قصه مردمان چهارباغ، کتاب شد

سعید آقایی| مجموعه داستان «قصه مردمان چهارباغ» به قلم «مهرداد خورسندی» از روزنامه‌نگاران اصفهانی است که در قالب ۳۳ داستان مختصر به شرح برخی وقایع شهر اصفهان در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ پرداخته است. در مجموعه داستان «قصه مردمان چهارباغ» نویسنده تلاش کرده تا در قالب روایت‌های مختصر و دلنشین، مخاطب را با کوششهای مسئولان زمان برای اجرای مطرح لوله‌کشی آب شهری و شبکه‌های جمع‌آوری و انتقال فاضلاب آشنا سازد که در این بین گاه ماجراهای غم‌انگیز یا خنده‌آوری نیز رقم خورده است نویسنده کتاب فردی نیست جز مهرداد خورسندی، متولد ۱۳۵۱ و دانش‌آموخته کارشناس ارشد علوم سیاسی که در کارنامه خودش فعالیت‌های زیر را می‌توان دید: خبرنگار واحد خبر صداوسیمای مرکز اصفهان از ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۵، صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول هفته‌نامه اسپادانا از ۱۳۸۷ تا بحال، مدرس روزنامه‌نگاری در مراکز علمی‌کاربردی از ۱۳۸۳، کارمند شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان از ۱۳۸۰ تا بحال و رئیس گنجینه و مرکز اسناد شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان. «قصه مردمان چهارباغ» از یک روز گرم سال ۱۳۴۵ اغاز می‌شود. همان روزی که نخست‌وزیر برای افتتاح شیرهای فشاری به اصفهان آمده است. مجموعه داستان «قصه مردمان چهارباغ» شامل ۳۳ داستان مختصر است که بین سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ روی داده است. یعنی از روزی که نخستین مدیرعامل سازمان آب و فاضلاب اصفهان را در یک‌خانه قدیمی استیجاری در کوچه جنب سینما چهارباغ تأسیس کرد و قصه آن جوانی مذهبی، تکنوکرات و خوش‌ذوق که آمده می بود تا رختِ کار بپوشد، آموزش بدهد، حرص بخورد تا آب با پای خودش به خانه‌های شهر برود. تا ردِ بودارِ کناسان و پیت‌کش‌ها مشام رهگذران چهارباغ را نیازارد.

تا بچه‌های مردم را از کرم آسکاریس و خوردن دوای تلخ «کارکون» نجات دهد. جوانی که یازده سال از عمر خود را در چهارباغ گذراند تا چهره همه شهر را عوض کند. «قصه مردمان چهارباغ» ادای دینی است به او و دیگرانی که در جهت گسترش شهر اصفهان، موی خود را سپید کردند. علاوه بر این نویسنده به طور غیرمستقیم به تلاش فعالان اجتماعی و اقتصادی برای گسترش شهر و استقرار نهادهای خدماتی و صنعتی در اصفهان نیز اشاره می‌کند. «قصه مردمان چهارباغ» در واقع بخشی از تاریخ مستند گسترش کلان‌شهر اصفهان است که به زبان داستان و باهدف آشنایی مخاطب امروزی با شرایط اصفهان شصت‌سال پیش و مشکلات، دغدغه‌ها، خوشی‌ها و ناخوشی‌های مردم آن زمان نوشته شده است. در این مجموعه داستان تلاش شده تا مخاطب امروزی با شرایط اصفهان شصت‌سال پیش آشنا شده و از مشکلات، دغدغه‌ها، خوشی‌ها و ناخوشی‌های مردم آن زمان آگاه شود. اگرچه «قصه مردمان چهارباغ» با زبانی داستان‌گونه به شرح آبرسانی و اجرای شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب در محلات شهر پرداخته؛ اما تلاش کرده تا خرده‌روایت‌هایی از تاریخ گسترش اصفهان گرامی اراعه کند. به همین جهت است که مخاطب ناخودآگاه با تاریخچه جمعیت شیر و خورشید، کارخانه‌های نساجی، ذوب‌آهن، دانشگاه صنعتی، هتل ایران‌تور، مسافرخانه و شرکت مسافربری گیتی‌نورد، هتل شاه‌عباس و سازمان اتوبوس‌رانی اصفهان نیز آشنا می‌شود. هریک از داستان‌های «قصه مردمان چهارباغ» به نام افرادی است که با سازمان آب و فاضلاب سروکار داشته و یا نقشی در تاریخ گسترش شهر اصفهان ایفا کرده‌اند. بی‌علت نیست که نام بزرگانی چون امیرقلی امینی، حاج‌آقا شجاع، سید مهدی سلطان‌العلماء، رضا ارحام صدر، حسین غزالی، حسین عمومیان، محمدعلی کاروان‌پور، غلامرضا نیک‌پی، رضا جهانگیری، حسین وکیل‌زاده، زهرا بازرگان و سیف‌زاده خیاط بر صدر داستان‌های این مجموعه نشسته است. از نظر دیگر مخاطب با مطالعه «قصه مردمان چهارباغ» از سرگذشت افرادی چون مهندس حجازی، اکبر میرشمس، احمد نعیمی، علی غفارزاده، یدالله حقیقی، دکتر سید مهدی حسینی، اصغر عموهادی، حسن جنگعلی و پهلوان تقی رجایی مطلع می‌شود که در شکل‌گیری و ادامه حیات سازمان آب و فاضلاب اصفهان نقش ایفا کرده‌اند. در کتاب «قصه مردمان چهارباغ» خرده‌روایت‌های از ده‌ها شخصیت مشهور و غیرمشهور خواهید خواند که روزگاری نه‌چندان دور در شمار «آدم‌های چهارباغ» بوده‌اند. نویسنده درمورد زمان‌زمان نگارش این کتاب می‌گوید: «نگارش این کتاب در نزدیک به یک سال و فرایند انتشار کردن هم تقریباً همین مقدار زمان برد»، وی این چنین درمورد منبع های کتاب او گفت: «باتوجه‌به این که درگذشته کتاب تاریخ آب و فاضلاب اصفهان را به همراه آقای دکتر عبدالمهدی رجایی نوشته بودم اطلاعات جامعی از تاریخ شکل‌گیری این شرکت داشتم. ضمن این که در زمان ۲۳ سالی که در این شرکت شاغل هستم با ده‌ها نفر از مدیران و کارکنان آن او مباحثه کرده و خاطرات و تجربیاتشان را جمع‌آوری کرده‌ام». این چنین برای عصر دوشنبه ساعت ۱۷ مراسم رونمایی و جشن امضا با وجود نویسنده و سخنرانی علی خدایی نویسنده کتاب آدم‌های چهارباغ در پردیس کتاب واقع در طبقه سوم مجموعه سیتی‌سنتر برنامه‌ریزی شده است و از سوی مرکز اصفهان‌شناسی نیز قرار است نشست معارفه و بازدید کتاب با وجود نویسنده و دکتر عبدالمهدی رجایی نویسنده کتاب تاریخ آب و فاضلاب اصفهان برگزار می‌شود. این کتاب را انتشارات پیمان دانش با قطع پالتویی و شمارگان ۲۱۰۰ نسخه، انتشار و روانه بازار کرده است.