برسی ممیزان داخلی فولاد مبارکه به حرکت در مسیر تعالی شدت می‌بخشد

برسی ممیزان داخلی فولاد مبارکه به حرکت در مسیر تعالی شدت می‌بخشد

به گزارش خبرنگار فولاد، محمد ناظمی هرندی، معاون تکنولوژی فولاد مبارکه، در این همایش او گفت: ما اگر همین کارهایی را که در ممیزی انجام می‌دهیم جدی بگیریم به رشد و تعالی دست اشکار می‌کنیم و باید به جایگاه این مجموعه صنعتی به‌گفتن با اهمیت ترین بنگاه جمهوری اسلامی در سرزمین و خاورمیانه باور داشته باشیم؛ به این علت همه فعالیت‌ها، حتی تصمیم برای یک فرد، خرید یک تجهیز و یا انجام ممیزی اهمیت تعداد بسیاری دارد و این مسیری است که به تعالی شرکت شدت می‌بخشد.

حل چالش‌های سازمان‌ها از درون مجموعه صورت می‌گیرد

وی با گفتن این که ممیزی که مبنا آن از کارشناسان و کارکنان داخل سازمان باشد قطعاً خروجی خوبی به سازمان می‌دهد، او گفت: پیگیری‌های ما زیاد تر برای اصلاحات است و جمع حاضر باید قدردان وجود این چنین فضایی باشند؛ چراکه پایه و مبنا توفیقات سازمان به حساب می اید.

ناظمی در ادامه گفت: افرادی که چالش‌های فولاد مبارکه را حل می‌کنند در واقع در درون سیستم می باشند، هرچند امیدواریم از بیرون نیز مسائل حل شود؛ اما باید باور داشت که مسائل از درون حل می‌شود، چون در این صورت، مسائل و مشکلات بهتر شناسایی می‌شود و فولاد مبارکه باید قدردان وجود این چنین نشست‌هایی برای اهداف اشکار باشد.

فرهنگ فولاد مبارکه به معنی دیدگاه‌هایی است که به‌صورت عمومی، مثبت یا منفی، در این شرکت حاکم است

معاون تکنولوژی فولاد مبارکه، با اشاره به تعریف واژه فرهنگ او گفت: فرهنگ فولاد مبارکه به معنی دیدگاه‌هایی است که به‌صورت عمومی، مثبت یا منفی، در این شرکت حاکم است و سازمان‌های دیگر آن را ندارند. درواقع فرهنگ در تاروپود سازمان‌ها وجود دارد و با دیگر سازمان‌ها تفاوت دارد.

وی خاطرنشان کرد: وقتی‌که از فرهنگ مطلوب، سوال می‌شود باید دید که سازمان به کدام سمت می‌رود و جواب به این سوال با اهمیت ترین مؤلفه‌ای است که استراتژی را محقق می‌کند. از سویی، برای رسیدن به نقطه مطلوب باید بین مفهوم آموزش و یادگیری تفاوت قائل شد و برای آن برنامه‌ریزی کرد.

ناظمی خاطرنشان کرد: شراکت یک فرهنگ مطلوب است، اما باید بستر و ابزار آن را تشکیل کرد. برای پیاده‌سازی دیگر مفاهیم نیز باید به‌طور جدی برای آن بسترسازی کرد. استراتژی ما منفعت گیری از همه قسمت‌های سازمان در الگوهای تحولی است.

غلامرضا سلیمی، معاون منفعت‌برداری

بهبودبخشی نتیجه مؤثر ممیزی داخلی است

غلامرضا سلیمی، معاون منفعت‌برداری فولاد مبارکه نیز در این همایش با اشاره به این که این فرایند ممیزی‌ها و برسی‌ها پیش‌نیازهای متعالی شدن است، اظهار کرد: باید همیشه رصد کنیم که کجا هستیم و می‌خواهیم به کجا برسیم. ادبیات تدوین استراتژی نیز به همین منظور و برای اشکار شدن چشم‌انداز است.

او گفت: برای منفعت‌برداری بهتر، انتظار می‌رود شراکت بیشتری صورت گیرد. از مدیران خواست داریم که در عرصه تشویق و انگیزه دادن برای شراکت در امور برسی، ممیزی و اشکار شدن نقاط قوت و ضعف کوشا باشند.

