تحلیل نتایج، وعده وزیر ارشاد، اکوسیستم سینمای کودک (۱۸۰۰+ کلمه)

اصفهان، شهر گنبدهای فیروزه‌ای و کهن‌شهر هزاران سال هنر، شب اختتامیه سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان را به شبی تاریخی تبدیل کرد. دیگر این اتفاقات تنها یک جشن آخر برای فیلم‌ها نبوده است؛ بلکه نقطه تولد یک تصمیم استراتژیک ملی در حوزه فرهنگ شد. با وجود سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در سالن اجلاس سران اصفهان، اظهار شد که بعد از ۲۵ سال میزبانی موفق، اصفهان در مسیر تبدیل شدن به پایگاه دائمی دبیرخانه جشنواره کودک قرار گرفته است. این خبر، که با استقبال گرم مهدی جمالی نژاد استاندار اصفهان و چشم‌انداز او برای تشکیل یک «اکوسیستم فیلم کودک» همراه شد، نویدبخش حرکتی عمیق و سازمان‌یافته برای پر کردن فاصله سینمای کودک امروز با دوران طلایی دهه‌های قبل است. در این گزارش جامع، به تفصیل به جزئیات اظهارات مقامات، تحلیل پیامدهای تثبیت دبیرخانه، چشم‌اندازهای فرهنگی ترسیم‌شده و فهرست کامل برگزیدگان این دوره می‌پردازیم.

 تصمیم تاریخی؛ اصفهان، میزبان دائمی سینمای کودک می‌شود 

سفر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به اصفهان برای شرکت در آیین اختتامیه سی و هفتمین جشنواره، با یک حرکت معنوی اغاز شد؛ وجود در گلستان شهدا. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بدو ورود به اصفهان، با ادای احترام به مقام شامخ شهدای هشت سال دفاع مقدس، دفاع کننده حرم، امنیت و راه قدس، با آرمان‌های شهدا تجدید میثاق کرد و با خانواده شهید محمد جواد رحمانی که در سالروز تولد وی وجود داشتند، به او مباحثه پرداخت.اما نقطه اوج این سفر یک‌روزه، در حاشیه اختتامیه رقم خورد؛ آنجا که وزیر ارشاد رسماً به مطالبه دیرینه سینماگران و مردم اصفهان جواب مثبت داد.

برنامه‌ریزی برای انعقاد تفاهم‌نامه دائمی 

صالحی در جواب به سوال خبرنگاران درمورد ماندگاری جشنواره کودک در اصفهان که سابقه ۲۵ سال میزبانی را یدک می‌کشد، اظهار کرد که اصفهان ظرفیت‌ها و ازمایش ها قابل توجهی در این عرصه دارد. او سپس خبر داد: «با استاندار اصفهان درمورد جشنواره فیلم کودک مذاکره کرده‌ایم و با همین نگاه، در حال برنامه‌ریزی برای انعقاد تفاهم‌نامه و تشکیل دبیرخانه دائمی جشنواره در اصفهان هستیم.»

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پافشاری کرد که او گفت‌وگوها بین سازمان سینمایی، استانداری و شهرداری در حال انجام است تا به فضای تثبیت‌شده‌ای برای دبیرخانه جشنواره در اصفهان برسند. این تصمیم نه تنها ارامش مدیریتی جشنواره را ضمانت می‌کند، بلکه به اصفهان این زمان را می‌دهد که به قطب تشکیل محتوا و سیاست‌گذاری در حوزه سینمای کودک تبدیل شود.

سه عامل کلیدی برای کیفی‌سازی سینمای کودک 

صالحی در ادامه سخنان خود به تشریح برنامه‌های این وزارتخانه برای ترقی کیفیت فیلم‌های کودک و نوجوان پرداخت و این مهم را منوط به سه عامل اساسی و کلیدی دانست که باید در کنار هم قرار گیرند:

1. شناخت درست از کودک امروز: به باور وزیر، کودک عصر دیجیتال و امروز، کاملاً متفاوت با کودک دهه‌های ۶۰ و ۷۰ است و کارگردان و نویسنده باید بتوانند با این نسل تازه ربط مؤثر برقرار کنند.

   آخرین و جدیدترین اخبار سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، کارگری ، ورزشی، حوادث و سلامتی ، استان اصفهان و ایران را در وب سایت اصفهانیا دنبال کنید

2. فیلمنامه خوب: تحکیم بنیان‌های داستانی و فیلمنامه‌نویسی به گفتن عامل دوم برای خلق آثار ماندگار و پرمخاطب.

