مطرح ۵۰۰ مگاواتی شهرداری و صعود به رتبه اول تشکیل برق پاک

زیر آسمان نیلگون اصفهان، در سرزمینی که قرن‌ها پیش با شکوه و تمدن خود «نصف جهان» نام گرفت، اکنون انقلابی خاموش اما قوی در حال وقوع است. این انقلاب نه از جنس کاشی و معماری، بلکه از جنس مهار نور است؛ نور خورشیدی که قرار است نبض حیات اقتصادی و زیرساختی این استان حیاتی را در روبه رو با چالش‌های زیست‌محیطی و ناترازی فزاینده انرژی، نجات دهد. مدیریت کلان اصفهان، با درکی عمیق از پتانسیل ۳۰۰ روز آفتابی در سال، گسترش انرژی خورشیدی را در کنار گردشگری و هوش مصنوعی، به سه راهبرد مهم خود تبدیل کرده است. این عزم استراتژیک، ثمره‌ای خیره‌کننده داشته است: صعود از رتبه سوم به جایگاه نخست تشکیل انرژی خورشیدی در سطح سرزمین و ثبت رشد شگفت‌انگیز ۲۷۵ درصدی در یک سال! قلب این تحول عظیم، مطرح جامع و بلندپروازانه شهرداری اصفهان با گفتن “شهر خورشیدی” است. طرحی که نه تنها تصمیم دارد با تشکیل ۵۰۰ مگاوات برق پاک، سهم قابل توجهی در فراهم پایدار انرژی شهری ایفا کند، بلکه بام خانه‌های ۵۰ هزار شهروند را به محلی برای کسب درآمد پایدار و طویل مدت تبدیل خواهد کرد. این برنامه جامع چطور طراحی شده و شهرستان‌های مستعد استان در این جهش بزرگ چه نقشی دارند؟

مطرح «شهر خورشیدی»: برنامه ۵ ساله شهرداری برای تشکیل ۵۰۰ مگاوات برق پاک شهری

مطرح جامع “شهر خورشیدی” که توسط شهرداری اصفهان تدوین شده، یک برنامه زیرساختی پنج‌ساله است که با مقصد تجهیز زیاد پشت‌بام‌های شهر به سیستم‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس، به جستوجو تحقق سهم قابل‌توجهی در تشکیل انرژی پاک و تشکیل درآمد پایدار برای شهروندان است. مقدمات این مطرح از سال ۱۴۰۰ اغاز شده و برنامه‌ریزی برای اجرای کامل آن تا سال ۱۴۰۵ ادامه خواهد داشت.

مقصد‌گذاری‌های مقداری و منبع های مالی مورد نیاز «بزرگ‌ترین پروژه تشکیل خورشیدی شهری»

سید مهدی حسینی، مدیر بهینه‌سازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری شهرداری اصفهان، در تشریح جزئیات این مطرح، بر ابعاد گسترده آن پافشاری کرد. این مطرح با مقصد تشکیل ۵۰۰ مگاوات برق خورشیدی، نیازمند هزینه‌ای بالغ بر ۲۵۰ هزار میلیارد ریال (۲۵ هزار میلیارد تومان) پیش‌بینی شده است.

مقصد‌گذاری مقداری در این برنامه شامل دو قسمت مهم و اثرگذار بر زیرساخت‌های شهری است:

• قسمت خانگی: در شهر اصفهان نزدیک به ۶۱۰ هزار واحد مسکونی وجود دارد که بر پایه گردش سنجی، نزدیک به ۱۵۰ هزار واحد ظرفیت نصب این سیستم‌ها را دارند. مقصد این مطرح، انتخاب ۵۰ هزار واحد مسکونی از این ظرفیت و تجهیز آن‌ها به پکیج‌های خورشیدی است که مجموعاً ۵۰۰ مگاوات برق تشکیل خواهند کرد.

  آخرین و جدیدترین اخبار سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، کارگری ، ورزشی، حوادث و سلامتی ، استان اصفهان و ایران را در وب سایت اصفهانیا دنبال کنید

• قسمت تجاری و صنفی: این چنین از بین ۱۴۰ هزار واحد صنفی شهر اصفهان، ۳۲ هزار واحد برای نصب سیستم‌های هیبرید پنج کیلوواتی انتخاب خواهند شد.

