الزام ساماندهی اتباع خارجی در اصفهان

احتمالا یکی از کارزارهایی که بعد از انتخاب پزشکیان به‌گفتن رئیس‌جمهور به راه افتاد و تا بحال بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر آن را امضا کرده‌اند پویش «خواست اخراج مهاجرین غیرقانونی افغان از ایران» است. کارزاری که از ۲۱ تیر اغاز شد و فردا هم به آخر می‌رسد. در کنار این کارزار، تصاویری از محمودآباد اصفهان در کنار دریاچه چیتگر تهران در روزهای قبل در فضای مجازی انتشار شد که وجود گسترده اتباع افغانی در این نقطه شهر را نشان می‌داد. تصاویری که احتمالا این روزها در هر نقطه‌ای از اصفهان کم‌وبیش بتوان دید. اگر با خانواده به کوه صفه بروی یا در چهارباغ و کوچه‌بعد‌کوچه‌های جلفا قدم بزنی، حتی تا امامزاده سید محمد بروی وجود دیدنی خانواده‌های افغان را در کنار خودتان خواهید دید. بعضی اوقات فکر می‌کنیم تعدادشان از شهروندان اصفهانی زیاد تر نباشد کمتر نیست؛ اتفاقی که امروز در برخی از محله‌ها بخصوص در حاشیه شهر اصفهان به‌وضوح دیده می‌شود. در روزهای تازه و در برخی شهرهای استان و نقاط اصفهان شهروندان تصمیم گرفته‌اند با پویش اجاره‌ندادن منزلشان به اتباع افغانی و تقاضا از مالکان و املاکی‌ها برای تن‌دادن به این تقاضای شهروندان از حجم وجود اتباع در محلات شهر کم کنند. 

تا این مدت نمی‌توان آمار دقیقی از جمعیت اتباع در سرزمین و در استان اراعه کرد. آماری که بعضی اوقات به ۱۰ میلیون نفر در سرزمین و بیشتر از ۵۰۰ هزار نفر در اصفهان حکایت دارد. این که چه مقدار از این جمعیت به طور غیرقانونی هم در ایران و هم در اصفهان زندگی می‌کنند اشکار نیست؛ اما چیزی که اشکار است این است که این حجم از مهاجران غیرقانونی که از بیراهه‌ها و سوار بر شوتی‌ها و در دل شب به شهرهایی همچون اصفهان کوچ می‌کنند با خود حس ناامنی و صدمه‌ها و تنش‌های گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و… را به همراه خواهند آورد که باید پیش‌از آنکه دیر شود فکر اساسی به حال آنان کرد. 

ادامه این شرایط، ‌حتی وجود آن دسته از اتباع افغانی که سال‌ها است به‌صورت قانونی و در صلح و صفا با شهروندان ایرانی و اصفهانی زندگی می‌کنند را هم به مخاطره خواهد انداخت و خدمت‌رسانی به آنان را هم محدود می‌کند. 

صدمه‌هایی که از مدرسه تا جامعه مردم و شهروندان را ناخشنود کرده است. چند روز پیش‌معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری اصفهان پافشاری کرد که مدارس استان اصفهان در سال تحصیلی تازه تنها ۲۰ درصد از ظرفیت خود را به اتباع خارجی تعلق خواهد داد درحالی‌که تا پیش‌ازاین این مقدار تا ۴۰ درصد هم می‌رسید. اما هنگامی که برای مشکلات افتمعلم و مدرسه در اصفهان مدارس دونوبته تا این مدت وجود دارد با افزایش جمعیت اتباع خدمت رسانی به آنها افت اشکار می‌کند. 

اما مشکل فقط این نیست. اکنون اتباعی که به‌صورت غیرمجاز در اصفهان وجود دارند از منبع های فرد دیگر همچون آب، ‌گاز، برق، بهداشت و… که حتی کفاف جمعیت امروز استان را هم نمی‌دهد منفعت گیری می‌کنند که همین امر به تنش اجتماعی در استان منجر می‌شود. اصفهان امروز توان میزبانی از جمعیت زیاد تر در کلان‌شهر و استان را ندارد. 

افزایش اتفاق‌هایی همچون تکدی‌گری، کودکان کار، ازدواج‌های غیرقانونی و صوری برای گرفتن تابعیت ایرانی، بالارفتن نرخ بیکاری، تحول الگوها و فرهنگ کار و تحول بافت جمعیتی در مناطق گوناگون و سکونتگاه‌های غیررسمی، افزایش گسترده حاشیه‌نشینی تنها بخشی از این صدمه‌ها است که با وجود اتباع غیرمجاز در اصفهان شکل‌گرفته است. 

به هر سو باید در دولت تازه تصمیم‌های اساسی برای ساماندهی اتباع گرفته شود، اگر ساماندهی اتباع خارجی با تفکیک ماموریت های دستگاه‌ها و نهادهای گوناگون همراه باشد بدون شک می‌توان امیدوار می بود که حالت مطلوب‌تری از امروز داشت و از مقدار صدمه‌های آن کم کرد. در کنار آن مطرح انسداد مرزهای شرقی باید سریع تر تکمیل شود و طرد اتباع غیرمجاز با قوت در دستور کار دولت چهاردهم قرار گیرد. مجلس هم در قوانین تابعیتی برای وجود، ‌ازدواج و تابعیت اتباع بازنگری کند و هر آنچه که علتسروسامان بخشیدن به اوضاع جاری می‌شود را انجام دهد.