3. پشتیبانی‌های اقتصادی و حمایتمناسب: صالحی با اشاره به منبع های محدود، بر لزوم تلاش برای حمایتاز مجموعه‌هایی که در این حوزه اندوخته‌گذاری می‌کنند، پافشاری کرد تا ترکیب این سه عامل، فیلم کودک موفقی را خلق کند که هم کیفیت داشته باشد و هم در طول سال دیده شود.

رویکرد متفاوت در میزبانی جشنواره جهانی فجر 

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جواب به سوالی درمورد میزبانی جشنواره جهانی فیلم فجر، تصریح کرد که توانایی میزبانی جهانی با این نگاه جستوجو می‌شود که استان‌های گوناگون بتوانند ظرفیت‌های خود را در حوزه سینما نشان دهند. وی با اشاره به اغاز این رویکرد از شیراز، فرمود که اکنون برنامه‌ای برای پایگاه ثابت کردن جشنواره جهانی در یک استان خاص وجود ندارد و این رویکرد دوره‌ای ادامه خواهد داشت. این اختلاف در سیاست‌گذاری، نشان‌دهنده اهمیت اختصاصی و منحصر به فردی است که دولت برای حوزه سینمای کودک و نوجوان و تمرکز آن در اصفهان قائل است.

چشم‌انداز استاندار: اصفهان، پایتخت طلایی فرهنگ کودک و اکوسیستم سینمای فردا 

مهدی جمالی نژاد، استاندار اصفهان، در حاشیه اختتامیه سی و هفتمین جشنواره در سالن اجلاس، با دیدی فراتر از یک اتفاقات سالانه، به ترسیم یک چشم‌انداز استراتژیک برای آینده فرهنگی اصفهان پرداخت. او اصفهان را «پایتخت هم‌افزایی هنر و فرهنگ کودک و سکوی پرش سینمای کودک ایران به سوی آینده» نامید.

تحول رسالت از «تماشا» به «تأثیر» 

جمالی نژاد پافشاری کرد که رسالت تازه جشنواره، تحول نگرش جامعه نسبت به کودک و حرکت از نمایش صرف آثار به سمت سیاست‌گذاری فرهنگی مؤثر و اثرگذار است. او مقصد مهم را کاربردی‌سازی خروجی‌ها از پرده نقره‌ای سینما تا کلاس درس و خانه‌های مردم ترسیم کرد.

استاندار اصفهان باوری عمیق به نقش کهن‌شهر اصفهان در پرورش نسلی که با هنر می‌اندیشد، می‌آفریند و رشد می‌کند، دارد و نقش این شهر را کم‌همانند و تاریخی دانست.

دسترسی‌پذیر بودن «اکوسیستم فیلم کودک» 

با اهمیت ترین ایده استاندار، پافشاری بر دسترس‌پذیر بودن تشکیل «اکوسیستم فیلم کودک» در اصفهان می بود. وی این اکوسیستم را با تکیه بر همکاری سه‌جانبه قسمت خصوصی، دانشگاه‌ها و هنرمندان برای تشکیل مستمر و موثر محتوای بومی تعریف کرد و آن را عاملی برای تشکیل اثری نافذ و ماندگار در جامعه دانست.

جمالی نژاد افزود که کودک ایرانی می‌تواند در جهان امروز، از روایت‌های محلی تا زبان جهانی عکس، گفتمان‌ساز باشد و دیپلماسی فعال و چندجانبه جشنواره از مسیر سینمای کودک می‌تواند راهگشای این مسیر باشد.

زمان‌های نوین: هوش مصنوعی و شهر کودک‌محور 

استاندار اصفهان به زمان‌های نوین و نوظهور نیز دقت اختصاصی نشان داد و هوش مصنوعی و سینمای کودک را «زمان‌هایی نو برای روایت‌های آینده» خواند و تصریح کرد: «یقیناً فناوری‌های نوین و نوظهور برای آموزش، خلاقیت و روایت‌سازی دلنشین مشابه با نسل تازه، سکوهای پرشی خواهند می بود.»

او در ترسیم چشم‌انداز آینده، اصفهان فردا را شهری کودک‌محور با الهام از سینما توصیف کرد و او گفت: اصفهان، ترکیبی از معماری و شهرسازی، گردشگری و هنر خواهد می بود و برای ساخت شهری دوستدار کودک و الهام‌گرفته از خلاقیت سینمایی به پیش خواهد رفت.

مطلب به سازندگان جوان 

جمالی نژاد خطاب به فیلم‌سازان نوجوان پافشاری کرد که جشنواره نه آخر، که اغاز همکاری‌های تازه است و تداوم مسیر، تشکیل شبکه‌های همکاری و امید به آینده روشن سینمای کودک، درخشش آنان را ضمانت خواهد کرد. او با تشویق سازندگان جوان او گفت: «این آخر کار نیست، بلکه یک اغاز درخشان است و دنیا چشم به راه قصه‌های ناب شما است، دوربین‌هایتان را خاموش نکنید چون نسل بعدی برندگان سیمرغ و اسکار در بین شما است و شما نهال‌های سینمای فردا هستید.»

