنری کم کم دارد رنگ می ‌بازد.