کسب‌وکارهای زنان، پاک‌تر از بقیه؛ رونمایی از نقشه راه تازه و بریکس برای وجود زنان در اقتصاد

اصفهان، مهد فرهنگ و تمدن ایران، این بار نه با شاهکارهای معماری، بلکه با فریادی رسا از نقش بی‌بدیل زنان در آوردگاه اقتصاد، خبرساز شد. همایش بین‌المللی «نقش جهان؛ نقش زنان» تبدیل به تریبونی برای اظهار یک تحول راهبردی در عالی‌ترین سطح اجرایی سرزمین شد؛ تغییری که زنان را از حاشیه به متن گسترش آورده و آن‌ها را به مثابه «ستون پایداری» و «قوت نرم» ایران در جهان می‌شناسد. در حالی که سال‌ها است روایت غالب بر نقش زنان در اقتصاد فقطً حمایتی و معیشتی بوده، مقامات ارشد دولت و قسمت خصوصی در اصفهان رسماً اظهار کردند که هیچ تحول عمیقی در جامعه ممکن نیست مگر با محوریت زن. از پافشاری وزارت امور خارجه بر اهمیت دیپلماسی اقتصادی زنان در دوران تحریم تا معارفه کسب‌وکارهای بانومحور به گفتن الگوی اخلاقی و پایدار، این نشست حکایت از عزم ملی برای به‌کارگیری کامل ظرفیت نیمی از جامعه دارد. این رویکرد تازه چه ابعاد و برتری‌هایی را شامل می‌شود؟

تحول راهبردی دولت: زنان نیروی موثر پیشبرد اهداف کشورند

مهدی جمالی‌نژاد، استاندار اصفهان، در این همایش، صریح‌ترین موضع را در خصوص جایگاه زنان در دولت تازه اتخاذ کرد. او با رد رویکردهای حمایتی صرف، پافشاری کرد که دولت، زنان را به‌مثابه نیروهای موثر در پیشبرد اهداف سرزمین می‌داند و این راهبرد جزو برتری برنامه‌های دولت پزشکیان است. جمالی‌نژاد خاطرنشان کرد که پافشاری دولت بر نقش محوری زنان در پایداری تغیرات جامعه بر مبنای عدل جنسیتی شکل گرفته و یک «دعوت مشترک و سازنده» است. وی با گفتن این باور محوری که «هیچ تحول پایدار و عمیقی در جامعه نیست، مگر این‌که زن در مرکز آن باشد»، نقش‌آفرینی بانوان کارآفرین را فراتر از یک حرکت اقتصادی، تجاری و بازرگانی و به مثابه یک جنبش اجتماعی و فرهنگی مورد قیمت دانست.

استاندار اصفهان ضمن پافشاری بر استمرار برنامه‌ریزی جامع برای فعالیت زنان در عرصه‌های تجاری، کارگاه‌های زنان کارآفرین را نمود‌ای بی‌بدیل از پویایی، نشاط و امید در جامعه دانست و افزود: «زنان کارآفرین اقتصاد را انسانی‌تر کرده‌اند و در فضایی که تنها رقم های و شاخص‌ها سخن می‌زنند، مطمعن و وفاداری در عهد را به اقتصاد ما بازگرداندند.»

این دیدگاه با حمایتقاطع قسمت خصوصی همراه شد. امیر کشانی، رئیس اتاق بازرگانی اصفهان، در سخنان خود پافشاری کرد که فعالیت اقتصادی، جنسیت نمی‌شناسد و امروز در جهان پذیرفته شده که زنان و مردان باید زمان برابر در کسب‌وکار داشته باشند. وی زنان را ستون پایداری اقتصاد محلی خواند و با مطمعن او گفت که کسب‌وکارهای بانومحور، پاک‌تر، انسانی‌تر، اخلاقی‌تر و پایدارتر از تعداد بسیاری از دیگر کسب‌وکارها می باشند. او با اشاره به پیروزی زنان کارآفرین اصفهان، خواهان نگاه اختصاصی به این کسب‌وکارها برای رساندن نرخ شراکت اقتصادی زنان به بالای ۵۰ درصد در چند سال آینده شد و تصریح کرد که رشد اقتصادی مردان نیز از مسیر توانمندسازی زنان عبور می‌کند.

