فولادشهر به جستوجو اعتدال گسترش و محیط‌زیست

فولادشهر در مسیر گسترش‌ای تازه قدم برداشته است؛ از تحویل نزدیک به هزار واحد مسکونی در قالب نهضت ملی تا ساخت ۱۰ مدرسه و یک مسجد، اما در کنار این پیشرفت‌ها، توقف پروژه مترو و بحران صنایع آلاینده هم چنان سایه‌ای سنگین بر آینده این شهر تازه‌ساز انداخته است.فولادشهر، یکی از با اهمیت ترین شهرهای تازه استان اصفهان، در سال‌های تازه به‌گفتن مثالای از شهرسازی نوین ایران شناخته شده است. این شهر با ظرفیت جمعیتی ۳۲۰ هزار نفر، به‌اختصاصی در مطرح‌های ملی مسکن و پروژه‌های عمرانی، نقشی کلیدی در جواب به نیازهای روزافزون مسکن و خدمات شهری دارد.

سعیدرضا بهرامی، مدیرعامل شرکت عمران شهر تازه فولادشهر در نشست خبری خود در مجموعه گردشگری کاریز لنجان، به تشریح تازه ترین دستاوردها، چالش‌ها و چشم‌اندازهای گسترش‌ای این شهر پرداخت. سخنان او مشخص می کند که فولادشهر در اغاز تحولی مهم قرار دارد؛ تحولی که همزمان با دستاوردهای عمرانی، با مانع ها مالی، زیست‌محیطی و زیرساختی نیز مواجه است.

جهش در ساخت مدرسه در فولادشهر

یکی از با اهمیت ترین محورهای گزارش مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر، دقت به زیرساخت‌های آموزشی و مذهبی می بود. بهرامی خبر داد: این شرکت توانایی اغاز عملیات اجرایی ۱۰ مدرسه تازه را دارد؛ رقمی که نسبت به سال‌های قبل جهشی بزرگ محسوب می‌شود. در سال‌های قبل، به طور میانگین تنها سه یا چهار مدرسه در سال کلنگ‌زنی می‌شد، اما امسال برنامه‌ریزی‌ها به‌طوری است که فولادشهر ناظر یک رکورد تازه در مدرسه‌سازی باشد.

مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر افزود: علاوه بر این، سه مدرسه دیگر نیز با پیشرفت فیزیکی بیشتر از ۹۷ درصد در حال تکمیل است و بعد از برقراری انشعابات، به آموزش‌وپرورش تحویل داده خواهد شد. این روال می‌تواند بخشی از کمبودهای آموزشی فولادشهر را جبران کند و پاسخگوی افزایش جمعیت دانش‌آموزی باشد.

بهرامی این چنین از ساخت یک مسجد تازه در محله مثانه خبر داد و خبرداد که این پروژه آخرین مسجد باقی‌مانده در مجموعه مسکن مهر است. به حرف های او، یک کلانتری نیز احداث شده که در هفته دولت به نیروی انتظامی تحویل خواهد شد. این عمل های مشخص می کند که شرکت عمران تنها بر مسکن تمرکز نکرده و به‌طور هم‌زمان به ابعاد اجتماعی، مذهبی و امنیتی شهر نیز دقت دارد.

نهضت ملی مسکن؛ تحویل نزدیک به هزار واحد

قسمت فرد دیگر از نشست مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر به پروژه نهضت ملی مسکن تعلق یافت. بهرامی خبرداد که ضمانت شرکت عمران فولادشهر در این مطرح، ساخت ۱۰ هزار و ۳۹۵ واحد مسکونی است. این واحدها عمدتا در محلات دیار، فرهنگ و ایثار در حال احداث است.