منبع های مالی ملزوم برای اجرای این برنامه پنج ساله از طریق بودجه‌های اختصاصی مناطق شهرداری، شهرداری مرکزی و اعتبارات مصوب تحت گفتن «تجدیدپذیر» فراهم شده است. علاوه بر این، شهرداری اصفهان ضمانت اولیه ۳۰ مگاوات احداث نیروگاه خورشیدی را پذیرفته که قرار است تا سال آینده محقق شود. سیستم‌های پیش‌بینی شده در قالب پکیج‌های پنج کیلووات ساده تا ۲۰ کیلووات هیبرید برای ساختمان‌های گروهی، مجتمع‌های آپارتمانی و واحدهای مسکونی با حداقل ۱۶۰ متر مربع زیربنا طراحی شده است.

مزیت‌های اقتصادی و مدل‌های نوآورانه فراهم مالی برای شهروندان

یکی از ابداعات کلیدی مطرح “شهر خورشیدی”، مدل‌های دلنشین مالی آن است که شراکت شهروندان و قسمت خصوصی را تسهیل می‌کند. منبع های فراهم مالی این مطرح، علاوه بر شهرداری و صنایع بزرگ دولتی، بر پایه شراکت شهروندان و اصناف محکم است که یک ابتکار عمل تازه محسوب می‌شود.

• تسهیلات بانکی با بازپرداخت از محل درآمد برق: حسینی به گفتن مثال اشاره کرد که برای یک سیستم ۱۰ کیلوواتی، می‌توان تسهیلاتی نزدیک به سه و نیم میلیارد ریال در نظر گرفت. مدل اقتصادی به طوری طراحی شده که مشترک تنها در سال اول مبلغی را پرداخت می‌کند و از سال دوم به سپس، بازپرداخت اقساط از محل درآمد حاصل از فروش برق به شبکه انجام خواهد شد. این مدل، یک مکانیزم اقتصادی پایدار برای فراهم برق خانه‌ها تشکیل می‌کند.

• شراکت شرکت‌های تخصصی: رایزنی با یک شرکت معتبر که سابقه اجرای نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس در سرزمین را دارد، صورت گرفته است. این شرکت حاضر شده است در ازای نصب سیستم‌های ۲۰ کیلووات هیبرید در ۱۵۰ واحد منتخب در سپاهان شهر، تا ۵۰ درصد هزینه را به طور فراهم مالی یا شراکت تقبل کند.

• مزایای مستقیم برای مشترکین: مدیر بهینه‌سازی تأسیسات شهری پافشاری کرد که مزیت مهم این مطرح برای مشترکین خانگی و تجاری، تشکیل درآمد پایدار و طویل مدت است. از نظر دیگر، این واحدها می‌توانند در زمان قطعی برق شبکه، به طور جدا گانه از برق تولیدی خود منفعت گیری کنند، چون این سیستم‌ها نیازی به هزینه نگهداری یا حفاظت فیزیکی پیچیده ندارند.

حسینی در آخر نظر کرد با محوریت شهرداری اصفهان، کارگروه اختصاصی‌ای برای راهبری و تسریع در اجرای این مطرح ملی و تسریع در جذب منبع های مالی آن راه اندازی شود تا چالش‌های اجرایی به حداقل برسد.

پیشتازی ملی اصفهان: صعود شگفت‌انگیز به رتبه اول و چشم‌انداز ۵۳۰۰ مگاواتی

استان اصفهان، با دارا بودن بیشتر از ۳۰۰ روز آفتابی در سال و شدت تابش خورشیدی بالا، به یکی از استان‌های اینده در عرصه گسترش انرژی خورشیدی تبدیل شده است. این کوششها تبدیل یک جهش آماری بی‌سابقه شده است.

جهش خیره‌کننده در آمار تشکیل و نصب پنل‌های خورشیدی

استاندار اصفهان، مهدی جمالی‌نژاد، با پافشاری بر ظرفیت بالای استان در تشکیل انرژی خورشیدی، از صعود اصفهان از رتبه سوم به رتبه نخست تشکیل انرژی خورشیدی سرزمین خبر داد. آمارها و رقم های، عمق این تحول را نشان خواهند داد:

• ظرفیت نصب‌شده کل: ظرفیت پنل خورشیدی نصب‌شده در اصفهان ۲۶۴۶ مگاوات است؛ در حالی که ظرفیت نصب‌شده در کل سرزمین ۱۷۰۱ مگاوات اظهار شده است.

