هیدروکورتیزون برای چیست؟، عوارض، تداخل و قیمت آن

هیدروکورتیزون چیست؟

هیدروکورتیزون(به انگلیسی Hydrocortisone) که در کلمه به نام کورتون نیز معروف می باشد یک نوع دارویی استروئیدی است که برای درمان بیماری های پوستی از جمله اگزما، درماتیت، آلرژی، آکنه، خشکی پوست، ریزش مو، خارش پوست، افزایش تعریق، پرمویی، کبودی و قرمزی تجویز می شود.

این چنین این دارو برای درمان برخی اختلالات سلول‌های خونی همانند کم‌خونی و سرطان‌ها همانند لوسمی، لنفوم و مولتیپل میلوما تجویز می‌شود.

 نحوه کارکرد داروی هیدروکورتیزون به این صورت است که با مهار ترشح موادی که علتالتهاب در بدن می شوند، مواردی همانند تورم، قرمزی و درد را افت می دهد. هیدروکورتیزون ها جز داروهایی می باشند از دستگاه گوارش به خوبی جذب می شوند. بهترین جذب این دارو وقتی است که تزریق آن از طریق عضله صورت بگیرد.

داروی هیدروکورتیزون به‌صورت قرص ۱۰ میلی گرم و آمپول تزریقی در دوزهای ۱۰۰، ۲۵۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلی‌گرم وجود دارد.

هشدار مصرف هیدروکورتیزون

• مصرف هیدروکورتیزون در بارداری در گروه C قرار دارد یعنی در شرایط خاص و نظارت اختصاصی پزشک قابل منفعت گیری است.مطالعات حیوانی مواردی از عارضه جانبی برای جنین نشان داده است و مطالعات انسانی به قدر کافی در دست نیست. منافع دارو در روبه رو خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.

• برای تزریق آمپول هیدروکورتیزون در شیردهی حتما با پزشک مشورت کنید.

• پیش از تزریق آمپول، ترکیبات راه اندازی‌دهنده آن را با دقت بخوانید. در صورت داشتن حساسیت به هیدروکورتیزون یا ترکیبات راه اندازی‌دهنده آن با پزشک خود مشورت کنید.

• از داروی هیدروکورتیزون برای مواردی چون پوکی استخوان، اختلالات انعقاد خون، آرتریت و شکستگی داخل مفصلی نباید منفعت گیری شود.

• داروی هیدروکورتیزون ایمنی بدن افراد را افت می دهد.به این علت نباید با افرادی که بیماری های مسری دارند در ربط باشید.

• اگر قرار است واکسیناسیون انجام دهید به پزشک و عوامل درمانی مصرف هیدروکورتیزون را خبر دهید.

• حتما قبل از تجویز هیدروکورتیزون سابقه پزشکی خود را از جمله بیماری کبدی، عفونی، عصبی، عضلانی و اسکلتی، پارگی تاندون، آب مروارید، گلوکوم، رتینوپاتی، ادم ریوی و اختلال در بهبود زخم به پزشک خبر دهید.

• وجود عفونت‌های قارچی (به جز عفونت روی پوست یا ناخن) را به پزشک خبر دهید. امکان پذیر پزشک، داروی فرد دیگر را جانشین آمپول هیدروکورتیزون کند.

• در صورت ابتلا به ترومبوسیتوپنی ایمنی (ITP)، حالت خود را به پزشک خبر دهید؛ چون در این صورت امکان پذیر پزشک، هیدروکورتیزون را به‌صورت تزریقی تجویز نکند.

• از آنجایی که شکل تزریقی داروی هیدروکورتیزون امکان پذیر برای مادر و جنین حتی سپس از تولد علتایجاد عارضه شود، برای تزریق آمپول هیدروکورتیزون در بارداری با پزشک مشورت کنید.

• در صورت انجام عمل جراحی همانند دندانپزشکی، به پزشک خود بگویید که هیدروکورتیزون تزریق می‌کنید.

• تزریق هیدروکورتیزون طی یک دوره می‌تواند قوت سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف کند. 

• پزشک هیدروکورتیزون را در مواردی خاص برای نوزاد تجویز می کند. از جمله این موارد پارگی زودرس غشاء، عفونت و پیشگیری از بیماری سندرم زجر تنفسی می توان نام برد.

موارد مصرف هیدروکورتیزون

• شرایط التهابی: طبق معمولً برای شرایطی همانند آرتریت، لوپوس و بیماری التهابی روده تجویز می شود.

•  هیدروکورتیزون می تواند به مدیریت عکس العمل های آلرژیک شدید و بیماری های پوستی همانند اگزما و درماتیت پشتیبانی کند.

• برای جایگزینی کورتیزول ناکافی در شرایطی همانند بیماری آدیسون منفعت گیری می شود.

• هیدروکورتیزون می تواند بخشی از برنامه درمانی حملات شدید آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه باشد.

• امکان پذیر برای افت علائم مرتبط با سرطان های خاص و درمان آنها منفعت گیری شود.

•  آمپول هیدروکورتیزون برای درمان بیماری‌های فرد دیگر همانند بیماری‌های گوارشی، کنترل علامت‌ها و عوارض مالتیپل اسکلروزیس و درمان بیماری‌های مرتبط با خون، پوست، چشم، سیستم عصبی، تیروئید، کلیه و ریه هم مورد منفعت گیری قرار می‌گیرد.

