عکس روز ناسا؛ دو جهان، یک خورشید_اصفهانیا

غروب آفتاب در مریخ چه تفاوتی با زمین دارد؟ این تفاوت را در عکس روز ناسا ببینید. برای قیاس، ۲ عکس از خورشید زمان غروب گرفته شده‌اند: یکی از زمین و فرد دیگر از مریخ. این تصاویر طوری تنظیم شده‌اند خورشید در هر ۲ عکس اندازه زاویه‌ای یکسانی داشته باشد و در کنار هم قرار گرفته‌اند.

با نگاهی سریع می‌توان دید خورشید در عکس مریخ مقداری کوچک‌تر از عکس زمینی به نظر می‌رسد. این نوشته منطقی است؛ چون مریخ نزدیک به ۵۰ درصد دورتر از خورشید نسبت به زمین قرار دارد.

فاصله متوسط مریخ از خورشید نزدیک به ۲۲۷ میلیون کیلومتر است، درحالی‌که این فاصله برای زمین نزدیک به ۱۵۰ میلیون کیلومتر است. این علتمی‌شود اندازه زاویه‌ای خورشید از مریخ نزدیک به دوسوم اندازه آن از زمین باشد اما مسئله‌ای که احتمالا زیاد تر جلب دقت کند، رنگ غروب در مریخ است: در مریخ، اطراف خورشید در زمان غروب، به‌طور قابل‌توجهی آبی‌رنگ است اما در زمین، غروب‌ها طبق معمولً به رنگ‌های نارنجی، قرمز و صورتی دیده خواهد شد.

علت این تفاوت رنگی تا این مدت کامل اشکار نشده اما باور بر این است که به خواص پخش نور در گردوغبار مریخی مربوط می‌شود؛ به‌اختصاصی نوعی از اتفاق به نام پراکندگی اینده (forward scattering) که علتمی‌شود نور آبی در امتداد خط دید باقی بماند.

در زمین، جو متراکم‌تر است و مولکول‌های نیتروژن و اکسیژن زیاد تر جهت پراکندگی نور آبی خواهد شد؛ درنتیجه، زمان غروب، مسیر طویل‌تر نور علتمی‌شود نور آبی پراکنده شده و رنگ‌های گرم‌تر (قرمز و نارنجی) باقی بمانند.

در مریخ، گردوغبار ریز معلق در جو، برخلاف مولکول‌های جو زمین، علتمی‌شود نور آبی زیاد تر در مسیر مستقیم باقی بماند (پراکندگی پیش‌ رو) و نورهای قرمز پخش شوند؛ به این علت، اطراف خورشید زمان غروب در مریخ آبی‌تر به نظر می‌رسد.

جو مریخ زیاد نازک‌تر از زمین است (نزدیک به یک درصد سختی جو زمین) و عمدتاً از دی‌اکسیدکربن راه اندازی شده است اما گردوغبار ریز بسیاری در جو آن پراکنده است که نقش بزرگی در رنگ آسمان دارد.

عکس زمینی که در عکس روز ناسا می‌بینید، مارس ۲۰۱۲ از مارسی فرانسه گرفته شده و عکس مریخی نیز توسط مریخ‌نورد «کنجکاوی» ناسا سال ۲۰۱۵ از دهانه «گیل» به ثبت رسیده است.

با سیاره سرخ آشنا شوید: مریخ همسایه مرموز ما