فرهنگ و مابقی فراموش‌شده‌های ورزش

فاطمه کاویانی| ورزش به‌صورت حرفه‌ای با مباحث اقتصادی، فرهنگی و رسانه‌ای همراه شده است و در جوامع امروزی دارای کارکردهای اجتماعی و فرهنگی بسیاری است و به طبع آن تأثیرات گسترده‌ای را بر زوایای گوناگون زندگی بشر می‌گذارد و ملزوم است به‌صورت حرفه‌ای و جدی به او گفت و گو فرهنگی در مباحث ورزشی پرداخته شود. بعضی اوقات به‌نادرست فکر می‌شود که ورزش حرفه‌ای لزوماً به معنی کسب عناوین و مدال‌های بین‌المللی است؛ اما حقیقت فراتر از این نگاه سطحی است، چرا که ورزش حرفه‌ای نیازمند الگوهای اخلاقی است، ورزش حرفه‌ای نیازمند تماشاگران فهیم و هوشیار و حتی نیازمند نظام مالی پاک و دور از هر گونه فساد است. تا وقتی که نگاه و برنامه‌ریزی حرفه‌ای در این عرصه صورت نگیرد تحقق ورزش حرفه‌ای سخت و اساساً غیرممکن است. این روزها ورزش‌های گوناگون چه ورزش‌های که در المپیک صاحب مدال می باشند چه ورزش‌های تیمی همچون فوتبال تلاش می‌کنند که در سطح حرفه‌ای ابراز و ظهور داشته باشند و در روبه رو هم گرایش علاقه‌مندان بسیاری که جوانان سهم بیشتری از آن دارند به سمت ورزش گسترده‌تر از قبل شده و این نوشته می‌طلبد با حساسیت بیشتری به نوشته فرهنگ‌سازی در زمین ورزش و انتشار کردن آن به سکوهای تماشاگران دقت داشته باشیم. نخستین موضوعی که دراین‌بین باید به آن پرداخته شود نوشته اقتصاد و رقم‌های مالی است، احتمالا زیاد تر رقم‌هایی که در دل ورزش‌های گوناگون ردوبدل می‌شود دقت تعداد بسیاری را به خود جلب کند و این نوشته آن‌قدر مهم نمود اشکار می‌کند که اصل قضیه که فرهنگ و فرهنگ‌سازی است به حاشیه برود. یکی دیگر از برتری‌های ورزش دقت به فرهنگ والای انسانی است. بدون شک تاریخ ورزش ما نشان داده است که روحیه پهلوانی همچون جهان‌پهلوان تختی تا چه حد می‌تواند تأثیری ماندگار حتی بعد از دهه‌ها بر جوانان نسل‌های بعدی داشته باشد و در روبه رو بی‌اخلاقی‌ها چطور می‌تواند برای همیشه یک ورزشکار را به تاریک‌خانه تاریخ هدایت کند و دیگر رنگ و نشانی از آن باقی نگذارد. این روزها خوب یا بد بیشتر از دیگر ورزش‌ها دقت همه نسل‌ها را به خود جلب کرده است؛ اما همین ورزش پرهیجان و دوست‌داشتنی به‌شدت حواشی را با خود به همراه داشته که اگر از غبار مباحث مالی به‌سختی عبور کنیم چشممان به تن نیمه‌جان فرهنگ در گوشه مستطیل سبز روشن خواهد شد. فوتبال ایران طی ماه‌های تازه با چالشی عمده روبه رو بوده و ترویج برخی بی‌اخلاقی‌ها یکی از مشکلات بزرگی است که گریبان‌گیر این رشته پرطرف‌دار شده، فوتبالی که ضعف مدیریت در آن سخن اول و آخر را می‌زند. پای مدیران را به نوشته فرهنگ در ورزش به‌خصوص فوتبال باز کرده‌ایم چرا که بیشتر از این که به مقوله فرهنگ دقت داشته باشند که از حرکات و برخورد بازیکنان در زمین به مخاطب سنین پایین بر روی سکوها انتقال می‌یابد به جستوجو عدد و رقم و قراردادهای مقرون‌به‌صرفه می باشند. آفت بی‌اخلاقی در زمین‌های ورزشی تنها در مستطیل سبز خلاصه نمی‌شود و دیگر ورزش‌های تیمی و حتی فردی قربانی می باشند؛ اما بدون شک فوتبال به علت استقبال زیاد تر از آن به طبع سهم پررنگ‌تری را دارد. قطعاً برخوردهای قاطع و به‌دوراز اغماض مدیران ورزشی می‌تواند تا حد بسیاری مانع ابراز رفتارهای غیراخلاقی در میدان ها ورزشی باشد تا احتمالا والدین اندکی با خیال آسوده‌تر رضایت به وجود فرزند خود برای تماشای دیداری ورزشی را بدهند.