پافشاری بر اهمیت و الزام پرورش نیروی انسانی

سلیمی با اشاره به الزام پرورش نیروی انسانی، خاطرنشان کرد: گزارش جامعی در این خصوص اراعه شده است. یقیناً تصمیم گرفتیم در جلسات منفعت‌برداری، وقتی را برای پرورش خودمان و مدیران و مسئولان نیز در نظر بگیریم تا این کار به‌صورت منسجم، مستمر و ساختاریافته صورت گیرد.

معاون منفعت‌برداری فولاد مبارکه با اشاره به پیش‌بینی‌ها برای آینده این مجموعه و ترقی سازمان، او گفت: تحکیم کار گروهی و تیمی اولین فاکتور در نظر گرفته‌شده برای این کار است که در ادامه باید چابکی و شجاعت و جسارت را نیز در مجموعه تحکیم کرد.

همدلی و هم‌افزایی راهکار تضمینی برای تعالی سازمانی

وی راهکار تضمینی برای تعالی سازمانی را همدلی و هم‌افزایی در این موارد دانست و افزود: این کار به‌نوعی یک فرهنگ است و حتی از طریق آن می‌توان به تحقق شعار مدیرعامل سازمان در او گفت و گو فرهنگ‌سازمانی جامه عمل پوشاند.

سلیمی در خصوص اثربخشی ممیزی داخلی تصریح کرد: خروجی این کار نباید فقطً اراعه یک گزارش باشد، بلکه ملزوم است بهبود در همه ابعاد صورت گیرد. من فکر می‌کنم ما به این فرهیختگی رسیده‌ایم؛ اما انتظار ما بهبود مستمر است.

محمدکاظم صباغی هرندی، مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی

 فرایند ممیزی یکی از نقاط قوت سازمان است

محمدکاظم صباغی هرندی، مدیر ارشد خدمات فنی و حمایتشرکت فولاد مبارکه و رئیس کمیته انرژی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز در این برنامه اظهار کرد: طی ۲۳ سال فعالیت در فولاد مبارکه، همیشه در جلسات ممیزی یاد گرفتیم که این برسی‌ها، شناخت نقص‌ها و ناکامی‌ها تبدیل آموزش و یادگیری زیاد تر شده است.

وی با اشاره به این که بیشتر از ۱۰ هزار نفر نیروی پیمانکار در شرکت فولاد مبارکه فعالیت دارند، تصریح کرد: باید این نیروها در شاخص ایمنی ممیزی در نظر گرفته شود، چون زیاد ترِ حوادث نیز مربوط به قسمت پیمانکاران است.

صباغی هرندی در ادامه گفت: اکثر شرکت‌های فولادی با چالش انرژی مواجه می باشند و این کار باید به‌صورت اختصاصی در برتری بازدید ممیزی قرار گیرد که در حوزه کنترل و اندازه‌گیری انرژی عمل های خوبی صورت گرفته و یقیناً هزینه حامل‌های انرژی برای شرکت افزایش یافته است.

تحکیم فرهنگ سازمانی با مطالبه‌گری و جلسات مستمر با مدیران، مسئولان و کارکنان رخ خواهد داد

مدیر ارشد خدمات فنی و حمایتفولاد مبارکه در خصوص ترقی فرهنگ سازمانی او گفت: برای منفعت گیری و پیاده‌سازی فرهنگ سازمانی باید مطالبه‌گری از مجموعه صورت گیرد و حتی تبدیل به عادت شود. در واقع تحکیم فرهنگ سازمانی با مطالبه‌گری و جلسات مستمر با مدیران، مسئولان و کارکنان رخ خواهد داد.

وی معتقد است انجام فرایند ممیزی یکی از نقاط قوت سازمان است و پیگیری اقداماتی که باید انجام شود در جهت از بین بردن مغایرت‌ها برای ارتقا و تعالی مجموعه زیاد مؤثر است.

