پروژه‌های آبی اصفهان در حصار مخالفت‌ها

بحران شدید منبع های آبی، اصفهان و مردمان آن را تهدید می‌کند. اکنون که در میانه زمستان هستیم بارش‌ها آن‌طور که انتظار می‌رفت اتفاق نیفتاده است.

افت ۷۰ تا ۸۰ درصدی بارش‌ها در سرشاخه‌های زاینده‌رود و کم شدن میانگین بارش‌های سالانه به مقدار ۶۵ درصد، حالت بی‌سابقه‌ای را برای این استان رقم زده است. ۹۹ درصد از مساحت اصفهان تحت‌تأثیر خشکسالی هیدرولوژیک قرار دارد این در حالی است که مطابق آخرین آمار، تنها ۱۳ درصد از ظرفیت سد زاینده‌رود آب دارد که نشان‌دهنده افت ۷۵ درصدی حجم آب پشت سد نسبت به طویل مدت است. علاوه بر سد زاینده‌رود، حالت دیگر سدهای استان نیز به‌شدت دلواپس‌کننده است؛ به‌طوری که ۷۰ درصد حجم این سدها خالی است.

این شرایط که زنگ هشداری است برای فصل تابستان، بیش‌ازپیش لزوم اجرای پروژه‌های آبی تازه را برای فراهم آب شرب مردم استان مشخص می کند. یکی از این پروژه‌های حیاتی که باهدف فراهم آب شرب برای بیشتر از ۵ میلیون نفر از جمعیت اصفهان در حال پیگیری و اجراست پروژه سد ماندگان است.

بااین‌حال، این پروژه با مخالفت برخی از نمایندگان استان‌های دیگر روبه رو شده است تا جایی که برای توقف آن دست به نامه شده‌اند. این مخالفت‌ها در حالی صورت می‌گیرد که این پروژه آبی از منبع های داخل استان در حال اجراست و مطرح آن از لحاظ زیست‌محیطی نیز بازدید و تأییدیه‌های ملزوم را گرفته است. پروژه‌ای که نه‌تنها با حقوق دیگر استان‌ها در تضاد نیست؛ بلکه می‌تواند با مراعات عدل آبی و منفعت‌گیری از مطالعات کارشناسی دقیق، نیاز حیاتی مردم اصفهان به آب شرب را فراهم کند و جایگزینی اندک برای حقابه‌ای باشد که از حوضه زاینده‌رود برای استان‌های دیگر و حوضه‌های آبخیز دیگر برداشت می‌شود.

در کنار اجرای پروژه‌های تازه، ملزوم است که اداره آب منطقه‌ای اصفهان با جدیت بیشتری نسبت به کنترل برداشت‌های بالادست و بی‌رویه آب عمل کند. برداشت‌های بی‌رویه در بالادست نه‌تنها اعتدال منبع های آبی را بر هم زده، بلکه سختی بیشتری بر ذخایر محدود استان داخل کرده است.

الزامی است که اداره آب منطقه‌ای برنامه‌ریزی جامعی برای ساماندهی و مدیریت آب‌های سطحی و زیرزمینی در استان اصفهان داشته باشد. این ساماندهی شامل نظارت دقیق بر الگوهای برداشت، جلوگیری از اتلاف منبع های آبی، و احیای سفره‌های زیرزمینی خواهد می بود.

باتوجه‌به حالت جاری و افت بی‌سابقه منبع های آبی و از نظر دیگر خشکسالی گسترده در استان، ملزوم است همه ذی‌نفعان به اهمیت آب شرب به‌گفتن یک حق اساسی و حیاتی دقت کنند. 

انتظار می‌رود اظهارنظرها درمورد مطرح‌های آبی اصفهان نیز با نگاه ملی و بر پایه اصول علمی، ملی و عدل‌محور باشد تا بتوان از تبعات اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی بحران آب در استان اصفهان و دیگر استان‌های فلات مرکزی سرزمین جلوگیری کرد.