روش تزریق آمپول هیدروکورتیزون

آمپول هیدروکورتیزون به‌صورت ویال‌های شیشه‌ای حاوی پودر در بازار اراعه می‌شود. سپس از تجویز پزشک، باید تزریق این آمپول را در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی یا مراکز دارای خدمات پرستاری در منزل انجام دهید. برای زیاد از بیماران سوال پیش می‌آید که آمپول هیدروکورتیزون وریدی یا عضلانی تزریق می‌شود. هیدروکورتیزون، اشکال مختلفی دارد که نوع تزریقی آن برای تزریق عضلانی، وریدی یا داخل مفصل صورت می‌گیرد. برای تزریق، محتویات پودری با آب مقطر، حل و مطابق دستور پزشک، اجرا می‌شود.

۶ مسئله درمورد نحوه منفعت گیری از هیدروکورتیزون

1. .برای به حداقل رساندن تحریک گوارشی شکل خوراکی هیدروکورتیزون باید سپس از غذا مصرف شود.

2. از قطع ناگهانی داروی هیدروکورتیزون سپس از منفعت گیری طویل( بیشتر از ۲ هفته) پرهیز شود.

3. در طول درمان مصرف بایستی محدود شده و مصرف مکمل های حاوی پتاسیم پیشنهاد می شود.

4. معاینات چشم پزشکی در طول درمان دراز زمان، به طور مرتب باید انجام گیرد.

5.  قبل از مصرف هیدروکورتیزون حتما بروشور داخل آن را مطالعه کنید تا از عوارض جانبی آن آگاه شوید.

6.  اگر پزشک مصرف روزانه شما را یک بار در طول روز اظهار کند بهترین وقتی که می توانید آن را مصرف کنید سپس از صبحانه می باشد.

مقدار و نحوه مصرف

• بزرگسالان: دوز اغاز معمول برای بزرگسالان بسته به شدت بیماری می تواند از ۲۰ میلی گرم تا ۲۴۰ میلی گرم در روز متغیر باشد. امکان پذیر در دوزهای منقسم در طول روز مصرف شود.

• کودکان: برای کودکان، دوز طبق معمول بر پایه وزن بدن است، زیاد تر نزدیک به ۰.۵ تا ۱ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز، که به دوزهای متعدد تقسیم می شود.

عوارض جانبی هیدروکورتیزون

• سردرد

• سرگیجه

• آکنه

• سکسکه

• افزایش اشتها

• خستگی مفرط

• افزایش تعریق

• ضعف در عضلات

• درد در مفصل‌ها

• تغییرات خلقی شدید

• تشکیل مشکلاتی در خواب

• افت شدت بهبود زخم‌ها

• تشکیل اختلال در نظم قاعدگی

• نازک، شکننده و خشک شدن پوست

• تشکیل فرورفتگی پوستی در محل تزریق

• تشکیل لکه‌ها یا خطوط قرمز و بنفش رنگ زیر پوست

این لیست عوارض کامل نیست در صورت مشاهده و حس هر نوع عارضه حتما با پزشک مشورت کنید.

منع مصرف هیدروکورتیزون

• زنان باردار چون امکان پذیر بر رشد جنین تأثیر بگذارد.

• بیماران مبتلا به عفونت های خاص همانند عفونت های قارچی سیستمیک.

• افراد مبتلا به بیماری کبد: امکان پذیر نیاز به تنظیم دوز یا درمان های جانشین داشته باشد.

تداخل دارویی هیدروکورتیزون

تداخل دارویی هیدروکورتیزون امکان پذیر خطر ابتلای شما به عوارض جانبی را افزایش دهد یا این که نحوه کارکرد دارو را تحت تاثییر قرار دهد. از جمله داروهای که با هیدروکورتیزون تداخل دارویی دارند عبارت هستند از: 

• دیگر کورتیکواستروئیدها

• داروهای ضد انعقاد خون همانند وارفارین

• داروهای ادرار آور: امکان پذیر خطر از دست دادن پتاسیم را افزایش دهد.

• واکسن ها: واکسن‌های زنده امکان پذیر کمتر مؤثر باشند یا علتعفونت در بیماران مبتلا به سرکوب سیستم ایمنی شوند.

جدول تداخل دارویی هیدروکورتیزون

این جدول شامل همه تداخل های دارویی نیست و اگر دارویی مصرف می کنید حتما با پزشک مشورت کنید. این چنین مصرف این دارو ممکن روی نتایج برخی آزمایش های پزشکی تأثیر گذار باشد

فراموش کردن مصرف یک نوبت هیدروکورتیزون

به محض یادآوری آن را مصرف کنید، اما اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، از مصرف آن صرفنظر کنید. دو برابر نکنید.

اطلاعات تخصصی درمورد هیدروکورتیزون

قیمت هیدروکورتیزون

سوال های متداول

سخن آخر

در این مقاله اطلاعاتی از هیدروکورتیزون از جمله موارد مصرف، عوارض و تداخل آن را در اختیار شما قرار دادیم. اگر شما درمورد این دارو سوالی دارید در تکه نظرات سوال خود را نقل کنید و یا توانایی خود را از مصرف این دارو با مخاطبان سایت اصفهان امروز به اشتراک بگذارید.