سیامک شجاعی، مدیر استراتژی و سرآمدی

فرایند ممیزی داخلی به شناسایی مسیر تحول و بهبود سازمان پشتیبانی می‌کند

سیامک شجاعی، مدیر استراتژی و سرآمدی فولاد مبارکه نیز در حاشیه سی‌امین دوره همایش ممیزان داخلی فولاد مبارکه او گفت: یکی از فرایندهایی که به سازمان‌ها پشتیبانی می‌کند مسیر تحول و بهبود را شناسایی کنند و در جهت آن قدم بردارند، فرایند ممیزی داخلی است.

وی اظهار کرد: این همایش یکی از گردهمایی‌هایی است که هر سال سپس از برگزاری ممیزی داخلی سازمان برگزار می‌شود.

شجاعی افزود: در فضای رقابتی کسب‌وکار امروزی، دغدغه سازمان‌ها حرکت به سمت تحول، بهبود و تعالی سازمانی است؛ به این علت شناسایی حوزه‌های بهبود و مدیریت کردن آن‌ در جهت تعالی سازمان‌ها یکی از قسمت‌های مهم چرخه مدیریتی است.

مدیر استراتژی و سرآمدی فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: در واقع یکی از فرایندهایی که به سازمان‌ها پشتیبانی می‌کند تا مسیر تحول و بهبود را شناسایی کنندو در جهت آن قدم بردارند، فرایند ممیزی داخلی است.

وی یادآور شد: ممیزی داخلی مبتنی بر ۱۰ استاندارد مدیریتی است. در این مسیر، سازمان خود را در معرض آزمون قرار می‌دهد و عدم انطباق‌ها و مسیر بهبود خود را شناسایی می‌کند.

شجاعی در ادامه گفت: از طرفی این فرایند پشتیبانی می‌کند تفکر سیستمی از طریق آموزشی که از فرایند ممیزی سازمان کسب می‌شود، در سازمان جاری گردد و فرهنگ سیستمی سازمان نیز گسترش اشکار کند.

علی کیانی رئیس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی

 دریافت ۱۲ استاندارد مدیریتی و ۵ تندیس زرین تعالی سازمانی، نشان از بلوغِ باورهای فولاد مبارکه است

علی کیانی رئیس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی فولاد مبارکه نیز در سی‌امین دوره همایش ممیزان داخلی فولاد مبارکه او گفت: هم‌اکنون بعد از سی سال، ۱۲ استاندارد مدیریتی در سازمان فولاد مبارکه استقرار یافته و ۵ بار نیز موفق به اخذ تندیس تعالی سازمانی شدیم. بدون تردید، تداوم این روال با نهادینه‌سازی و ترقی فرهنگ سازمانی رخ می‌دهد.

وی اظهار کرد: شرکت فولاد مبارکه برای قدم برداشتن در مسیر تعالی و خلق آینده‌ای بهتر از همان ابتدای راه‌اندازی شرکت تا بحال، مدام تلاش کرده استانداردهای نوین مدیریت را به‌منظور ضمانت کیفیت و منفعت‌وری در همه جنبه‌های مدیریتی، از تشکیل محصولات استاندارد و باکیفیت تا جنبه‌های انسانی و رفتاری با کارکنان، در بیشترین سطح خود مستقر کند و در مسیر چشم‌انداز و اهداف از پیش تعیین‌شده خود، آن‌ها را نگه داری نماید و ارتقا دهد.

او همین طور گفت: به همین منظور، این شرکت از سال ۱۳۷۴ به‌منظور نهادینه کردن تفکر سیستمی جهت استقرار استاندارد مدیریت کیفیت عمل کرد و سپس با تشکیل دیگر رویکردهای مشارکتی و تحول، پایه‌های این تفکر را در شرکت فولاد مبارکه غنی‌تر ساخت. از سال ۱۳۸۲ نیز با ورود مدل تعالی سازمانی با الگوبرداری از مدل مدیریت کیفیت اروپا EFQM جهت استقرار این مدل در شرکت عمل کرد.

در سال قبل برای اولین بار از مرز امتیاز ۷۰۰ گذشتیم

کیانی او گفت: مدیریت تعالی سازمانی به علت همراهی کارکنان و انجام آموزش‌های تخصصی در این حوزه زیاد مهم است. به همین علت است که در کنار تندیس‌های قبل، در سال قبل برای اولین بار از مرز امتیاز ۷۰۰ نیز گذشتیم.