• رشد بی‌سابقه: استان اصفهان با تشکیل ۲۰ درصد از کل انرژی خورشیدی سرزمین (۲۶۵ گیگاوات ساعت)، رشدی معادل ۲۷۵ درصد نسبت به سال قبل داشته است؛ در صورتی که رشد تشکیل انرژی خورشیدی در کل سرزمین ۷۷ درصد بوده است.

• ظرفیت متصل جاری: اکنون ۲۴۰ مگاوات برق خورشیدی در اصفهان به شبکه سراسری متصل شده است و تا بحال ۴۱۳۴ نیروگاه خورشیدی با مجموع ظرفیت ۵۴.۷ مگاوات در سطح استان نصب و به شبکه برق متصل شده‌اند.

جمالی‌نژاد ادامه می‌دهد که این آمار، نشان‌دهنده توجیه‌پذیری بالا و منطقی بودن نصب سامانه‌های خورشیدی در اصفهان است و پیش‌بینی می‌شود تا آخر سال، ۳۵۴ مگاوات نیروگاه خورشیدی دیگر در اصفهان به منفعت‌برداری برسد و سهم استان به ۲۵ درصد تشکیل ملی برسد.

چشم‌انداز طویل مدت و بسیج مدیریتی برای رسیدن به قله ۵.۳ گیگاوات

دولت و مدیریت استانی، مقصد‌گذاری زیاد بزرگی را برای آینده انرژی اصفهان ترسیم کرده‌اند. بر پایه برنامه‌ریزی صورت گرفته، این عدد تا سال ۱۴۰۷ باید به ۵ هزار و ۳۰۰ مگاوات (۵.۳ گیگاوات) خواهد رسید.

• اندوخته‌گذاری‌های در حال انجام: اکنون ۱۸۹ نیروگاه خورشیدی دیگر با ظرفیت مجموع ۳۸۶ مگاوات در مرحله دریافت مجوز و آماده‌سازی برای ساخت قرار دارد. سال جاری نیز ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی استان با اضافه شدن ۸۰ مگاوات به ظرفیت قبلی ۲۴۶ مگاوات به نزدیک ۳۳۰ مگاوات رسیده است که قسمت قابل توجهی از نیاز انرژی استان را به طور پاک و پایدار فراهم می‌کند.

• تعامل همه‌جانبه: استاندار اصفهان با اشاره به برتری‌های سه‌گانه استان (گردشگری، هوش مصنوعی و انرژی‌های خورشیدی)، از همه فرمانداران و شهرداران استان خواست می‌کند تا همه تلاش خود را به کار گیرند و ظرفیت منطقه خود را در عرصه تشکیل انرژی خورشیدی افزایش دهند، که این نشان‌دهنده یک عزم مدیریتی قوی در سطح استانی است.

مدل «عدل انرژی»: توانمندسازی مددجویان و تشکیل درآمد پایدار

گسترش انرژی خورشیدی در اصفهان فقطً یک برنامه کلان برای زیرساخت نیست، بلکه با ورود نهادهای حمایتی به یک جنبش اجتماعی-اقتصادی تبدیل شده است که مقصد مهم آن، توانمندسازی خانوارهای کم‌درآمد و گسترش عدل انرژی است.

مدل موفق کمیته امداد و فراهم درآمد ۲۰ ساله

اجرای مطرح نیروگاه‌های خورشیدی کمیته امداد امام خمینی (ره) در اصفهان یک نمونه موفق از پیوند گسترش انرژی پاک و عدل اجتماعی است.

• آمار اجرا: طی نیمه نخست امسال، ۶۰۰ نیروگاه خورشیدی کوچک‌مقیاس با مقصد فراهم برق و درآمد پایدار برای مددجویان در نقاط گوناگون شهری و روستایی استان نصب و به شبکه تشکیل انرژی متصل شدند. این عمل در چارچوب اعتبارات جذب‌شده از سال قبل و با همکاری وزارت نیرو و بانک‌های عامل انجام گرفته است.

• اندوخته‌گذاری و تسهیلات: مجموع تسهیلات پرداختی برای راه‌اندازی این نیروگاه‌ها بیشتر از ۸۴ میلیارد تومان بوده که به طور وام قرض‌الحسنه در اختیار مددجویان قرار گرفته است.

• ضمانت درآمد: برق تولیدی این نیروگاه‌ها بر پایه قرارداد منعقدشده با وزارت نیرو، به زمان ۲۰ سال و با نرخ تضمینی کیلویی ۴۵۸۰ تومان خریداری می‌شود. این درآمد حاصل، ضمن پوشش اقساط وام، به‌مرور تبدیل به یک منبع اقتصادی پایدار و قابل‌دقت برای خانوارها خواهد شد.