پروانه‌های زرین در شب اختتامیه: درخشش «بچه مردم» 

سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان که از ۱۲ تا ۱۶ مهرماه در سه قسمت ملی، بین‌الملل و اختصاصی در اصفهان برگزار شد، در نهایت با معارفه برگزیدگان به کار خود آخر داد. فیلم «بچه مردم» به کارگردانی محمود کریمی، ستاره بی‌چون و چرای این دوره می بود و قسمت عمده جوایز مهم را درو کرد.

برگزیدگان قسمت ملی و افتخار آفرینی «بچه مردم» 

فیلم «بچه مردم» که به تهیه‌کنندگی سیدعلی احمدی ساخته شده می بود، موفق به دریافت با اهمیت ترین جایزه جشنواره، یعنی پروانه زرین بهترین فیلم در قسمت ملی شد. این چنین، محمود کریمی برای این فیلم، پروانه زرین بهترین کارگردانی را کسب کرد و فائزه یارمحمدی به همراه کریمی، پروانه زرین بهترین فیلمنامه را دریافت کردند.

در قسمت‌های جنبی نیز، جایزه پروانه زرین بهترین موسیقی فیلم به کریستف رضاعی برای موسیقی متن فیلم «بچه مردم» اهدا شد.

جایزه بهترین فیلم از نگاه داوران کودک به فیلم «دختر برقی ۲» و جایزه بهترین فیلم از نگاه داوران نوجوان نیز به فیلم «بچه مردم» اهدا شد.

پیروزی بین‌المللی «خانم بوتس» و سینمای ایران 

در قسمت بین‌الملل، فیلم «خانم بوتس» (Miss Boots) از کانادا به کارگردانی یان لانوئته تورگن، توانست پروانه زرین بهترین فیلم را برای خلق اثری الهام‌قسمت کسب کند. این فیلم این چنین جایزه هیئت قضاوت سیفژ (اتحادیه بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان) را نیز از آن خود کرد.

در این قسمت نیز سینمای ایران خوش درخشید و محمود کریمی برای فیلم «بچه مردم» موفق به کسب پروانه زرین بهترین فیلمنامه شد که نشان‌دهنده قوت ساختاری و داستانی این تاثییر است. جایزه بهترین دستاورد هنری به فیلم «طوفان» از چین رسید و جایزه صلح جشنواره به فریدون نجفی کارگردان فیلم «موی گرگ» تعلق گرفت.

قسمت بزرگداشت‌ها و تقدیر از پیشکسوتان 

در این دوره، جشنواره از هنرمندانی که سال‌ها در عرصه کودک و نوجوان فعالیت کرده‌اند، تقدیر به عمل آورد:

• زهره شکوفنده: لوح تقدیر جشنواره به پاس سال‌ها فعالیت و تلاش در عرصه دوبله و سینمای کودک.

• داریوش فرضایی: لوح تقدیر به پاس چند دهه فعالیت ارزنده در حوزه کودک و نوجوان.

تحلیل نهایی: از بلوغ اجرایی تا جهش استراتژیک 

برگزاری سی و هفتمین جشنواره فیلم کودک در اصفهان، با دبیری حامد جعفری و اجرای بیشتر از ۳۷۰ برنامه فرهنگی و هنری در سطح شهر و محلات، به بلوغ اجرایی خود رسید. تمرکز بر تثبیت دائمی دبیرخانه، نشان‌دهنده آن است که مقامات کشوری و استانی به این نتیجه رسیده‌اند که برای بهبود کیفی سینمای کودک، فقطً برگزاری دوره‌ای جشنواره کافی نیست.

تثبیت دبیرخانه در اصفهان، این شهر را به کانون دائمی فعالیت‌های سینمای کودک تبدیل می‌کند و امکان برنامه‌ریزی طویل مدت، جذب اندوخته و تشکیل بسترهای آموزشی و تولیدی (همانند اکوسیستم پیشنهادی استاندار) را فراهم می‌آورد. این رویکرد، نه تنها یک دستاورد برای اصفهان، بلکه یک جهش استراتژیک برای کل سینمای ایران در حوزه کودک است که می‌تواند سینمای کودک ایران را که اکنون از دوران اوج خود فاصله دارد، به روزهای طلایی دهه ۶۰ و ۷۰ بازگرداند و آن را برای رقابت در عرصه جهانی، تجهیزبه دانش روز (همانند هوش مصنوعی) کند.