باید فرهنگ تعالی سازمانی در فولاد مبارکه جاری باشد

رئیس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی شرکت فولاد مبارکه، دغدغه معاونت تکنولوژی را فهمیدن مفاهیم تعالی سازمانی در همه لایه‌های سازمان گفت و افزود: نگه داری و گسترش این مسیر وقتی صورت می‌گیرد که فرهنگ سازمانی مناسب که همان رفتارها، ایده‌ها و باورهای کارکنان به این مفاهیم است شکل گرفته باشد. می‌خواهیم این فرایند سالیان سال ادامه اشکار کند تا آینده بهتری را خلق کنیم؛ به همین علت با اهمیت ترین دغدغه ما فرهنگ تعالی سازمانی است.

کیانی با اشاره به این که جهت شناسایی ابعاد مدل فرهنگ تعالی سازمانی، همه مدل‌های حاضر در این حوزه بازدید شد او گفت: مدل‌های برتر تعالی حاضر در دنیا، نظیر مدل دمینگ، مالکوم بالدریج، مدل EFQM و مدل تعالی سازمانی ویرایش ۱۴۰۰ مورد بازدید قرار گرفت و بر پایه مفاهیم آن‌ها، مدل فرهنگ تعالی سازمانی فولاد مبارکه در ۴ قسمت و ۱۲ اِلِمان شناسایی شد. تفکر سیستمی و نقدپذیری و یادگیری به‌گفتن دو جزء از اجزای این مدل در این اتفاقات مورد بازدید قرار گرفت. به این علت، آنچه نماینده مدیریت سازمان به جستوجو آن است، جاری و ساری شدن این مفاهیم است.

بهترین سازمان خاورمیانه‌ایم اما هم چنان نیازمند نقدپذیری و یادگیری هستیم

وی در قسمت انطباق‌پذیری سازمان‌های متعالی، نقدپذیری و یادگیری را مبحث دیگر این روال دانست و او گفت: بادبان‌های یک کشتی با باد ناموافق اوج می‌گیرند. باد ناموافق است که تبدیل حرکت کشتی در اقیانوس می‌شود، وقتی که دیگر اجزا نمی توانند فعالیت خود را برای هدایت کشتی روبه‌جلو انجام بدهند. اما این نوشته یعنی چه؟ این نوشته به این فرایند اشاره دارد که اگر نقدپذیری در سازمان جاری نباشد، نمی‌توانیم زمان‌های بهبود خودمان را ببینیم. این در حالی است که بهترین سازمان ایرانی در سرزمین و در خاورمیانه هستیم؛ اما هم چنان نیازمند نقدپذیری هستیم.

کیانی با گفتن این که فرایندهایی همانند خودارزیابی‌ها، برسی‌ها، ممیزی‌های داخلی و خارجی علتفرهنگ نقدپذیری می‌شود، تصریح کرد: در فرایند ممیزی داخلی سال جاری ۱۰ مشاهده‌گر و ۹۷ ممیز در مردادماه در ۱۶۴ کمیته تحول به بازدید معیارهای ممیزی تعریف‌شده در شرکت پرداختند.

او همین طور گفت: هم‌اکنون در بانک اطلاعاتی ممیزان داخلی ۱۰۱ نفر (متشکل از ۱۵ خانم و ۸۶ آقا) وجود دارند. ما باید به نقطه‌ای برسیم که حداقل ۱۴۰ نفر ممیز صلاحیت‌دار آموزش‌دیده داشته باشیم.

آموزش، قدرتمندترین سلاح تحول است

رئیس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی شرکت فولاد مبارکه افزود: قدرتمندترین سلاح ممکن برای تحول، آموزش است به شرطی که فرایند نیازسنجی، برنامه‌ریزی، اجرا و اثربخشی به‌طور صحیح اجرایی شود و در این عرصه می‌توان به آموزش‌هایی که در سال جاری در جهت گسترش مفاهیم استانداردهای مدیریتی اجرا شده است اشاره کرد.