این مطرح علاوه بر افزایش تاب‌آوری اقتصادی جوامع کم‌درآمد، جهت گسترش فرهنگ منفعت گیری از انرژی‌های نو شده و بام خانه‌های مددجویان را به نماد روشنایی و آینده‌ای پایدار بدل کرده است. در برخی مناطق روستایی نیز امکان تشکیل مزارع مشترک خورشیدی برای هر ۲۰۰ خانوار فراهم شده است تا منفعت‌مندی از برق پاک و درآمد مستمر، در قالب فعالیتی مشارکتی تحقق یابد.

نقش سازمان بهزیستی و دیگر نهادهای حمایتی

سازمان‌های حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بسیج و بنیاد برکت با اراعه تسهیلات، به متقاضیان واجد شرایط برای احداث نیروگاه‌های ۵ کیلوواتی پشتیبانی کرده‌اند.

• چادگان، یکی از ۴ شهرستان اول: مدیر امور برق چادگان، مرتضی اصلانی، با اشاره به همکاری با بهزیستی استان اصفهان او گفت: چادگان یکی از چهار شهرستان دارنده نیروگاه‌های حمایتی در استان اصفهان است. مطابق این قرارداد، ۲۵۰ کیلووات نیروگاه (معادل ۵۰ متقاضی پنج کیلوواتی) به طور تجمیعی روی پشت‌بام و محوطه بهزیستی نصب می‌شود تا قرارداد برای مددجوی بهزیستی بسته شود و درآمد به مددجویان تعلق گیرد.

• درآمد تضمینی برای مددجویان بهزیستی: نوع قرارداد بسته شده با متقاضیان حمایتی به ازای هر کیلووات چهار هزار و ۸۰۰ تومان خریداری می‌شود که دارای اندوخته‌گذاری اولیه خوبی است و درآمد ماهیانه آن نزدیک به چهار میلیون و ۲۰۰ تا چهار میلیون و ۴۰۰ تومان است که سالانه تعدیلی نسبت به سال قبل در نظر گرفته می‌شود.

• حمایتاز قسمت خصوصی خانگی: اصلانی این چنین خبرداد که متقاضیان خصوصی خانگی نیز با خواست به اداره برق می‌توانند عمل به احداث کنند و قرارداد ۲۰ ساله با آن‌ها بسته می‌شود؛ اگرچه خرید نیروگاه‌های ۵ کیلووات خانگی خصوصی به ازای هر کیلووات سه هزار و ۸۴۰ تومان است که نسبت به نیروگاه‌های حمایتی مبلغ کمتری دارد.

جهش خورشیدی شهرستان‌ها: از دشت‌های کوهپایه تا چاه‌های کشاورزی کاشان

علاوه بر مطرح کلان شهری، شهرستان‌های اصفهان نیز با فهمیدن پتانسیل‌های بومی و جغرافیایی خود، موتور محرک این گسترش انرژی پاک می باشند.

کاشان: از بین بردن ناترازی انرژی با ۱۵۰ مگاوات

مجتبی راعی، فرماندار کاشان، با پافشاری بر اهمیت منفعت‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، مقصد‌گذاری این شهرستان را زیاد بلندپروازانه خبرداد:

• مقصد‌گذاری از بین بردن خاموشی: تشکیل ۱۵۰ مگاوات برق از طریق نیروگاه‌های خورشیدی می‌تواند مشکل خاموشی‌های کاشان را به طور کامل از بین بردن کند.

• جایگاه تولیدی: نزدیک به ۵۰۰ نیروگاه خورشیدی فعال در کاشان وجود دارد که این تعداد، شهرستان را در جایگاه نخست استان و سرزمین در این حوزه قرار داده است.

• ظرفیت‌های آتی: ظرفیت تشکیل این انرژی پاک در شهرستان از ۲۰ مگاوات به ۳۵ مگاوات افزایش اشکار کرده و مجوز برای احداث نزدیک به ۱۱۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی صادر شده است که با تحویل زمین برای ۶۰ مگاوات از این مجوزها، کلنگ‌زنی پروژه‌های تازه اغاز خواهد شد.