او خاطرنشان کرد: از این تعداد، ۹۵۶ واحد در هفته دولت به متقاضیان تحویل داده خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود نزدیک به ۷۰۰ واحد دیگر نیز تا دهه فجر به منفعت‌برداری برسد. با تکمیل این پروژه‌ها، فولادشهر می‌تواند قسمت مهمی از تقاضای مسکن در استان اصفهان را جواب دهد و از سختی مهاجرت به دیگر شهرها بکاهد.با این حال، چالش‌های مالی هم چنان یکی از مانع ها مهم در اجرای این مطرح است. به حرف های مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر ، نزدیک به ۳۰۰ نفر از متقاضیان توان پرداخت سهم آورده خود را ندارند و این قضیه علتکندی در تکمیل برخی واحدها شده است. کوششهایی برای یافتن راهکارهایی نظیر دریافت تدریجی مبالغ یا منفعت گیری از تسهیلات مالی در حال انجام است تا روال اجرای پروژه‌ها متوقف نشود.

توقف پروژه مترو فولادشهر

سرنوشت پروژه مترو اصفهان – فولادشهر نوشته فرد دیگر می بود که خبرنگاران در این نشست درمورد آن پرسیدند؛ طرحی که سال‌ها است به علت چالش‌های اقتصادی و تغییرات مسیر، در مرحله بلاتکلیفی قرار دارد.

مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر در این باره او گفت: برآورد هزینه اجرای این پروژه بیشتر از ۵۳۰ هزار میلیارد ریال است؛ رقمی که از توان شرکت عمران خارج است. 

تحول مسیر مترو به کنار اتوبان اصفهان – فولادشهر، هزینه‌های آزادسازی اراضی را به‌شدت افزایش داده و عملا اجرای آن بدون فراهم اعتبار ملی و همکاری شهرداری‌های مسیر مقدور نیست.

این پروژه برای آینده حمل‌ونقل فولادشهر اهمیتی حیاتی دارد. بدون اجرای مترو، بار ترافیکی بر اتوبان‌ها و جاده‌های بین‌شهری افزایش خواهد یافت و آلودگی هوا نیز شدت بیشتری می‌گیرد. توقف این مطرح مشخص می کند که فولادشهر برای رسیدن به گسترش پایدار، نیازمند حمایتجدی دولت و نهادهای فرادست است.

مقابله با صنایع آلاینده و گسترش فضای سبز

فولادشهر در مجاورت صنایع بزرگ و آلاینده‌ای قرار دارد که مدام یکی از با اهمیت ترین تهدیدهای زیست‌محیطی این منطقه به‌شمار می‌روال. بهرامی در سخنان خود پافشاری کرد که تنها راهکار عملی برای افت آثار این آلودگی‌ها، گسترش فضای سبز و کمربند حفاظتی است.

بر همین مبنا، شرکت عمران مطرح‌هایی را برای تکمیل فضاهای سبز در محلات مسکن مهر و نهضت ملی در دستور کار قرار داده است. با این حال، افتمنابع آبی چالش بزرگی در این مسیر به‌حساب می‌آید. بخشی از آب موردنیاز از طریق خرید آب و بخشی نیز با حفر چاه فراهم خواهد شد. مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر خبرداد: خواست حفر چند حلقه چاه تازه به استانداری ارسال شده تا این افتجبران شود.

اجرای کمربند سبز در اطراف فولادشهر، علاوه بر افت آلودگی، نقش مهمی در ترقی کیفیت زندگی شهروندان و تشکیل فضاهای تفریحی خواهد داشت. این عمل می‌تواند فولادشهر را از یک شهر فقط صنعتی به شهری با هویت اجتماعی و زیست‌محیطی متعادل‌تر تبدیل کند.

گسترش پروژه‌های اجتماعی، فرهنگی و ورزشی مکمل پروژه‌های عمرانی

بهرامی در قسمت فرد دیگر از سخنانش به گسترش پروژه‌های فرهنگی و ورزشی اشاره کرد و آن را مکمل پروژه‌های عمرانی دانست. او از افتتاح یک کتابخانه تازه در سال جاری خبر داد و او گفت: ۱۰ پروژه گردشگری نیز با همکاری شهرداری و قسمت خصوصی تعریف شده که اجرای برخی از آن‌ها اغاز شده است.

مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر در ادامه گفت: در حوزه ورزش، با از بین بردن مانع ها قانونی و پیگیری‌های حقوقی، عرصه اجرای پروژه‌های ورزشی فراهم شده است. تا بحال هشت قطعه زمین ورزشی شامل والیبال و فوتبال به منفعت‌برداری رسیده و ساخت سه زمین چمن مصنوعی در محلات گوناگون اغاز شده است، این چنین کلنگ‌زنی یک مجموعه فرهنگی و رفاهی در دستور کار قرار دارد که شامل سالن اجتماعات، فضای ورزشی، محوطه بازی کودکان و کافی‌شاپ خواهد می بود. این پروژه می‌تواند به یکی از قطب‌های اجتماعی و فرهنگی فولادشهر تبدیل شود و تعامل های اجتماعی بین خانواده‌ها را افزایش دهد.

مدیریت شهری و چالش‌های مالی

یکی از سوال‌های مکرر در رابطه فولادشهر، نوشته دوگانگی مدیریت بین شرکت عمران و شهرداری است. بهرامی در جواب به این سوال پافشاری کرد: این چنین دوگانگی وجود ندارد و هر یک از این دو نهاد ماموریت های مشخصی دارند؛ شرکت عمران مسئول آماده‌سازی و تحویل اراضی است و شهرداری ماموریت خدمات‌رسانی شهری را بر مسئولیت دارد. به حرف های او، جلسات مشترک هفتگی بین دو دستگاه برگزار می‌شود و تعامل نزدیکی بین آن‌ها وجود دارد.

با این حال، محدودیت‌های قانونی و مالی هم چنان مانع بزرگی بر سر راه گسترش است. بهرامی تصریح کرد: با وجود مشکلات در وصول درآمد، فولادشهر در بین شهرهای تازه سرزمین در جایگاه نخست وصولی‌ها قرار دارد. 

او این چنین قیاس‌ای بین بودجه شرکت عمران و شهرداری اراعه کرد و افزود: بودجه شرکت عمران در سال‌های تازه تقریبا برابر با شهرداری بوده، اما امسال به گمان زیاد دو برابر خواهد شد.

این سخنان مشخص می کند که با وجود منبع های محدود، شرکت عمران توانسته است قسمت عمده‌ای از اعتبارات خود را صرف پروژه‌های عمرانی کند، در حالی که شهرداری قسمت بسیاری از بودجه‌اش را صرف هزینه‌های جاری می‌کند.

چشم‌انداز پیش‌روی فولادشهر

نشست خبری تازه مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر تصویری روشن اما دووجهی از آینده این شهر اراعه کرد. از یک‌سو، پیشرفت‌های قابل‌توجهی در حوزه‌های گوناگون همچون مدرسه‌سازی، مسجد، کلانتری، پروژه‌های مسکن و گسترش فضای سبز به چشم می‌خورد؛ از نظر دیگر، توقف پروژه مترو، محدودیت‌های مالی و تهدید صنایع آلاینده، چالش‌هایی جدی برای تحقق گسترش پایدار تشکیل کرده‌اند.

فولادشهر امروز در نقطه‌ای حساس قرار دارد. اگرچه شرکت عمران توانسته با کوششهای مستمر، پروژه‌های بسیاری را پیش ببرد؛ اما ادامه مسیر بدون حمایتدولت، شهرداری‌ها و دیگر دستگاه‌های خدمات‌رسان دشوار خواهد می بود. آینده این شهر به مقدار همکاری بین‌سازمانی، فراهم اعتبارات ملی و شراکت فعال شهروندان بستگی دارد.

به نظر می‌رسد فولادشهر اگر بتواند بین گسترش عمرانی، دقت به محیط‌زیست و ترقی خدمات اجتماعی اعتدال تشکیل کند، می‌تواند به الگویی موفق از شهرسازی نوین در ایران تبدیل شود؛ الگویی که نه‌تنها نیازهای امروز ساکنان را جواب می‌دهد، بلکه برای نسل‌های آینده نیز شهری قابل‌زیست و پایدار باقی می‌گذارد.

در آخر این نشست از خبرنگاران تشکر شد.