فرایند ممیزی داخلی فولاد مبارکه در سرزمین بی‌نظیر است

وی گفتن داشت: فولاد مبارکه تنها شرکتی است که در حوزه پرورش اندوخته‌های انسانی ملزوم، برای اجرای فرایندهای ممیزی، این نظام را عملیاتی کرده است. ما به جستوجو یک کار تیمی برای برداشتن قدم‌های بهبود مستمر در سازمان هستیم و همین تفکر علتشده فرایند ممیزی داخلی که به‌صورت سالانه در این شرکت انجام می‌شود در بین دیگر کسب‌وکارهای سرزمین بی‌نظیر باشد. گزارش‌های ممیزی، کمترین محصول انجام این فرایند است و انتقال دانش بین واحدها و افزایش توانایی برای بهتر انجام دادن کار، محصول ارزشمندتری است که در این فرایند به دست می‌آید و گسترش سیستم‌های مدیریتی از این طریق در واحدهای سازمانی با سهولت بیشتری انجام می‌پذیرد.

استانداردهای جدیدی در فولاد مبارکه به‌زودی پیاده‌سازی می‌شود

کیانی در آخر سخنان خود، برنامه‌های شرکت در رابطه استانداردهای مدیریتیِ در دست اجرا، شامل استانداردهای حوزه مدیریت کربن، تداوم کسب‌وکار، امنیت اطلاعات، مدیریت نوآوری و چالش‌ها و عمل های انجام‌شده در این استانداردها و نقشه راه این حوزه تا افق ۱۴۱۰ را اراعه کرد و در انتها برنامه ممیزی خارجی در سال جاری را که با صرف ۹۰ نفر روز در ۱۰ استاندارد از ۲۸ مهرماه صورت خواهد گرفت برای حاضران در جلسه شرح داد.

یاسر احسان، استاد دانشگاه و استراتژیست حوزه مدیریت

جواب‌گویی و مسئولیت‌پذیری، کلیدواژه‌های تعالی سازمانی است

یاسر احسان، استاد دانشگاه و استراتژیست حوزه مدیریت در سی‌امین دوره همایش ممیزان داخلی فولاد مبارکه نیز به تشریح کلیدواژه‌های مدیریت و فرهنگ سازمانی پرداخت.

وی با تشریح کلیدواژه‌های متنوعی در حوزه تکنولوژی، آموزش، مدیریت و استراتژی‌های بازار به تشریح آینده مدیریت کیفیت و کلیدواژه‌هایی نظیر کیفیت و انقلاب صنعتی چهارم پرداخت و او گفت: کیفیت به معنی تطابق با نیازمندی‌ها است و ممیزی یعنی اشکار کردن نقاطی برای رشد؛ به همین علت باید نگاهمان را در حوزه ممیزی از بازرسی به ادیتور بودن تحول دهیم.

احسان با پافشاری بر شناخت فرهنگ سازمانی در هر سازمان و در پیش گرفتن استراتژی‌های نزدیک به آن سازمان برای تشکیل هم‌جواری و بازدید مواضع، او گفت: ما باید در هر سازمانی با شناخت فرهنگی آن سازمان به افراد نزدیک شویم؛ به این علت باید به جستوجو فهمیدن واژه‌هایی نظیر جواب‌گویی و مسئولیت‌پذیری باشیم.

این استاد دانشگاه با شرح مفاهیم یادشده، در ادامه گفت: تفاوت جواب‌گویی و مسئولیت‌پذیری چیست؟ هنگامی جستوجو مسئولیت‌پذیری بروید، دایره نگاه شما بزرگ‌تر می‌شود. به این علت، باید نسبت به ماموریت های و مسئولیت‌های خودمان جواب‌گو باشیم؛ بعد در ابتدا باید جواب‌گو باشیم و سپس مسئولیت‌پذیر.

وی با پافشاری بر این که باید تمرکز را بر فرایندهای کلیدی گذاشت، افزود: باید توانمندی خودمان را در فرایندهای کلیدی متمرکز کنیم و به جستوجو قابلیت‌های فرایند باشیم. بعد باید روی یکپارچگی فرایندها و نتایج آن پافشاری داشته باشیم.

احسان با گفتن این که هر عملکردی فرایندهای مختلفی از خود دارد، به مفاهیم مدیریت استراتژی کسب‌وکار اشاره کرد و در ادامه گفت: دیگر مفاهیمی همانند وفاداری در بازار وجود ندارد و مشتری باید به ما مطمعن کند. او باید سفیر مطمعن ما باشد. بعد در سال ۲۰۲۵ باید به جستوجو شاخص‌های مطمعن مشتری باشیم.