• پشتیبانی‌های اختصاصی: فرماندار کاشان به تعلق ۵۰ درصد از سهم تسهیلات اشتغال‌زایی به مددجویان کمیته امداد و بهزیستی، در کنار تسهیلات بانکی تا سقف ۴۰۰ میلیون تومان برای اندوخته‌گذاران و نصب نیروگاه در کنار چاه‌های کشاورزی، اشاره کرد.

نائین و کوهپایه: قطب‌های تشکیل بزرگ مقیاس برای پشتیبانی به شبکه ملی

نایین، دروازه ۴۰۰ مگاواتی:

محسن میرزابیکی نایینی، فرماندار نائین، خبرداد که بیشتر از ۳۵۰ نیروگاه کوچک و بزرگ با ظرفیت ۱۸ مگاوات در نائین احداث شده است تا در شرایط پیک مصرف برق، بیشتر از نیمی از مصرف شهرستان تشکیل شود. مهم‌تر این که، بیشتر از ۳۷ موافقت‌نامه احداث نیروگاه خورشیدی با مقیاس بزرگ و با ظرفیت بیشتر از ۴۰۰ مگاوات صادر شده است. با احداث این نیروگاه‌ها، شهرستان نائین پشتیبانی بسیاری به تشکیل برق و از بین بردن ناترازی انرژی سرزمین خواهد کرد. اکنون احداث سه نیروگاه ۹ مگاواتی با اعتبار ۲۷۰ میلیارد تومان در دستور کار است که یک نیروگاه ۳ مگاواتی به منفعت‌برداری رسیده است.

کوهپایه، پتانسیل مزارع خورشیدی:

نشاط فضلی، فرماندار کوهپایه، بر پتانسیل این شهرستان به گفتن یکی از مستعدترین مناطق سرزمین برای گسترش نیروگاه‌های خورشیدی پافشاری کرد. موقعیت جغرافیایی اختصاصی، تابش خورشیدی بالا و زمین‌های گسترده و مستعد دشت‌ها، امکان اجرای پروژه‌های بزرگ خورشیدی در قالب مزرعه‌های خورشیدی را فراهم می‌کند. تا بحال ۸.۸ مگاوات ظرفیت نیروگاه خورشیدی در این شهرستان به منفعت‌برداری رسیده و مطرح‌های جدیدی با ظرفیت نزدیک به ۳۲ مگاوات تا آخر سال جاری آماده افتتاح و منفعت‌برداری خواهد شد.

خور و بیابانک: افزایش ظرفیت تشکیل برای مقابله با کمبود

علی‌اصغر ایرجی، فرماندار خوروبیابانک، از منفعت‌برداری ۲۸۷ نیروگاه خورشیدی کوچک‌مقیاس از سال ۱۳۹۳ تا بحال خبر داد که مجموع ظرفیت تولیدی آن‌ها به سه مگاوات رسیده است. ایرجی خاطرنشان کرد که اکنون مقدار تشکیل برق در شهرستان ۱۶ مگاوات است در حالی که نیاز مصرفی به نزدیک به ۲۸ مگاوات می‌رسد که نشان‌دهنده افت۱۲ مگاواتی است. با ورود نیروگاه خورشیدی یک مگاواتی شهر فرخی به مدار، قسمت فرد دیگر از نیاز انرژی شهرستان، به‌اختصاصی در زمان پیک مصرف، فراهم خواهد شد.

اصفهان؛ الگوی ملی گسترش انرژی و خودکفایی

کوششهای گسترده و منسجم در استان اصفهان در حوزه انرژی خورشیدی، از تدوین مطرح‌های کلان شهری تا اجرای مطرح‌های عدل‌محور حمایتی، نه تنها به فراهم پایدار انرژی استان پشتیبانی می‌کند، بلکه نقش حیاتی در افت ناترازی انرژی ملی، افت انتشار کردن گازهای گلخانه‌ای و تشکیل اشتغال پایدار در حوزه‌های فنی و مهندسی دارد.

استان اصفهان با تبدیل انرژی خورشیدی به یک راهبرد استراتژیک و بسیج همه ظرفیت‌های خود، عملاً در حال تبدیل شدن به الگوی ملی گسترش انرژی پاک است. این رویکرد، در نهایت عرصه‌ساز رشد اقتصادی، اشتغال‌زایی و حرکت به‌سوی آینده‌ای سبز و پایدار خواهد می بود. با برنامه‌ریزی مناسب و پشتیبانی‌های ملزوم، شرایط برای تبدیل اصفهان به قطب انرژی پاک سرزمین و فراهم امنیت انرژی ملی از قلب ایران، فراهم خواهد شد.