رونمایی از «قوت نرم» ایران؛ دیپلماسی اقتصادی زنان در بریکس

در قسمت مهمی از این همایش، ظرفیت بین‌المللی زنان ایرانی به گفتن یک «قوت نرم» نقل شد. زهرا رهایی، رئیس دفتر ایران اتحادیه زنان کارآفرین کشورهای عضو بریکس (WBA)، با اشاره به افتتاح این دفتر در اردیبهشت امسال، مأموریت مهم آن را مطالبه‌گری و افزایش سهم زنان در عرصه‌های اقتصادی، مدیریتی و صنعتی در کشورهای عضو خبرداد. او با پافشاری بر این که عضویت رسمی ایران در بریکس از سال ۲۰۲۵، زمان‌های ارزشمندی برای شراکت در پروژه‌های بین‌المللی و اندوخته‌گذاری مشترک تشکیل می‌کند، او گفت:

«این امکان در شرایط تحریم اهمیت دوچندان دارد و مشخص می کند که نقش زنان، حتی در عرصه دیپلماسی و سیاست بین‌الملل نیز اثرگذار است.»

وی این چنین با اشاره به جایگاه رسمی دفتر بریکس زنان در معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری، این سازوکار را نخستین در نوع خود در تاریخ جمهوری اسلامی دانست که توانسته در ساختار دولتی سرزمین جایگاه اشکار کند.

از نظر دیگر، زهرا ارشادی، دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه، نیز بر اهمیت دیپلماسی اقتصادی زنان صحه گذاشت. او تصریح کرد که حمایتاز زنان در عرصه‌های گوناگون یکی از برتری‌های مهم وزیر امور خارجه است و وزارت امور خارجه آماده است تسهیلات ملزوم را برای وجود فعال‌تر زنان بازرگان و کارآفرین فراهم آورد. ارشادی، نقش زنان در صادرات و بازرگانی را نه‌تنها پشتیبانی به رشد اقتصادی، بلکه مؤثر در گسترش روابط سیاسی و تعامل های بین‌المللی ایران دانست و مقاومت زنان کارآفرین در برابر تحریم‌ها را ستودنی و افتخارآفرین توصیف کرد.

قدم عملی برای هم‌افزایی ملی: کنسرسیوم ملی بانوان کارآفرین

به منظور ساماندهی و تحکیم فعالیت‌های بانوان در عرصه اقتصاد، مژگان ایزدی، رئیس شورای عالی بانوان اتاق بازرگانی اصفهان، از رونمایی مطرح «کنسرسیوم ملی بانوان کارآفرین» خبر داد. وی مقصد این کنسرسیوم را تشکیل شبکه‌ای منسجم از اندیشه و هم‌افزایی در بین شرکت‌های بانومحور و فراهم کردن زمان‌های واقعی برای وجود بانوان در تصمیم‌سازی‌های کلان اقتصادی و مدیریتی دانست. این مطرح که با حمایتو قبول رسمی استاندار و مدیرکل امور بانوان استانداری اصفهان به تصویب رسیده، با الگوبرداری از کوششهای این شورا در مطرح‌هایی همانند «صعود تا قله» و «گشت آفرین»، به جستوجو نمایان کردن چهره واقعی بانوان توانمند ایران در سطح بین‌المللی است. ایزدی افزود:

«باور داریم که هم‌افزایی ملی بانوان کارآفرین می‌تواند به شکل‌گیری کنسرسیومی موثر و هوشمند منجر شود؛ الگویی که از اصفهان برمی‌خیزد، اما افق آن ایران فرداست.»

این همایش بین‌المللی در حالی به کار خود آخر داد که مقامات رسمی، ثبت ۶۴ هزار و ۶۷ خواست صدور مجوز کسب‌وکار الکترونیکی در نیمه نخست امسال در استان اصفهان را نشانه‌ای قاطع از پویایی و وجود جدی زنان در عرصه اقتصاد گفتن کردند.