اشتیاق و شراکت، مبنای رسیدن به بلوغ سازمانی

احسان این چنین با پافشاری بر مفاهیمی نظیر حرکت بالغانه در سازمان، او گفت: برای این که در سازمان‌ها افراد را داخل فرایند شراکت کنید، باید آن‌ها را در حوزه‌ای که به ایشان مربوط نیست دچار کنید. مرحله بعدی مشتاق کردن آن‌ها و مرحله آخر، شراکت ایشان است. در ادبیات مدیریت سازمان‌ها می‌گویند شراکت یک امر محال است، چون بلوغ بالایی می‌خواهد. به جوامع مدنی نگاه کنید. این سه سطح در آن‌ها وجود دارد.

این استاد دانشگاه در نهایت، با اشاره به عصر دیجیتال او گفت: دنیا دنیای دیجیتال است. امکان پذیر اطلاعات شفاهی باشد و مکتوب نباشد. دنیای دیجیتال، دنیای تاب‌آوری و چابکی است. فردی چابک است که تاب‌آور باشد. تاب‌آور فردی نیست که در روبه رو تغییرات ثابت نمی‌ماند، بلکه کج می‌شود؛ اما از ریشه درنمی‌آید. مسیر و استراتژی‌ها عوض نمی‌شود.

وی در انتها مدل مدیریت کیفیت نسل ۴ را اراعه کرد و به معارفه المان‌های راه اندازی‌دهنده این مفهوم پرداخت.

امیررضا قائمی، کارشناس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی

همایش ممیزی داخلی فولاد مبارکه در عرصه سیستم‌های مدیریتی است

امیررضا قائمی، کارشناس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی فولاد مبارکه نیز در حاشیه این همایش او گفت: همایش ممیزی داخلی یکی از بزرگ‌ترین همایش‌های فولاد مبارکه در عرصه سیستم‌های مدیریتی است که مقصد از برگزاری آن اراعه گزارش بازخورد یافته‌های ممیزی به ممیزان و مالکان فرایند است.

قائمی افزود: در این همایش یک گزارش مدیریتی به مدیران اراعه می‌کنیم که بتوانند بر پایه یافته‌های کشف‌شده حاضر، عمل های اصلاحی مناسب را تعریف کنند تا مسیر بهبود مستمر ادامه یابد.

او با اشاره به گزارشی از یافته‌های ممیزان داخلی سال جاری خاطرنشان کرد: ممیزی بر پایه شواهد عینی است که باید به‌درستی در متن گزارش‌های ممیزان به آن اشاره کرد.

کارشناس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی فولاد مبارکه افزود: ایمنی پیمانکاران، گواهی سلامت مکانیسم‌ها و تجهیزات، بازدید شناسایی عوامل مؤثر بر مصرف انرژی، منفعت گیری از ازمایش ها، عمل های اصلاحی در راستای افزایش رضایت کارکنان و مشتریان و افت عیوب مهم در نواحی تولیدی و معیارهای کنترل عملیات و… از حوزه‌های تمرکز در این دوره است.

وی عامل به‌روزرسانی در تغییرات تجهیزات و زیرساخت‌ها را مهم دانست و او گفت: در این قسمت، تغییرات در اسبق و بازدید تغییرات در سیستم‌های مدیریتی باید با دقت صورت پذیرد.

گفتنی است در آخر این همایش از برگزارکنندگان این اتفاقات و همکارانی که در اجرای این فرایند در سال جاری شراکت کردند و این چنین از سه تن از مدیران و سر ممیزان پیشکسوت فولاد مبارکه شامل آقایان مهندس حسین میرمقتدایی مدیر اسبق آزمایشگاه‌ها، مهندس محسن جزمی مدیر اسبق بازرسی، اتوماسیون و ابزار دقیق و مهندس محمدحسین عسگری مدیر اسبق کنترل مواد که از ازمایش ها آن‌ها در استقرار این استانداردها در سالیان ابتدایی در همایش سال جاری منفعت گیری شده می بود تشکر شد.